Για τη λεύκη, τη δερματοπάθεια που αφορά ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού και άλλα καίρια ερωτήματα, μίλησε στο Liberal η κα Η. Νικολαΐδου, Καθηγήτρια Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο «Α. Συγγρός».
Συνέντευξη στην Μάριον Κοντογιάννη.
Τι γνωρίζουμε για την πάθηση και γιατί ονομάζεται λεύκη;
Η λεύκη είναι μία επίκτητη δερματοπάθεια που εκδηλώνεται με την εμφάνιση λευκών κηλίδων στο δέρμα. Πέρα από την αλλαγή στο χρώμα, το δέρμα παραμένει φυσιολογικό στη σύσταση και την υφή του.
Ποια είναι η συχνότητα που απαντάται στο γενικό πληθυσμό;
Η λεύκη προσβάλλει εξίσου και τα δύο φύλα και η συχνότητά της υπολογίζεται στο 1-2% του γενικού πληθυσμού. Συνήθως εμφανίζεται σε άτομα από 5 έως 30 ετών, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε μεγαλύτερα ή νεότερα άτομα. Δεν είναι μεταδοτική νόσος.
Είναι όμως κληρονομική νόσος;
Η λεύκη εμφανίζει κληρονομικό υπόβαθρο σε κάποιο βαθμό, καθώς το 20-30% των ασθενών αναφέρει προσβολή από τη νόσο και άλλου μέλους της οικογένειας.
Ποια είναι η αιτία εμφάνισης της νόσου;
Το δέρμα που πάσχει από λεύκη δεν έχει μελανοκύτταρα. Τα μελανοκύτταρα είναι κύτταρα του δέρματος που παράγουν τη χρωστική μελανίνη, στην οποία οφείλεται κατά μεγάλο μέρος το χρώμα του δέρματος. Το δέρμα συνεπώς εμφανίζεται λευκό, λόγω απουσίας μελανίνης.
Η αιτία για την καταστροφή των μελανοκυττάρων δεν είναι επακριβώς γνωστή. Επικρατέστερη είναι η θεωρία σύμφωνα με την οποία ο οργανισμός καταστρέφει από μόνος του τα μελανοκύτταρα για άγνωστο μέχρι στιγμής λόγο (αυτοάνοση θεωρία). Η νόσος δεν είναι μεταδοτική.
Ποια είναι τα κλινικά χαρακτηριστικά της λεύκης;
Οι τυπικές βλάβες της λεύκης είναι καλά περιγεγραμμένες λευκές κηλίδες με διάμετρο από λίγα χιλιοστά έως αρκετά εκατοστά. Η νόσος μπορεί να εντοπίζεται σε ένα μόνο σημείο του σώματος ή να επεκτείνεται σε όλο το σώμα. Σε μερικούς ασθενείς προσβάλλονται και οι τρίχες (λευκοτριχία). Οι βλάβες του δέρματος δεν εμφανίζουν κνησμό ή πόνο.
Πώς επηρεάζει η νόσος τη ζωή των ασθενών;
Η λεύκη έχει επιβαρυντικό αποτύπωμα στην ποιότητα ζωής, τις καθημερινές δραστηριότητες, την εργασία και την ψυχοκοινωνική υγεία. Ειδικότερα, όταν οι βλάβες της λεύκης εντοπίζονται σε ορατές περιοχές (π.χ. πρόσωπο, χέρια) ή ευαίσθητες περιοχές (π.χ. γεννητικά όργανα) επηρεάζεται σε μεγαλύτερο βαθμό η ποιότητα ζωής του ασθενούς. Η κατάθλιψη, ο στιγματισμός, η απελπισία, είναι μερικές από τις καταστάσεις που βιώνουν οι πάσχοντες από λεύκη.
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές αντιμετώπισης της νόσου;
Η λεύκη είναι μία χρόνια νόσος. Δεν απειλεί τη σωματική υγεία του ασθενή, αλλά συχνά προκαλεί αισθητικά προβλήματα που υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν από αυτή.
Θεραπευτική αγωγή που να οδηγεί σε ίαση της νόσου σε όλους τους ασθενείς δεν υπάρχει. Με τις υπάρχουσες αγωγές, όμως, αρκετοί ασθενείς επιτυγχάνουν την αποκατάσταση του χρώματος του δέρματός τους σε ικανοποιητικό βαθμό.
Η διάρκεια της αγωγής για την επίτευξη ενός ικανοποιητικού αποτελέσματος είναι μερικοί μήνες. Μετά τη διακοπή της θεραπείας, η νόσος μπορεί να επανεμφανιστεί στα ίδια ή σε άλλα σημεία του σώματος.
Μέχρι πρόσφατα, για την αντιμετώπιση της λεύκης μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε μόνο τη φωτοθεραπεία και ορισμένες κρέμες που περιείχαν είτε κορτιζόνη είτε τους τοπικούς ανοσοτροποποιητές τακρόλιμους και πιμεκρόλιμους. Πριν μερικούς μήνες, όμως, εγκρίθηκε τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη μία νέα κρέμα για την αντιμετώπιση της νόσου, που περιέχει την ουσία ruxolitinib. Η κρέμα αυτή έδειξε ικανοποιητική αποτελεσματικότητα στις μέχρι τώρα μελέτες και σύντομα αναμένεται να έρθει και στην Ελλάδα.
