Καύσωνας: Τι συμβαίνει στο σώμα σας όταν έχει υπερβολική ζέστη
Shutterstock
Shutterstock

Καύσωνας: Τι συμβαίνει στο σώμα σας όταν έχει υπερβολική ζέστη

Η Γη κατέγραψε πρόσφατα τη θερμότερη ημέρα που έχει καταγράψει ποτέ - ένα ρεκόρ που οι ειδικοί προειδοποιούν ότι πιθανότατα θα σπάσει επανειλημμένα, καθώς η κλιματική κρίση οδηγεί τις θερμοκρασίες όλο και πιο ψηλά. Δείτε τι συμβαίνει στο σώμα σας σε συνθήκες ακραίας ζέστης, τι πρέπει να προσέχετε και πώς να παραμείνετε ασφαλείς.

Τι συμβαίνει στο ανθρώπινο σώμα

Κανονικά, το σώμα σας είναι συνηθισμένο σε ένα συγκεκριμένο εύρος θερμοκρασιών, συνήθως μεταξύ 97 και 99 βαθμών Φαρενάιτ. Όταν ο εγκέφαλός σας αντιλαμβάνεται μια αλλαγή - είτε χαμηλότερη είτε υψηλότερη από αυτή - προσπαθεί να βοηθήσει το σώμα σας να κρυώσει ή να θερμανθεί, σύμφωνα με τη δρα Τζούντιθ Λίντεν, εκτελεστική αντιπρόεδρο του τμήματος επειγόντων περιστατικών στο Ιατρικό Κέντρο της Βοστώνης και καθηγήτρια στο τμήμα επειγόντων περιστατικών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βοστώνης. 

«Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους (ο εγκέφαλος) προσπαθεί να δροσίσει το σώμα. Ένας τρόπος, ο πιο συνηθισμένος τρόπος που σκεφτόμαστε, είναι ότι ιδρώνουμε», δήλωσε η Λίντεν. «Οι πόροι ανοίγουν, το σώμα ιδρώνει και ο ιδρώτας εξατμίζεται, δροσίζοντας το σώμα».

Ο δεύτερος τρόπος με τον οποίο το σώμα σας δροσίζεται είναι με τη διαστολή των αγγείων και την αύξηση του καρδιακού σας ρυθμού, η οποία βοηθάει στο να μεταφερθεί η θερμότητα και το αίμα στην επιφάνεια του σώματός σας και βοηθάει στην απελευθέρωση αυτής της υπερβολικής θερμότητας.

Όταν εκτίθεστε σε υψηλές θερμοκρασίες, γίνεται πιο δύσκολο για το σώμα σας να προσπαθήσει να συμβαδίσει με την ψύξη του. Και αν το περιβάλλον σας είναι ζεστό και υγρό, ο ιδρώτας δεν εξατμίζεται τόσο εύκολα - γεγονός που ανεβάζει τη θερμοκρασία του σώματός σας ακόμη πιο ψηλά, σύμφωνα με την Mayo Clinic.

«Όσο υψηλότερη είναι η υγρασία, τόσο χαμηλότερες θερμοκρασίες χρειάζεστε για ακραία ζέστ», δήλωσε η Λίντεν.

Οι υψηλές θερμοκρασίες του σώματος μπορεί να οδηγήσουν σε βλάβη του εγκεφάλου και άλλων ζωτικών οργάνων, λέει το CDC. Μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε διάφορες ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη.

Τύποι ασθενειών που σχετίζονται με τη θερμότητα

Οι ασθένειες που σχετίζονται με την ήπια θερμότητα, συμπεριλαμβανομένων των θερμικών κράμπες, είναι οι πιο συχνές, δήλωσε η Λίντεν. Οι κράμπες θερμότητας μπορεί να αναπτυχθούν σε άτομα που ιδρώνουν πολύ, μεταξύ άλλων και κατά τη διάρκεια της άσκησης. Η υπερβολική εφίδρωση καταναλώνει όλο το αλάτι και την υγρασία του σώματος και μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκούς πόνους ή σπασμούς, συνήθως στην κοιλιά, τα χέρια ή τα πόδια, σύμφωνα με το CDC.

Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί εξάνθημα από τη ζέστη. Αυτός είναι ένας ερεθισμός του δέρματος που προκαλείται από την υπερβολική εφίδρωση σε ζεστό και υγρό καιρό και είναι πιο συχνός στα μικρά παιδιά, λέει το CDC. Είναι συνήθως ένα κόκκινο σύμπλεγμα από σπυράκια ή φουσκάλες και τείνει να εμφανίζεται σε μέρη όπως ο λαιμός, το άνω μέρος του στήθους ή στις πτυχές των αγκώνων.

Κανονικά, το σώμα σας είναι συνηθισμένο σε ένα συγκεκριμένο εύρος θερμοκρασιών, συνήθως μεταξύ 97 και 99 βαθμών Φαρενάιτ. Όταν ο εγκέφαλός σας αντιλαμβάνεται μια αλλαγή - είτε χαμηλότερη είτε υψηλότερη από αυτή - προσπαθεί να βοηθήσει το σώμα σας να κρυώσει ή να θερμανθεί, σύμφωνα με τη δρα Τζούντιθ Λίντεν, εκτελεστική αντιπρόεδρο του τμήματος επειγόντων περιστατικών στο Ιατρικό Κέντρο της Βοστώνης και καθηγήτρια στο τμήμα επειγόντων περιστατικών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βοστώνης. 

Όταν το σώμα σας αρχίζει να υπερβαίνει την ικανότητά του να ψύχεται, μπορεί να αναπτύξετε αυτό που είναι γνωστό ως θερμική εξάντληση.

«Σε αυτή την περίπτωση θα παρατηρήσετε υπερβολική εφίδρωση, επειδή το σώμα σας θα προσπαθήσει πραγματικά να αντεπεξέλθει στην επιπλέον θερμότητα. Θα νιώσετε ζαλάδα, μπορεί να αισθανθείτε ζάλη, συχνά οι άνθρωποι παρουσιάζουν ναυτία, πονοκεφάλους και το δέρμα τους συχνά φαίνεται χλωμό και υγρό και ο σφυγμός τους είναι συχνά γρήγορος», δήλωσε η Λίντεν.

«Αυτή είναι η τελευταία προσπάθεια του οργανισμού να δροσιστεί πριν φτάσει πραγματικά σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή».

Η θερμοπληξία είναι η πιο σοβαρή ασθένεια που σχετίζεται με τη ζέστη και, αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.

«Αυτό συμβαίνει όταν η θερμοκρασία του σώματός σας ξεπερνά τους 104 με 105 βαθμούς περίπου, και εκεί αρχίζουν να αποτυγχάνουν οι μηχανισμοί σας», δήλωσε η δρ. Λίντεν.

Τα προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να περιλαμβάνουν εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες σώματος, κόκκινο και ξηρό δέρμα, γρήγορο σφυγμό, πονοκέφαλο, ζάλη, ναυτία ή απώλεια συνείδησης, σύμφωνα με το CDC.

«Το χαρακτηριστικό γνώρισμα της θερμοπληξίας είναι η σύγχυση και η ταραχή», δήλωσε η Λίντεν.

«Έτσι, όταν κάποιος βρίσκεται στη ζέστη και γίνεται συγχυσμένος και ταραγμένος, αυτό είναι θερμοπληξία μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου και πρέπει να καλέσετε το 911 γι' αυτό ή να ζητήσετε αμέσως βοήθεια και να απομακρύνετε το άτομο από τη ζέστη».

Ποιος κινδυνεύει περισσότερο

Οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με χρόνιες παθήσεις καθώς και τα παιδιά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη.

Οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με χρόνιες ιατρικές παθήσεις μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να αντιληφθούν και να ανταποκριθούν στις αλλαγές της θερμοκρασίας και μπορεί να λαμβάνουν φάρμακα που επιδεινώνουν τις επιπτώσεις της ζέστης, δήλωσε το CDC.

«Οι πολύ νέοι (άνθρωποι) επίσης, επειδή είναι λιγότερο πιθανό να αναγνωρίσουν ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη και είναι λιγότερο πιθανό να βγουν από τη ζέστη αν αρχίσουν να αισθάνονται υπερθέρμανση», ανέφερε η Λίντεν.

Οι φοιτητές-αθλητές και τα κατοικίδια ζώα διατρέχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο, πρόσθεσε.

«Με αυτόν τον καιρό, δεν πρέπει ποτέ, μα ποτέ, μα ποτέ να αφήσετε ένα παιδί ή ένα κατοικίδιο ζώο στο αυτοκίνητο ούτε για ένα λεπτό», πρόσθεσε η δρ. Λίντεν.

Πώς να παραμείνετε ασφαλείς

Όταν η κοινότητά σας αντιμετωπίζει ακραία ζέστη, υπάρχουν διάφορα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να κρατήσετε τον εαυτό σας και τους άλλους ασφαλείς.

Πρώτον, προσέξτε για συμπτώματα θερμικής εξάντλησης ή άλλων ασθενειών. «Αν κάποιος αρχίσει να αισθάνεται ζαλάδα, ζάλη, ναυτία ή πονοκέφαλο, τότε είναι η ώρα να δράσουμε αμέσως», δήλωσε η Λίντεν. «Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τον βγάλετε από τη ζέστη και να τον βάλετε σε δροσερό περιβάλλο».

Η τοποθέτηση νερού σε κάποιον που μπορεί να εμφανίζει συμπτώματα και η χορήγηση υγρών μπορεί να τον βοηθήσει να δροσιστεί. Εάν κάποιος αρχίζει να χάνει τις αισθήσεις του ή έχει ναυτία ή εμετό, καλέστε σε βοήθεια.

«Αν δείτε κάποιον με οποιαδήποτε σύγχυση, αυτό είναι άμεση κόκκινη σημαία», πρόσθεσε η Λίντεν.

Όταν κάνει ζέστη έξω, προσπαθήστε να αποφεύγετε τις υπαίθριες δραστηριότητες - ειδικά μεταξύ των ωρών 11 π.μ. και 3 μ.μ., σύμφωνα με την Λίντεν. Αν πρέπει να βγείτε έξω, φορέστε ανοιχτόχρωμα ρούχα, καλύψτε το κεφάλι σας και πιείτε πολλά υγρά.

Μην περιμένετε μέχρι να διψάσετε για να πιείτε νερό - καθώς αυτό μπορεί να είναι σημάδι αφυδάτωσης. Η Linden συνιστά να πίνετε τουλάχιστον ένα ποτήρι νερό -ή και περισσότερο- την ώρα.

«Αν αρχίσετε να αισθάνεστε ζαλάδα, ζάλη, εφίδρωση, γρήγορο σφυγμό, απομακρυνθείτε αμέσως από τη ζέστη», δήλωσε ο Linden.

Προσπαθήστε να βρείτε κλιματισμό ή μέρη στην περιοχή σας όπου μπορείτε να πάτε για να παραμείνετε δροσεροί. Ακόμη και το να περάσετε μερικές ώρες σε ένα εμπορικό κέντρο ή μια δημόσια βιβλιοθήκη μπορεί να βοηθήσει.

Όταν βρίσκεστε στο σπίτι, οι ανεμιστήρες μπορούν να βοηθήσουν, αλλά μην βασίζεστε σε αυτούς ως μοναδικό τρόπο δροσιάς - ενώ μπορεί να αισθάνεστε πιο άνετα, δεν θα βοηθήσουν στην πρόληψη των ασθενειών που σχετίζονται με τη ζέστη.

«Αν βρίσκεστε σε ένα πολύ ζεστό δωμάτιο, αν έχετε έναν ανεμιστήρα, είναι χρήσιμος; Όχι. Νομίζω ότι, αν έχετε ανεμιστήρα και μπορείτε να ομίξετε τον εαυτό σας... τότε οι ανεμιστήρες μπορεί να είναι χρήσιμοι", δήλωσε η Λίντεν. «Οι ανεμιστήρες δεν είναι αλάνθαστοι».

Τέλος, βεβαιωθείτε ότι ελέγχετε τους γείτονες, τους γονείς και τους φίλους σας - ειδικά τα ηλικιωμένα άτομα που μπορεί να ζουν μόνα τους ή να είναι απομονωμένα, δήλωσε η Λίντεν.

Πηγή: CNNi