Οι καύσωνες έχουν τεράστιο αντίκτυπο στη σωματική και ψυχική μας υγεία. Οι γιατροί συνήθως τους φοβούνται, καθώς τα επείγοντα γεμίζουν γρήγορα με ασθενείς που πάσχουν από αφυδάτωση, παραλήρημα και λιποθυμία.
Αν και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η υπερβολική ζέστη και η υγρασία μπορεί να είναι σωματικά άβολα, η έρευνα δείχνει ότι τέτοιες συνθήκες μπορεί να επηρεάζουν και την ψυχολογία.
«Παρατηρούμε σε όλο το φάσμα της ψυχικής υγείας, ότι οι ακραίες θερμοκρασίες βλάπτουν την ψυχική ευεξία», δήλωσε ο Νικ Ομπράντοβιτς, επιστήμονας στο Ινστιτούτο Ανθρωπίνων Ανάπτυξης Max Planck και συγγραφέας μιας μελέτης του 2018 που ανέλυσε τους κινδύνους για την ψυχική υγεία από την κλιματική αλλαγή.
Η άνοδος της θερμοκρασίας μπορεί επίσης να επιδεινώσει τα συμπτώματα σε άτομα με ψυχικές παθήσεις. Τα κύματα καύσωνα – καθώς και άλλα καιρικά φαινόμενα όπως πλημμύρες και πυρκαγιές – έχουν συνδεθεί με αύξηση των συμπτωμάτων κατάθλιψης σε άτομα με κατάθλιψη και αύξηση των συμπτωμάτων άγχους σε άτομα με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή – μια διαταραχή όπου οι άνθρωποι αισθάνονται άγχος τα περισσότερα χρόνος.
Η υγρασία και η υψηλή θερμοκρασία – και τα δύο αλλάζουν ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο – έχουν συνδεθεί αιτιολογικά με την αύξηση των μανιακών επεισοδίων σε άτομα με διπολική διαταραχή. Αυτή η κατάσταση της ασθένειας προκαλεί σημαντική βλάβη και μπορεί να οδηγήσει σε νοσηλεία για ψύχωση ή αυτοκτονικές σκέψεις.
Ασαφής σκέψη, επιθετική συμπεριφορά
Η ζέστη μπορεί επίσης να επηρεάσει την ψυχική υγεία και την ικανότητα σκέψης και λογικής ατόμων χωρίς διαταραχή ψυχικής υγείας. Η έρευνα δείχνει ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για τη διαμόρφωση και την επίλυση πολύπλοκων γνωστικών εργασιών βλάπτονται από το θερμικό στρες.
Μια μελέτη μαθητών στη Βοστώνη διαπίστωσε ότι όσοι βρίσκονταν σε δωμάτια χωρίς κλιματισμό κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα, είχαν 13% χειρότερα αποτελέσματα από τους συνομηλίκους τους στα γνωστικά τεστ.
Όταν οι άνθρωποι δεν σκέφτονται καθαρά λόγω ζέστης, είναι πιο πιθανό να απογοητευτούν και αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να οδηγήσει σε επιθετικότητα.
Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις που συνδέουν την υπερβολική ζέστη με την αύξηση του βίαιου εγκλήματος. Ακόμη και μια αύξηση κατά έναν ή δύο βαθμούς Κελσίου στις θερμοκρασίες περιβάλλοντος μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των επιθέσεων κατά 3-5%.
Μέχρι το 2090, εκτιμάται ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να ευθύνεται για αύξηση έως και 5% σε όλες τις κατηγορίες εγκληματικότητας, παγκοσμίως. Οι λόγοι για αυτές τις αυξήσεις περιλαμβάνουν μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση ψυχολογικών, κοινωνικών και βιολογικών παραγόντων. Για παράδειγμα, μια χημική ουσία του εγκεφάλου που ονομάζεται σεροτονίνη, η οποία, μεταξύ άλλων, κρατά υπό έλεγχο τα επίπεδα επιθετικότητας, επηρεάζεται από τις υψηλές θερμοκρασίες.
Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη ανακαλύψει γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό και εάν η ίδια η θερμότητα μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλικές αλλαγές που μπορεί να οδηγήσουν σε αυτά τα αποτελέσματα. Ωστόσο, ανεξαρτήτως, λένε οι ειδικοί, είναι σαφές ότι η καταπιεστική ζέστη συνδέεται με την κακή ψυχική υγεία.