Γυρίζοντας τη σελίδα της ιστορίας στην πιο θανατηφόρα σύγκρουσή της, χώρες ενώθηκαν το 1948 για να «θεραπεύσουν» έναν ματωμένο κόσμο. Μετά από χρόνια πολέμου, δυσπιστίας και πόνου, τα έθνη ανύψωσαν τη σωματική και ψυχική ευημερία των ανθρώπων σε νέο επίπεδο, σφυρηλατώντας ένα παγκόσμιο σύμφωνο με σκοπό τη διαφύλαξη και την προώθηση της υγείας για όλους.
Το υψηλό συναίσθημα μετατράπηκε σε πρακτική πραγματικότητα πριν από 75 χρόνια με την έναρξη ισχύος του Συντάγματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και την ίδρυση του ΠΟΥ ως εξειδικευμένης υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών αφιερωμένη στην προαγωγή της ανθρώπινης υγείας. Στον ΠΟΥ δόθηκε μια μοναδική εντολή να προωθήσει την ευημερία όλων των ανθρώπων και τη μοναδική ικανότητα να συγκαλέσει όλες τις κυβερνήσεις και τους εταίρους στο ίδιο τραπέζι.
Γυρίζοντας στο σήμερα, καθώς ο ΠΟΥ γιορτάζει την 75η επέτειό του στην Παγκόσμια Ημέρα Υγείας (7 Απριλίου), αυτή η εντολή και η ικανότητα σύγκλησης παραμένουν τόσο ζωτικής σημασίας όσο ποτέ. Ταυτόχρονα, ο κόσμος χρειάζεται μια ανανέωση αυτής της δέσμευσης για να θέσει την υγεία όλων των ανθρώπων πρώτη, από τους παππούδες και τις γιαγιάδες μέχρι τα παιδιά που γεννιούνται σήμερα και θα γεννηθούν στο μέλλον.
Ο COVID-19, οι συγκρούσεις, η κλιματική αλλαγή και οι διάφορες αιτίες κακής υγείας, όπως τα ανθυγιεινά τρόφιμα και ο καπνός, δείχνουν πόσο επισφαλείς είναι οι ζωές των ανθρώπων και πώς, χωρίς συνεχή δέσμευση για την προώθηση της συλλογικής ευημερίας, οι ευάλωτες ομάδες σε όλο τον κόσμο θα παραμείνουν σε κίνδυνο.
Μια θεμελιώδης φράση στο Καταστατικό του ΠΟΥ δηλώνει πως «η απόλαυση του υψηλότερου δυνατού επιπέδου υγείας είναι ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα κάθε ανθρώπου χωρίς διάκριση φυλής, θρησκείας, πολιτικών πεποιθήσεων, οικονομικής ή κοινωνικής κατάστασης».
Υπήρξαν πολλά επιτεύγματα στην πορεία των 75 χρόνων.
Μεταξύ των πιο γνωστών είναι η εξάλειψη της ευλογιάς. Σήμερα, ο κόσμος βρίσκεται στα πρόθυρα της εξάλειψης της πολιομυελίτιδας, με τα ετήσια κρούσματα να μειώνονται κατά 99,9% από τη δεκαετία του 1980. Άλλες επιτυχίες περιλαμβάνουν την εξάλειψη ή σχεδόν εξάλειψη πέντε τροπικών ασθενειών, τον καθολικό εμβολιασμό της παιδικής ηλικίας και τον καθορισμό παγκόσμιων προτύπων για το ασφαλές πόσιμο νερό.
Επιπλέον, ο ΠΟΥ έχει προτρέψει τις χώρες να υιοθετήσουν μια συνθήκη ορόσημο για τον έλεγχο του καπνού, να ρυθμίσουν την εμπορία υποκατάστατων μητρικού γάλακτος και να αναφέρουν έκτακτες ανάγκες υγείας με πιθανότητα παγκόσμιας εξάπλωσης. Ο ΠΟΥ διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στην προώθηση της ανάπτυξης και της κυκλοφορίας των πρώτων εμβολίων κατά του Έμπολα και της ελονοσίας, τα οποία τώρα σώζουν ζωές σε ολόκληρη την Αφρική.
Η λίστα συνεχίζεται. Καθώς ο ΠΟΥ γιορτάζει τα 75 χρόνια του, υπάρχουν πολλά για τα οποία ο Οργανισμός και οι χώρες που τον δημιούργησαν μπορούν να είναι περήφανοι.
Όμως εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες προκλήσεις.
Ο COVID-19 έδειξε πώς η παγκόσμια κοινότητα, είναι τόσο ασφαλής από τις απειλές πανδημίας όσο το λιγότερο προετοιμασμένο έθνος. Πάρα πολλοί άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε ποιοτικές, οικονομικά προσιτές υπηρεσίες υγείας και υποφέρουν από ασθένειες που μπορούν να προληφθούν ή να θεραπευθούν.
Οι σύγχρονες ανησυχίες συνθέτουν τις ενέργειες του Οργανισμού, όπως είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης που θέτουν σε κίνδυνο εκατομμύρια ανθρώπους από πλημμύρες και ξηρασία, η ασταμάτητη ατμοσφαιρική ρύπανση κλπ.
Υπάρχουν επίσης απειλές για την ευημερία των ανθρώπων που οδηγούνται από παράγοντες πέρα από την υγεία, συμπεριλαμβανομένων των συγκρούσεων, οικονομικών και εμπορικών.
Το έργο του Οργανισμού επικεντρώνεται σε πέντε τομείς: βελτίωση του επιπέδου υγείας όλων των ανθρώπων, εξασφάλιση ίσης πρόσβασης σε όλους με ποιοτικές και προσιτές υπηρεσίες υγείας, προστασία του κόσμου από νέα και γνωστά παθογόνα, ενδυνάμωση της επιστήμης και των επιστημονικών πληροφοριών για την υποστήριξη της καλής υγείας και ενίσχυση του ΠΟΥ για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σήμερα και του αύριο.
Στον απόηχο του COVID-19, υποστηρίζει τις χώρες που ενώνονται σε μια ιστορική συμφωνία αντιμετώπισης της πανδημίας, η οποία έχει τις ρίζες της στο Σύνταγμα του, για την πρόληψη και την αντιμετώπιση μελλοντικών απειλών πανδημιών γενικά. Τα έθνη τροποποιούν επίσης τους Διεθνείς Κανονισμούς Υγείας για να τους καταστήσουν σχετικούς με έναν κόσμο μετά την COVID-19 εποχή και ενισχύουν την οικονομική διακυβέρνηση και επιχειρησιακή βάση του ΠΟΥ για έναν ασφαλέστερο και υγιέστερο κόσμο.
Οι λόγοι για τέτοια μέτρα είναι σαφείς.
Ο COVID-19 εμπόδισε την πρόοδο στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης που σχετίζονται με την υγεία και προκάλεσε ανυπολόγιστες ανθρώπινες, κοινωνικές και οικονομικές απώλειες.
Η πρόσβαση σε συμβουλές που βασίζονται σε στοιχεία βοηθά τους ανθρώπους να κάνουν σωστές επιλογές υγείας. Αυτό είναι κρίσιμο σήμερα γιατί, όπως έδειξε ο COVID-19, η παραπληροφόρηση έχει κάνει τη λήψη αποφάσεων ακόμη πιο δύσκολη και σε ακραίες περιπτώσεις, θανατηφόρα.
Σήμερα, 75 χρόνια μετά, και αφού ένας νέος ιός έδειξε πόσο ευάλωτος παραμένει ο κόσμος, η ανάγκη για την ύπαρξη και δραστηριοποίηση του ΠΟΥ είναι τόσο ζωτική όσο ποτέ για ένα υγιές μέλλον για όλους.
