Η τραπεζική κρίση στις ΗΠΑ επανήλθε με την περίπτωση της First Republic Bank (FRB), που αποτελεί πιστό αντίγραφο της υπόθεσης της Silicon Valley Bank (SVB).
Χρειάστηκε να χάσει η τιμή της μετοχής της FRB -98% μέσα σε 12 μήνες και να βρεθεί από τα $171,09 στα $3,51, οι «σορτάκηδες» να κερδίσουν πάνω $1 δισ. ποντάροντας στην κατάρρευση της τράπεζας για να εμφανιστεί η ομοσπονδιακή αρχή εγγύησης των τραπεζικών καταθέσεων FDIC (Federal Deposit Insurance Corp.) και να αρχίσει για μια ακόμα φορά να αναζητά τον λευκό ιππότη, που θα σώσει την έννοια της τραπεζικής εμπιστοσύνης, εξαγοράζοντας ό, τι έχει απομείνει από την First Republic Bank.
Γράφημα 52 εβδομάδων της μετοχής της First Republic Bank
Οι αιτίες της κατάρρευσης της τέταρτης στη σειρά αμερικανικής περιφερειακής τράπεζας, που οδηγείται στο ειδικό καθεστώς διαχείρισης της FDIC, είναι γνωστές σε όλους και περιγράφονται πλέον αναλυτικά στις εκθέσεις της Fed.
Η πρώτη βασική αιτία είναι η χαλάρωση των κανονισμών και ρυθμίσεων που διέπει το αμερικανικό τραπεζικό σύστημα, που εφαρμόστηκαν επί προεδρικής θητείας του Ντόναλντ Τραμπ.
Η δεύτερη αιτία ήταν η υιοθέτηση ενός μη βιώσιμου αναπτυξιακού μοντέλου, που βασιζόταν στην παροχή εξαιρετικά χαμηλότοκων δανείων στους καταθέτες της FRB. Έτσι παρείχε δάνεια για την αγορά κατοικίας με επιτόκια της τάξης του 3%, όταν το επιτόκιο της Fed έχει φτάσει στο 5%.
Η τρίτη αιτία ήταν η προσφορά υπηρεσιών διαχείρισης περιουσίας και χαρτοφυλακίων προς τους καταθέτες και δανειολήπτες της, που στην αρχή έμοιαζε με πια πρωτοποριακή ιδέα που άρεσε ιδιαίτερα στους επενδυτές της Wall Street, μέχρι που αποδείχτηκε καταστροφική.
Και η τέταρτη αιτία ήταν η πλημμελής λειτουργία των τμημάτων εσωτερικού ελέγχου και διαχείρισης κινδύνου της ίδιας της τράπεζας.
Μέσα στο πρώτο τρίμηνο Q1 του 2023, η First Republic Bank, είδε να απομακρύνονται καταθέσεις που ξεπερνούσαν τα $70 δισ. και που κατευθύνθηκαν σε άλλες τράπεζες με υψηλότερες καταθετικές αποδόσεις. Ο ρυθμός των αναλήψεων είχε αυξηθεί με γεωμετρική πρόοδο μετά την κατάρρευση της Silicon Valley Bank στις 9 Μαρτίου 2023.
Αντιθέτως, οι ίδιοι καταθέτες παρέμειναν σαν δανειολήπτες στην τράπεζα, απολαμβάνοντας τα χαμηλότοκα δάνεια τους. Ταυτόχρονα το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων που κατείχε η FRB, είχε απωλέσει μεγάλο μέρος της αξίας του, λόγω της ανόδου των επιτοκίων από την Fed. Και οι διαχειριστές του ομολογιακού χαρτοφυλακίου δεν είχαν προβεί σε αντιστάθμιση του κινδύνου από την άνοδο των επιτοκίων και την πτώση της αποτίμησης των ομολόγων στις δευτερογενείς αγορές χρέους.
Σας θυμίζει κάτι, αυτή η ιστορία; Μα φυσικά την περίπτωση της Silicon Valley Bank.
Με μοναδική διαφορά, την πελατειακή βάση των δυο τραπεζών. Η SVB είχε πελάτες Venture Capitals και Start Ups, ενώ η FRB εύπορους ιδιώτες. Υπάρχει και μια ακόμα διαφορά, που αφορά στο μέγεθος του προβλήματος. Η ουσιαστική χρεοκοπία της FRB είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στην ιστορία των ΗΠΑ, στον τομέα των εμπορικών τραπεζών. Η μεγαλύτερη ήταν της Washington Mutual Bank (WaMu) τον Σεπτέμβριο του 2008, με την WaMu να έχει ενεργητικό ύψους $328 δισ.
Το ενεργητικό της FRB ανέρχεται στα $233 δισ. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι η FRB ήδη είχε λάβει από τη αρχή του 2023 επιπλέον ρευστότητα ύψους $30 δισ. από ένα consortium 11 αμερικανικών τραπεζών, σε μια προσπάθεια αποφυγής του μοιραίου.
Μέχρι αυτή τη στιγμή που γράφεται το άρθρο, σαν υποψήφιοι λευκοί ιππότες για την First Republic Bank, εμφανίζονται η Bank of America, η JPMorgan και η PNC Financial από το Πίτσμπουργκ. Το πρόβλημα δεν είναι αν θα βρεθούν οι σωτήρες, που σχεδόν πάντα βρίσκονται, αν θυμηθούμε πως η JPMorgan είχε εξαγοράσει την Bear Stearns τον Μάρτιο του 2008 και την Washington Mutual τον Σεπτέμβριο του 2008 και η Bank of America την Merrill Lynch τον ίδιο μήνα.
Το πρόβλημα είναι η αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών που οδηγούν σε προβληματικές καταστάσεις, τις αμερικανικές τράπεζες. Και αυτές οι αιτίες σχετίζονται με το νομοθετικό, ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο του περιφερειακού τραπεζικού συστήματος των ΗΠΑ και με τη λειτουργία του εσωτερικού ελέγχου και της διαχείρισης ρίσκου των τραπεζών.
Το βλέμμα των χρηματιστηριακών αναλυτών οδηγείται στην ενδελεχή μελέτη των καταθετικών υπολοίπων και άλλων περιφερειακών τραπεζών, που πιθανόν να έχουν επηρεαστεί ή να επηρεαστούν στο μέλλον από την αναζωπύρωση της τραπεζικής κρίσης, το κλίμα ανησυχίας και την υποχώρηση της εμπιστοσύνης.
Ειδικά στην περίπτωση που η Fed απαιτήσει πρόσθετα κεφάλαια ή επιπλέον ενέσεις ρευστότητας, από τράπεζες με ανεπαρκή κεφάλαια και χαλαρή διαχείριση κινδύνου. Προς το παρόν οι αναλυτές εστιάζουν την προσοχή τους, στους ισολογισμούς των KeyCorp, East West Bancorp και Bank OZK, που για το Q1 βρίσκονταν σε ικανοποιητική κατάσταση.
