Περί τα 7 δισ. ευρώ νέα δάνεια έχουν προστεθεί στο σύνολο των δανείων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους από πέρυσι οι τράπεζες, με αποτέλεσμα να φθάνει τα 165,83 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία της ΤτΕ στο τέλος Σεπτεμβρίου, ενισχύοντας την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, με τη χρηματοδότηση να αυξάνεται συνεχώς επί ένα χρόνο.
Οι τράπεζες αύξησαν τα υγιή δάνειά τους στα 150 δισ. ευρώ από 120 δισ. ευρώ, μεταξύ Μαρτίου 2021 και Σεπτεμβρίου 2022.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να επιστρέψει κανείς χρονικά μία δεκαετία πίσω για να επανέλθει σε περίοδο στην οποία τα «κόκκινα δάνεια» είναι κάτω από 10%, μόλις στο 9,1% του συνόλου.
Από τα στοιχεία αυτά για τα υπόλοιπα των δανείων (σύνολο δανεισμού μετά την αφαίρεση των εξοφλήσεων), που ενδέχεται να τροποποιηθούν ελαφρώς καθώς δεν είναι τα οριστικά, προκύπτουν όμως σημαντικά συμπεράσματα, όπως μεταξύ άλλων τα εξής:
- Ο δανεισμός αυξάνεται και καθώς η χρηματοδότηση είναι σημαντικά στοιχείο που συμβάλει στην ανάπτυξη, παρατηρείται αύξηση των υπολοίπων δανεισμού επί 4 διαδοχικά τρίμηνα. Το χαμηλότερο σημείο στο σύνολο των υπολοίπων δανεισμού παρατηρείται τον Σεπτέμβριο του 2021, με την ολοκλήρωση των μεγαλύτερων πωλήσεων κόκκινων δανείων. Από το σημείο αυτό, αρχίζει ανοδική πορεία μέχρι τα 165,8 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2022.
- Τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια παίρνουν μία «βουτιά» μετά το Μάρτιο του 2021 και μειώνονται από 33,7 δισ. ευρώ σε 10 δισ. μέχρι το Σεπτέμβριο 2022. Το σύνολο του επιχειρηματικού δανεισμού, αυξάνεται στα 120 δισ. ευρώ. Μάλιστα αυξάνεται σταθερά από τον Σεπτέμβριο του 2021 και από τα 105,6 δισ. ευρώ, μέχρι τα 120 δισ. ευρώ του επόμενου Σεπτεμβρίου.
- Το σύνολο της αύξησης του καθαρού δανεισμού (υπόλοιπα με νέα δάνεια πλην εξοφλήσεις παλαιών) από το Δεκέμβριο του 2021 μέχρι το Σεπτέμβριο του 2022, είναι περίπου 6,5 δισ. ευρώ. Βεβαίως συνεχίζονται αλλά πολύ λιγότερο και οι πωλήσεις κόκκινων δανείων που φεύγουν από το σύστημα αλλά μειώνουν το σύνολο του υπολοίπου. Παρά το γεγονός αυτό, το σύνολο του δανεισμού αυξάνεται επί 4 τρίμηνα, από τα 159,33 δισ. ευρώ, στα 165,83 δισ. ευρώ.
- Η αύξηση των υπολοίπων δανεισμού όμως, οφείλεται αποκλειστικά και μόνον στα επιχειρηματικά δάνεια, καθώς το υπόλοιπο των δανείων στα στεγαστικά και τα καταναλωτικά δάνεια, μένει σταθερό ή μειώνεται οριακά.
- Ο δανεισμός σε επιχειρήσεις, έχει αυξηθεί από τα 103,66 δισ. ευρώ στο τέλος Ιουνίου 2020 και τα 105,6 δισ. ευρώ του Ιουνίου 2021, με συνεχή άλματα κάθε τρίμηνο στη συνέχεια, μέχρι τα 120 δισ. ευρώ το Σεπτέμβριο του 2022.
- Έχουν μειωθεί τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών κατά 42,3 δισ. ευρώ από το Μάρτιο 2021, μέχρι το Σεπτέμβριο 2022. Δηλαδή σε διάστημα 18 μηνών τα κόκκινα δάνεια μειώθηκαν σημαντικά ενώ μετά από το πρώτο εξάμηνο στο διάστημα αυτό που τα κόκκινα δάνεια συνέχισαν να μειώνονται και μείωναν το σύνολο των τραπεζικών δανείων ωστόσο δόθηκαν και πολλά νέα δάνεια, που αύξαναν το καθαρό υπόλοιπο, μείον τις εξοφλήσεις.
- Η άνοδος των επιχειρηματικών δανείων σε αντίθεση με τα στεγαστικά και τα καταναλωτικά, αν και είναι μονοσήμαντη, είναι θετική σε αυτή τη φάση καθώς δημιουργεί το υπόβαθρο για επενδύσεις και μελλοντική ανάπτυξη, ενώ η σταθεροποίηση στα καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια καθυστερεί την κατανάλωση άρα και τον πληθωρισμό. Στη δεύτερη περίπτωση των στεγαστικών, εξηγεί και γιατί οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν πολύ συγκρατημένα και μετριοπαθώς και δεν έγιναν φούσκα, όπως στο εξωτερικό.
Εξηγεί επίσης γιατί οι τιμές των ακινήτων πολύ δύσκολα θα υποχωρήσουν περαιτέρω στην Ελλάδα, σε αντίθεση, με τη Σουηδία, τη Γερμανία, την Ολλανδία και τις υπόλοιπες χώρες. Δεν αυξήθηκαν τα υπόλοιπα δανεισμού στα στεγαστικά, απλά τα λίγα νέα στεγαστικά δάνεια αντικατέστησαν τα παλαιά.
- Η διαχρονική μείωση των υπολοίπων στα στεγαστικά δάνεια από το 2015 και μετά εξηγείται από την παύση ουσιαστικά του δανεισμού στο διάστημα από το 2015 έως το 2018-2019 όπως και από την πώληση του μεγαλύτερου μέρους των κόκκινων δανείων και τη μεταφορά του εκτός του στενού τραπεζικού συστήματος, σε funds και εταιρίες που τα διαχειρίζονται, από το Δεκέμβριο 2020, κυρίως όμως από το Μάρτιο 2021 και μετά. Η απαλλαγή από τα κόκκινα δάνεια, έδωσε στις τράπεζες τη δυνατότητα να δώσουν νέα δάνεια, αν και λιγότερα.
- Το αποτέλεσμα είναι τα κόκκινα δάνεια που απομένουν στις τράπεζες, να έχουν υποχωρήσει σε ποσοστό 9,1% του συνόλου του υπολοίπου των δανείων που αντιστοιχεί σε σύνολο κόκκινων δανείων 15,1 δισ. ευρώ.
- Από αυτά τα καταναλωτικά είναι πλέον τα περισσότερα καθώς πωλούνται δυσκολότερα μη έχοντας εγγυήσεις και αγοράζονται από funds σε πολύ μικρές τιμές. Φθάνουν πλέον τα 15,5% του συνόλου των 10,5 δισ. ευρώ σε καταναλωτικά δάνεια.
- Τα στεγαστικά δάνεια (υπόλοιπα) φθάνουν τα 35,2 δισ. ευρώ και στις τράπεζες παρέμενε το Σεπτέμβριο ποσοστό 9,7% κόκκινων δανείων από αυτά ή 3,41 δισ. ευρώ κόκκινων δανείων, σε σύνολο 35,22 δισ. ευρώ υπολοίπων. Οι τράπεζες φαίνεται να έχουν σταθεροποιηθεί σε ένα υγιές υπόλοιπο στεγαστικών λίγο πάνω από τα 32 δισ. ευρώ εδώ κι ένα χρόνο.
- Το υπόλοιπο στεγαστικών δανείων μειώνεται λίγο με ρυθμό 6,5 εκατ. ευρώ κάθε μήνα τους επόμενους 9 μήνες.
