Αν και τα επιτόκια των δανείων έχουν πάρει την άγουσα και σκαρφαλώνουν, ενώ αναμένονται και νέες αυξήσεις από την ΕΚΤ, τα επιτόκια των καταθέσεων «βαλτώνουν» σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τον τραπεζικό κλάδο τα επιτόκια των καταθέσεων θα μείνουν χαμηλά για αρκετό μεγάλο διάστημα και θα παρακολουθήσουν με πολύ βραδύτερο τέμπο, χρονικά αλλά και σε ποσοστό αύξησης, τον ανοδικό βηματισμό των επιτοκίων στα δάνεια, όπως σας έχει ενημερώσει από καιρό το Liberal.gr.
Αυτή είναι και παραμένει ακόμα, η στρατηγική των ελληνικών τραπεζών στα επιτόκια, που σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, αν δεν υπάρξει συγκεκριμένη αιτία που θα διαφοροποιήσει δραστικά το τοπίο, δεν θα αλλάξει.
Τα επιτόκια των δανείων θα ακολουθήσουν τις αποφάσεις της ΕΚΤ και των αγορών, αλλά τα επιτόκια των καταθέσεων θα αυξάνονται αργότερα και συγκριτικά λιγότερο σε σχέση με τα επιτόκια των δανείων μέχρι να επέλθει μία νέα ισορροπία στα επιτόκια με πιο καθαρή ορατότητα της οροφής των επιτοκίων της ΕΚΤ.
Τα επιτόκια καταθέσεων
Το μέσο επιτόκιο στις νέες καταθέσεις παρέμεινε τον Αύγουστο στα ίδια επίπεδα, δηλαδή στο 0,04% σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, το μέσο επιτόκιο των παλαιότερων - υφιστάμενων καταθέσεων έμεινε επίσης αμετάβλητο στο 0,03%.
Αυτό σημαίνει ότι το περιθώριο επιτοκίου (δηλαδή η διαφορά μεταξύ του μέσου επιτοκίου στα δάνεια και στις καταθέσεις), αυξήθηκε στο 3,96% για τα νέα δάνεια και καταθέσεις υπέρ των τραπεζών, ενώ η μέση διαφορά σε υφιστάμενα δάνεια και καταθέσεις, αυξήθηκε στο 3,61%.
Ειδικότερα στις νέες καταθέσεις overnight (μίας ημέρας) των επιχειρήσεων με μέσο επιτόκιο που είχε γίνει αρνητικό για έναν μήνα τον Ιούλιο στο -0,01%, το επιτόκιο κέρδισε δύο μονάδες στο 0,01%. Στα επιτόκια για νοικοκυριά, με συμφωνημένη διάρκεια μέχρι ένα έτος το επιτόκιο μειώθηκε από 0,13% στο 0,11% τον Αύγουστο. Στις υφιστάμενες καταθέσεις έως δύο ετών το μέσο επιτόκιο για νοικοκυριά έμεινε σταθερό στο 0,08% και αυξήθηκε στο 0,12% για τις επιχειρήσεις.
Τα επιτόκια στο εξωτερικό
Διαφορά στα επιτόκια έχουν όλες οι τράπεζες στον κόσμο. Και οι ευρωπαϊκές τράπεζες δίνουν πολύ μικρά επιτόκια στις καταθέσεις τους. Όμως το περιθώριο του επιτοκίου, είναι διαφορετικό, γιατί δίνουν συγκριτικά φθηνότερα δάνεια.
Έτσι σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΤ:
- Το μέσο επιτόκιο των ευρωπαϊκών τραπεζών για νέες επιχειρηματικές καταθέσεις με συμφωνημένη διάρκεια, αυξήθηκε τον Αύγουστο στο 0,20% (στην Ελλάδα στο 0,12%), ενώ το επιτόκιο overnight έμεινε αμετάβλητο στο 0,01% (όσο και στην Ελλάδα).
- Το μέσο επιτόκιο για νέες καταθέσεις νοικοκυριών με συμφωνημένη διάρκεια αυξήθηκε όμως στο 0,48% (έναντι 0,11% στην Ελλάδα για καταθέσεις μέχρι ένα έτος).
Αντίστοιχα τα επιτόκια των δανείων αυξήθηκαν στο εξωτερικό όμως το μέσο επιχειρηματικό ευρωπαϊκό επιτόκιο για δάνεια ήταν στο 1,86% και για στεγαστικά δάνεια στο 2,26% Το μέσο ευρωπαϊκό επιτόκιο για νέα επιχειρηματικά δάνεια με προσυμφωνημένο σταθερό επιτόκιο αρχικά για 3 μήνες και στη συνέχεια κυμαινόμενο, ήταν στο 2,39% τον Αύγουστο. Με σταθερό επιτόκιο αρχικά για ένα χρόνο ήταν στο 2,60%.
Υπάρχουν μικρές και μεγάλες διαφορές στα επιτόκια των δανείων, αλλά οι διαφορές στα επιτόκια των καταθέσεων είναι γενικά μικρές. Βεβαίως αυτά είναι τα μέσα επιτόκια που δίνουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες, όπου τα επιτόκια κυμαίνονται διαφορετικά μεταξύ τους, ανάλογα με τη χώρα.
Πού αποδίδουν τραπεζικά στελέχη τις διαφορές στα επιτόκια καταθέσεων
Καταρχήν αξίζει να τονιστεί ότι το περιθώριο των επιτοκίων δανεισμού και καταθέσεων, είναι ο βασικός λόγος ύπαρξης των τραπεζών, ως επιχειρηματικές οντότητες. Είναι δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο οι τράπεζες κερδίζουν χρήματα και η διαφορά στα επιτόκια με τα οποία δανείζονται οι ίδιες και μετά δανείζουν, καλύπτει άλλες απώλειες και φέρνει κέρδη.
Τα επιτόκια μεταξύ των χωρών έχουν διαφορές, γιατί αντανακλούν τις διαφορές στις οικονομίες και στις τράπεζες σε κάθε χώρα. Η τάση όμως είναι να αυξηθούν τα επιτόκια των δανείων και αυτό κάνουν παντού σε όλο τον κόσμο οι τράπεζες, με τα επιτόκια των καταθέσεων να ακολουθούν από απόσταση.
Σημειώνεται εκ νέου όμως, ότι υπάρχου διαφορές ως προς τα ποσοστά των περιθωρίων, ανάλογα με τις οικονομίες και τις τράπεζες σε κάθε χώρα.
Στελέχη του τραπεζικού κλάδου επί της ουσίας σχολιάζουν τα εξής:
- Η στασιμότητα των επιτοκίων στις καταθέσεις βοηθά να μείνουν όσο το δυνατόν χαμηλότερα τα επιτόκια των δανείων, απορροφώντας μέρος της αύξησης των επιτοκίων στα δάνεια για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
- Οι ελληνικές τράπεζες δεν χρέωσαν τις καταθέσεις με αρνητικά επιτόκια (ουσιαστικά οι καταθέτες πλήρωναν φύλακτρα), όταν οι ευρωπαϊκές τράπεζες επέβαλαν αρνητικά επιτόκια στις καταθέσεις στο διάστημα που η ΕΚΤ είχε επιβάλει αρνητικά επιτόκια.
- Οι τράπεζες έχουν τώρα το πλεονέκτημα της μεγάλης ρευστότητας από αύξηση στις καταθέσεις να υπερβαίνει τα 190 δισ. ευρώ, αλλά η εικόνα μετά το 2010 και σχεδόν για μία δεκαετία, ήταν εντελώς διαφορετική. Οι καταθέσεις μειώνονταν για χρόνια και οι τράπεζες κατέβαλαν για μεγάλα διαστήματα υψηλά επιτόκια για να διατηρήσουν ένα επίπεδο καταθέσεων.
- Οι ελληνικές τράπεζες επίσης είχαν εξαιρεθεί για μεγάλο διάστημα από μέτρα φθηνής ενίσχυσης της ρευστότητάς τους από την ΕΚΤ, γεγονός που τις υποχρέωνε να πληρώνουν μεγάλα επιτόκια.
- Γενικά ακόμα και σήμερα το κόστος του χρήματος στις αγορές είναι υψηλότερο για τις ελληνικές τράπεζες σε σχέση με τις άλλες χώρες. Έτσι τα επιτόκια είναι διαφορετικά για το λόγο αυτό.
- Οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν αντιμετώπισαν γενικά πρόβλημα με τόσα πολλά κόκκινα δάνεια δεν αντιμετώπισαν τόσο μεγάλες τιτλοποιήσεις και δεν υποχρεώθηκαν να πάρουν τόσο μεγάλες ζημιές από δάνεια. Έχουν την άνεση μεγάλων εσόδων από υγιή χαρτοφυλάκια δανείων.
- Αυτό το τελευταίο συμβαδίζει με τη μεγαλύτερη μόχλευση των ευρωπαϊκών τραπεζών, σε σχέση με τις καταθέσεις τους, όπου οι ελληνικές τράπεζες έχοντας προβληματικό παρελθόν και δυσάρεστη εμπειρία έχουν κινηθεί πιο συντηρητικά καθώς έχουν ακόμα κόκκινα δάνεια στα χαρτοφυλάκιά τους.
