Διαστάσεις επιδημίας έχει πάρει τα τελευταία χρόνια η παχυσαρκία στη χώρα μας τόσο στα παιδιά και τους εφήβους όσο και στους ενήλικες. Η χώρα μας βρίσκεται στις πιο υψηλές θέσεις σε πανευρωπαϊκή κατάταξη.
Παχύσαρκο είναι το άτομο εκείνο που έχει υπερβολική άθροιση λίπους από διαταραχή του ενεργειακού ισοζυγίου. Το βάρος του είναι 10, 20 ή 30 kgr πάνω από το κανονικό του και μερικές φορές και παραπάνω. Σε κάθε περίπτωση παχύσαρκου παιδιού ή εφήβου αλλά και ενήλικα, θα πρέπει να γνωρίζουμε το σημαντικότερο αίτιο που την προκαλεί.
Η παχυσαρκία είναι μια περίπλοκη νόσος, περισσότερο από όσο πιστεύεται και οι αιτίες της πρέπει ν' αναζητηθούν κυρίως στο περιβάλλον του παχύσαρκου ατόμου και δευτερευόντως σε κληρονομικούς παράγοντες. Κύριες αιτίες εκδήλωσης της παχυσαρκίας είναι ο τρόπος ζωής δηλαδή οι διατροφικές συνήθειες που συνήθως είναι φτωχές σε θρεπτικά συστατικά και οδηγούν σε συσσώρευση λίπους κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς (που είναι και το πιο επικίνδυνο). Η καθιστική ζωή και η έλλειψη σωματικής άσκησης είναι ένας ακόμη επιβαρυντικός παράγοντας που οδηγεί σε παχυσαρκία.
Τα προβλήματα με την παχυσαρκία δεν είναι μόνο αισθητικά, έλλειψη αυτοπεποίθησης και κατάθλιψη, αλλά οδηγούν σε χρόνια νοσήματα όπως είναι καρδιαγγειακά, σακχαρώδης διαβήτης, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση κλπ.
Ειδικά για τα παιδιά και τους εφήβους πολύ σημαντικό ρόλο παίζει το οικογενειακό περιβάλλον και οι συνήθειες που απορρέουν από αυτό. Η συμβολή και επαγρύπνηση των γονιών είναι πολύ σημαντική στη διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους και καλή φυσική κατάσταση.
Τα τελευταία χρόνια, με τους αριθμούς παχύσαρκων/υπέρβαρων ατόμων στη χώρα μας ν' αυξάνονται συνεχώς η πολιτεία έχει στραφεί στην καταπολέμηση της ύπουλης αυτής ασθένειας.
Δημιούργησε το Εθνικό πρόγραμμα άσκησης και υγιεινής διατροφής/αντιμετώπιση παιδικής παχυσαρκίας - Πρόγραμμα «Σ. Δοξιάδης» (2021-2025) που βρίσκεται σε εξέλιξη. Το πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας, με παρεμβάσεις πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης έχει στόχο τη μείωση του επιπολασμού της παχυσαρκίας στα παιδιά ηλικίας 2 έως 14 ετών, από 37,5% το 2019 σε 24,5% έως το 2024. Πιο συγκεκριμένα, ορίστηκε πληθυσμός στόχος: 2.002.670 παιδιά 0-18.
Για τους ενήλικες δημιουργήθηκε το Εθνικό Πρόγραμμα για αντιμετώπιση της παχυσαρκίας ενηλίκων «Σ. Δοξιάδης» (χρόνος υλοποίησης 2021-2025). Σύμφωνα με το πρόγραμμα αυτό θα διενεργείται έλεγχος παχυσαρκίας κατά την επίσκεψη των πολιτών στον προσωπικό ιατρό (άλλος ένας λόγος εγγραφής στον προσωπικό γιατρό).
Βασικοί στόχοι είναι: Η μείωση της παχυσαρκίας των ενηλίκων μέσω συμβουλευτικής και φαρμακευτικής αγωγής, η ενίσχυση του θεσμού του προσωπικού ιατρού και η ενίσχυση της εμπειρίας των πολιτών. Απευθύνεται συνολικά σε: 2.500.000 (37,9% + 25% των 4.000.000 εγγεγραμμένων σε προσωπικό ιατρό που είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι).
Επίσης, προωθείται η ανάπτυξη εθνικής διατροφικής πολιτικής σε συνεργασία με τις Περιφέρειες, τον ΕΦΕΤ, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και η σχεδίαση και υλοποίηση έργων που σχετίζονται με την πολιτική τροφίμων. Στόχος, η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών του ελληνικού πληθυσμού και η συνακόλουθη προαγωγή της υγείας τους, στο σύνολο του πληθυσμού της χώρας και εστίαση σε ευάλωτες ομάδες.
Ακόμη, είναι σημαντική η ανάπτυξη προγράμματος ευαισθητοποίησης σε θέματα ψυχικής υγείας και ευεξίας παιδιών και εφήβων και παροχής υπηρεσιών πρόληψης και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και αποκατάστασης, με έμφαση στην έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση σε διατροφικές διαταραχές. Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με την Unicef στο πλαίσιο σχετικού Μνημονίου Συνεργασίας με το Υπουργείο Υγείας
Πολύ σημαντική είναι η δημιουργία Κέντρων Ημέρας για παιδιά και εφήβους με Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής σε όλη την επικράτεια μέσα στα Νοσοκομεία ακόμα και στα Κέντρα Υγείας και η ενίσχυσή τους με διατροφολόγους και ψυχολόγους.
Ειδικά για τα παιδιά και τους εφήβους πολύ σημαντική είναι η συνεργασία των υπουργείων Υγείας και Παιδείας και η πραγματοποίηση ενημερωτικών εκδηλώσεων και διανομή υποστηρικτικού υλικού για την καθιέρωση υγιεινών διατροφικών συνηθειών και άσκησης στην καθημερινότητα.
Όμως όλα αυτά χρειάζονται δύο πράγματα: την συνέχιση των προσπαθειών από πλευράς πολιτείας με την υλοποίηση των παραπάνω προγραμμάτων έτσι όπως έχουν εξαγγελθεί και πραγματοποιούνται αλλά και την εγρήγορση των γονιών για την προστασία των παιδιών και των εφήβων τους και την λειτουργία ενός πιο υγιεινού μοντέλου ζωής με καλύτερη ποιότητα, χωρίς ασθένειες και παθογένειες.
Γιατί η καλύτερη και πιο οικονομική θεραπεία είναι η πρόληψη.
