Υπάρχει χάσμα φύλου στην Tεχνητή Nοημοσύνη;
Shutterstock
Shutterstock

Υπάρχει χάσμα φύλου στην Tεχνητή Nοημοσύνη;

Τα χάσματα μεταξύ των φύλων είναι ένα από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά της εποχής μας. Σε ένα ευρύ φάσμα εκπαιδευτικών, κοινωνικών και εργασιακών περιβαλλόντων, οι γυναίκες υπερτερούν ολοένα και περισσότερο έναντι των ανδρών. Οι γυναίκες φοιτούν στο κολέγιο σε υψηλότερα ποσοστά και φαίνεται να τα καταφέρνουν σε ένα εργασιακό περιβάλλον όπου κυριαρχούν οι λεγόμενες «ήπιες δεξιότητες». 

Ωστόσο, υπάρχει ένας τομέας όπου οι άνδρες είναι ένα βήμα μπροστά από τις γυναίκες: Η υιοθέτηση και η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα της FlexJobs, οι άνδρες ερευνούν και πειραματίζονται με την Τεχνητή Νοημοσύνη στην προσωπική και επαγγελματική τους ζωή σε σημαντικά υψηλότερα ποσοστά από τις γυναίκες. Σύμφωνα με το FlexJobs, ένας άνδρας είναι δύο φορές πιθανότερο να χρησιμοποιεί Τεχνητή Νοημοσύνη στη δουλειά του απ’ ό,τι μία γυναίκα. Είναι ενδιαφέρον ότι μεγάλο μέρος αυτής της χρήσης ΤΝ μεταξύ των ανδρών φαίνεται να είναι «χωρίς πρότερη άδεια». Δηλαδή, οι άνδρες είναι πολύ πιο πιθανό απ’ ό,τι οι γυναίκες να χρησιμοποιούν Τεχνητή Νοημοσύνη χωρίς επίσημη έγκριση από διευθυντές και επόπτες. Η Τεχνητή Νοημοσύνη επηρεάζει επίσης την αναζήτηση εργασίας, με το 60% των ανδρών να έχουν χρησιμοποιήσει ή να σκέφτονται να χρησιμοποιήσουν την Τεχνητή Νοημοσύνη στην αναζήτηση εργασίας σε σύγκριση με το 46% των γυναικών. Κατά ειρωνικό τρόπο, αν και οι άνδρες είναι πιο πιθανό να πιστεύουν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα έχει θετική επίδραση στον χώρο εργασίας (35% έναντι 25%), είναι επίσης πιο φοβισμένοι για τον αντίκτυπο που θα έχει η Τεχνητή Νοημοσύνη στην ασφάλεια της εργασίας, με το 38% των ανδρών να αισθάνονται απειλή από την Τεχνητή Νοημοσύνη σε σύγκριση με 27% των γυναικών. 

Αυτά τα ευρήματα της έρευνας συνάδουν με όσα γνωρίζουμε για τις σχετικές εμπειρίες ανδρών και γυναικών στους τομείς της τεχνολογίας. Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να απασχολούνται σε τομείς STEM και πιο πιθανό να δημιουργήσουν και να αναπτύξουν επιτυχημένες σταδιοδρομίες STEM. Η μεγαλύτερη εκπροσώπηση των ανδρών στα επαγγέλματα STEM δημιουργεί ευκαιρίες για καθοδήγηση και επαγγελματική εξέλιξη που ενισχύονται με την πάροδο του χρόνου. Η Τεχνητή Νοημοσύνη, ως μια τεχνολογία γενικού σκοπού, είναι πιθανό να «STEM-οποιήσει» ένα μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας, απαιτώντας από τους εργαζόμενους να είναι πιο ευέλικτοι τεχνολογικά ακόμα κι αν δεν χρειάζονται συγκεκριμένη γνώση ή εξειδίκευση σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη. Όσοι αυτή τη στιγμή εξοικειώνονται με την τεχνολογία θα έχουν ένα χρονικό πλεονέκτημα έναντι αυτών που προσπαθούν να καλύψουν το κενό αργότερα. 

Τέλος, γνωρίζουμε ότι τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης υπόκεινται ήδη σε μορφές μεροληψίας που αφορούν τη φυλή, το φύλο και άλλες κατηγορίες, τουλάχιστον εν μέρει λόγω του γεγονότος ότι η εκπαίδευση στην επιστήμη των υπολογιστών και η βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας - οι άνθρωποι που κατασκευάζουν αυτή την τεχνολογία - είναι ήδη κυρίως λευκοί άνδρες και ενσωματώνουν αυτή την υπόρρητη προοπτική σε βάσεις δεδομένων και αλγόριθμους. Καθώς τα μοντέλα μεγάλων γλωσσών «αυτοεκπαίδευσης» αλληλεπιδρούν με μια βάση χρηστών που αποτελείται κυρίως από άνδρες, αυτές οι προκαταλήψεις μπορεί να επεκταθούν και να ενισχυθούν. Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ότι αυτοί οι μηχανισμοί ανάδρασης θα μπορούσαν να καταλήξουν να ενισχύουν τα συστημικά εμπόδια για τις γυναίκες στην ανάπτυξη και χρήση πλατφορμών Τεχνητής Νοημοσύνης. 

Η ΤΝ ήρθε για να μείνει. Η επιρροή της στη ζωή και την εργασία μας αυξάνεται ραγδαία με μια πλημμύρα νέων εργαλείων που εισέρχονται στην αγορά σε καθημερινή βάση. Μερικές από αυτές τις καινοτομίες θα αποδειχθούν εφήμερες ενώ άλλες θα αλλάξουν ριζικά τους βασικούς κανόνες της οικονομίας και της κοινωνίας μας. Σε αυτό το σημείο, δεν μπορούμε να πούμε τι ακριβώς αντιστοιχεί σε τι. Το σημαντικό είναι να μην μείνουμε πίσω στην αρχή. Ξεκινήστε συνεπώς να χρησιμοποιείτε συστήματα ΤΝ σήμερα. 

* Ο Brent Orrell είναι στέλεχος του American Enterprise Institute και έχει εργαστεί στο παρελθόν σε φορείς της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας των ΗΠΑ.  

 ** Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 13 Ιουνίου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.