Ερευνητές ανακάλυψαν ότι η ταυτόχρονη μόλυνση από πολλούς κοινούς ιούς μπορεί να έχει προκαλέσει ένα μυστηριώδες ξέσπασμα ηπατίτιδας σε παιδιά σε όλο τον κόσμο.
Από τον Οκτώβριο του 2021, αυτές οι περιπτώσεις ηπατίτιδας σε μικρά παιδιά επηρέασαν περισσότερα από 1.000 παιδιά σε 35 χώρες. Αν και τα περισσότερα παιδιά επέζησαν, από περίπου 350 ασθενείς που εντοπίστηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι τον Μάιο του 2022, 22 χρειάστηκαν μεταμόσχευση ήπατος και 13 πέθαναν. Τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά ήταν κάτω των 6 ετών.
Αυτές οι περιπτώσεις ηπατίτιδας όχι μόνο είναι οξείες και σοβαρές, αλλά και το τι τις προκαλεί είναι ένα μυστήριο. Δεν ταιριάζουν στις κοινές κατηγορίες ηπατικής φλεγμονής, γνωστής ως ηπατίτιδα Α έως Ε.
Τώρα οι ερευνητές έχουν εντοπίσει έναν πιθανό ένοχο. Βρήκαν ένα στέλεχος του ιού, που ονομάζεται αδενο-σχετιζόμενος ιός τύπου 2 (AAV2), ως τον κεντρικό παράγοντα στην επιδημία. Και αν είναι σωστές, η AAV2 δεν ενεργεί μόνη της.
Στην πραγματικότητα, αυτός ο ιός δεν είναι αρκετά ισχυρός για να προκαλέσει αυτές τις σοβαρές περιπτώσεις χωρίς βοήθεια. Αντίθετα, τα προσβεβλημένα παιδιά πρέπει να έχουν τουλάχιστον έναν άλλο «βοηθητικό» ιό ταυτόχρονα, όπως έναν ανθρώπινο αδενοϊό (ο οποίος μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα παρόμοια με το κοινό κρυολόγημα ή τη γρίπη, σύμφωνα με το CDC), τον ιό Epstein-Barr και/ ή ανθρώπινου έρπητα 6. Η νέα μελέτη δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στις 30 Μαρτίου στο περιοδικό Nature.
Η σχέση με την πανδημία
Οι ερευνητές λένε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να συνδέουν τις ασθένειες με τον ιό που προκαλεί την COVID-19, αλλά η πανδημία μπορεί να εξακολουθεί να είναι ένας παράγοντας σχετιζόμενος με αυτές τις λοιμώξεις. Αυτό γιατί, πολλά παιδιά δεν εκτέθηκαν στους ιούς που συνδέονται με τα κρούσματα ηπατίτιδας κατά τη διάρκεια του lockdown και της κοινωνικής απομόνωσης, όπως γινόταν συνήθως, και με αποτέλεσμα να μην δημιούργησουν ανοσία σε αυτά.
«Επομένως, είναι πιθανό όταν αρθούν οι περιορισμοί, να εκτεθούν ξαφνικά σε σύντομο χρονικό διάστημα σε πολλαπλούς ιούς», δήλωσε ο ανώτερος συγγραφέας της μελέτης Charles Chiu, MD, PhD, ειδικός εργαστηριακής ιατρικής και μολυσματικών ασθενειών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο.
Η έλλειψη ισχυρού ανοσοποιητικού συστήματος για την αντιμετώπιση αυτών των συγκεκριμένων ιών «θα αύξανε τον κίνδυνο να αναπτύξουν σοβαρή ασθένεια».
Ο William Balistreri, MD, ειδικός στην παιδιατρική ηπατίτιδα που δεν συμμετείχε στη μελέτη, συμφώνησε ότι αυτό ήταν δυνατό.
Αυτή είναι μια δημοφιλής θεωρία, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη το χρόνο εμφάνισης του μεγαλύτερου μέρους των κρουσμάτων, που κορυφώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 και των σχετικών διαδικασιών απομόνωσης», δήλωσε ο Balistreri, ο οποίος είναι επίσης καθηγητής παιδιατρικής και επίτιμος διευθυντής του Κέντρο Παιδιατρικής Φροντίδας Ήπατος στο Ιατρικό Κέντρο Παίδων του Cincinnati.
Τι να προσέξουμε στα παιδιά
Το μήνυμά του Balistreri για τους γονείς και τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης, είναι: «Τα κλειδιά είναι η ευαισθητοποίηση και η επιβεβαίωση των συμπτωμάτων».
Απαιτείται επίσης επαγρύπνηση, είπε, εάν ένα παιδί έχει συμπτώματα που συχνά εμφανίζονται αμέσως πριν από την ηπατίτιδα, συμπεριλαμβανομένων των αναπνευστικών συμπτωμάτων, της ναυτίας, του εμετού, της διάρροιας και του κοιλιακού πόνου. Επίσης, εάν αναπτυχθεί ίκτερος ή κιτρίνισμα των ματιών από ίκτερο, τότε θα πρέπει να υποπτευόμαστε ηπατίτιδα.
«Τα καλά νέα είναι ότι τα περισσότερα παιδιά με οξεία ηπατίτιδα βελτιώνονται. Εάν προκύψει ένα κρούσμα, είναι καλή πρακτική να διατηρείτε το παιδί καλά ενυδατωμένο, να προσφέρετε μια κανονική διατροφή και να αποφεύγετε φάρμακα που μπορεί να επιβαρύνουν το συκώτι», είπε ο Balistreri, σημειώνοντας ότι ο εμβολιασμός κατά του COVID-19 «προτείνεται έντονα».
Εργασίες για την επίλυση του μυστηρίου
Ο Chiu και οι συνεργάτες του δεν ήταν εντελώς στο σκοτάδι στην αρχή. Γνώριζαν από προηγούμενη έρευνα ότι μπορεί να εμπλέκονται αδενοϊοί. Έτσι χρησιμοποίησαν γονιδιωματική αλληλουχία και άλλες προηγμένες τεχνολογίες για να αναζητήσουν τον ιό σε 27 δείγματα αίματος, κοπράνων και άλλων δειγμάτων από 16 παιδιά με αυτή τη σοβαρή ηπατίτιδα. Ήθελαν επίσης να μάθουν ποιοι άλλοι ιοί μπορεί να συνυπάρχουν.
Για σύγκριση, αναζήτησαν τους ίδιους ιούς σε μια ομάδα 113 παιδιών χωρίς αυτή τη σοβαρή ηπατίτιδα άγνωστης προέλευσης.
Ενίσχυσαν τα ευρήματά τους με δύο άλλες μελέτες που έγιναν σε διαφορετικά ιδρύματα και δημοσιεύτηκαν στο ίδιο περιοδικό ταυτόχρονα. Η μία ήταν μια γονιδιωματική μελέτη που επιβεβαίωνε την παρουσία του AAV2 και άλλων ύποπτων ιών και η άλλη ήταν μια γονιδιωματική και εργαστηριακή μελέτη που υποστηρίζει περαιτέρω τα αποτελέσματα.
Στα 16 επηρεασμένα παιδιά που μελέτησαν ο Chiu και οι συνεργάτες του, η μέση ηλικία ήταν 3 ετών. Περίπου τα μισά ήταν αγόρια. Αυτά τα παιδιά διαγνώστηκαν με σοβαρή ηπατίτιδα ξεκινώντας από την πρώτη φορά που εντοπίστηκε την 1η Οκτωβρίου 2021, έως τις 22 Μαΐου 2022.
Σημαντικά ευρήματα
Από τις τρεις μελέτες που δημοσιεύθηκαν στο Nature, με χρήση διαφορετικών διαγνωστικών εργαλείων, υπήρχε σταθερή παρουσία του αδενο-σχετιζόμενου ιού τύπου 2 σε όλα ή σχεδόν όλα τα παιδιά, ενώ ανακαλύφθηκαν και οι «βοηθοί» ιοί διαφόρων τύπων.
«Είμαι βέβαιος ότι έχουμε εντοπίσει τους βασικούς ιούς» επειδή χρησιμοποίησαν ολοκληρωμένη γενετική αλληλουχία «για να αναζητήσουν πιθανές λοιμώξεις από οποιονδήποτε ιό ή μη ιικό παθογόνο», είπε ο Chiu.
Προχωρώντας μπροστά
Τα επόμενα βήματα της έρευνας στόχο έχουν τον εντοπισμό της παρουσίας αυτών των ιών και τον προσδιορισμό του ποιος ή ποιοι ιοί προσθέτουν τα περισσότερα επιβαρυντικά στοιχεία στην οξεία παιδιατρική ηπατίτιδα.
Είπαν επίσης ότι θα μπορούσαν να μελετήσουν άλλα πράγματα που σχετίζονται με την πανδημία του COVID-19, συμπεριλαμβανομένου του εάν και πόσο καιρό ο COVID ταιριάζει σε αυτό το προφίλ και ευθύνεται για την αναζωπύρωση άλλων ιών, όπως ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) και η γρίπη.