Της Marianna Brashear
Η συχνότερη απάντηση που παίρνω όταν ρωτώ κάποιον μαθητή ή κάποια μαθήτρια για το μάθημα των οικονομικών στο λύκειο είναι “τα οικονομικά είναι βαρετά - και εξάλλου τι σημασία έχουν;”. Εντούτοις, οι περισσότεροι γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τα οικονομικά βρίσκονται κυριολεκτικά παντού. Όπως λέει ο πατέρας μου “ακολούθησε το χρήμα και θα βρεις την απάντηση που ψάχνεις”.
Με τους κατάλληλους πόρους, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να κερδίσουν το ενδιαφέρον των μαθητών τους, να τους εμπνεύσουν και να τους ενισχύουν την κατανόηση των εύρωστων οικονομικών αρχών, των άμεσων ιστορικών τους δεσμών με τις ανθρώπινες κατακτήσεις, και του πώς ο κόσμος λειτουργεί στην πραγματικότητα.
Πρόσφατα το Business Insider δημοσίευσε ένα άρθρο με θέμα το τι θα ήθελαν οι εκπαιδευτικοί να μπορούν να πουν στους μαθητές τους, αλλά αισθάνονται πως δεν μπορούν. Οι εκπαιδευτικοί που ρωτήθηκαν είπαν τα ακόλουθα:
“Το να ξέρεις τις απαντήσεις σε ένα διαγώνισμα δεν σε κάνει έξυπνο… Το σημαντικό είναι οι δεξιότητες ζωής που μαθαίνεις… πώς να επιχειρηματολογείς και να επικοινωνείς αποτελεσματικά με διαφορετικούς τύπους ανθρώπων, πώς να ακούς τους άλλους και να απαντάς με σεβασμό, πώς να είσαι ανεξάρτητος ενήλικας”.
Δεν θα ήταν ωραίο λοιπόν να μπορούσαμε να προσφέρουμε σε κάθε εκπαιδευτικό σε κάθε σχολική τάξη τα εργαλεία που απαιτούνται για να μάθουν οι μαθητές αυτές τις κρίσιμες δεξιότητες ζωής, για να κατακτήσουν τη σαφήνεια και τις δεξιότητες της επικοινωνίας που βασίζεται στο επιχείρημα και τον σεβασμό; Αυτές οι “νέες” ιδέες μπορεί να φαίνονται νέες, αλλά στην πραγματικότητα είναι θεμελιώδεις οικονομικές αρχές που δυστυχώς σπάνια αναφέρονται στα σημερινά εγχειρίδια.
Το Foundation for Economic Education έχει τη χαρά να μπορεί να προσφέρει αυτά τα εργαλεία δωρεάν στους εκπαιδευτικούς μέσα από το πρόγραμμα The Classroom Kit (η εργαλειοθήκη της σχολικής τάξης) που περιέχει τέσσερα βιβλία για κάθε μαθητή: τα I, Pencil, The Law, Economics in One Lesson και The Great Myths of the Great Depression. Οι εκπαιδευτικοί θα λάβουν επιπλέον έναν Οδηγό Μελέτης ώστε να διευκολύνουν τη συζήτηση ανεξάρτητα από το επιστημονικό τους υπόβαθρο και την εκπαιδευτική τους εξειδίκευση. Οι οδηγοί συζήτησης περιλαμβάνουν σχετικό υλικό που είναι εύκολα προσβάσιμο και κατανοητό. Πρόκειται για ένα τέλειο συμπλήρωμα της διδασκαλίας μάκρο- και μικροοικονομικών, αμερικανικής διακυβέρνησης, πολιτειακής παιδείας, πολιτικής επιστήμης, ιστορίας των ΗΠΑ καθώς και για μαθητικές ομάδες επιχειρηματικότητας ή διαλόγου ή ομάδες οργάνωσης νεολαίας.
Τα βιβλία
Το I, Pencil του Leonard E. Read είναι μια αποκαλυπτική ιστορία με θέμα το απλό γεγονός ότι δεν υπάρχει κανείς σε ολόκληρο τον κόσμο που να μπορεί από μόνος του να φτιάξει ένα μολύβι από το μηδέν. Το δοκίμιο του Read διδάσκει βασικές οικονομικές αρχές όπως η συνεργασία, η ελευθερία του εμπορίου, ο καταμερισμός της εργασίας, η εξειδίκευση και η διασύνδεση της παγκόσμιας αγοράς. Η διήγηση γίνεται στο πρώτο πρόσωπο από την οπτική του μολυβιού, γεγονός που την καθιστά μια διασκεδαστική εμπειρία για τους μαθητές κάθε ηλικίας.
Αν υπάρχει ένα βιβλίο που θα συνιστούσα σε κάθε μαθητή σε ολόκληρο τον κόσμο ως τελετουργικό διάβασης στην ενήλικη ζωή, αυτό θα ήταν Ο Νόμος του Frederic Bastiat. Όλοι θέλουμε και αγαπάμε την ελευθερία. Ο Μπαστιά παρουσιάζει με λαμπρό τρόπο, με την πιο καθαρή και ευσύνοπτη γλώσσα, τον αναγκαίο ρόλο του κράτους ώστε ο άνθρωπος να ζει ελεύθερος και ειρηνικά με τους συνανθρώπους του. Η απλή γλώσσα του κειμένου το καθιστά ευανάγνωστο, ένα κείμενο με σκοπό και πρόθεση και χωρίς αχρείαστη ειδική ορολογία.
Το βιβλίο Οικονομικά σε Ένα Μάθημα του Henry Hazlitt πρόκειται για μια σύνοψη κρίσιμων οικονομικών ιδεών που αναλύει το πώς καθορίζονται οι τιμές, πώς δημιουργείται ο πλούτος, τα αποτελέσματα του ιεραρχικού κεντρικού σχεδιασμού, την πλάνη της σπασμένης τζαμαρίας και άλλες ορατές και αδιόρατες συνέπειες των δράσεων του κράτους. Όπως εναργώς επεσήμανε ο νομπελίστας Φρίντριχ Χάγιεκ “δεν υπάρχει κανένα άλλο σύγχρονο βιβλίο από το οποίο ο ευφυής μη ειδικός να μπορεί να μάθει τόσα πολλά για τις βασικές αρχές των οικονομικών σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα”.
Ποια ήταν η πραγματική αιτία της Μεγάλης Ύφεσης; Ο Πρόεδρος του Foundation for Economic Education, Lawrence W. Reed παρουσιάζει στο δοκίμιό του με τίτλο Great Myths of the Great Depression (Μεγάλοι μύθοι για τη Μεγάλη Ύφεση) μια απλή και άμεση απάντηση σ' αυτό το ερώτημα που πολλά εγχειρίδια τείνουν να συσκοτίζουν. Στο βιβλίο αυτό ανατρέπονται οι μύθοι ως προς τις αιτίες της καταστροφικής οικονομικής κατάρρευσης των ΗΠΑ μεταξύ του 1929 και του 1941 και δίνεται η αφορμή για ενδιαφέρουσες συζητήσεις στην τάξη.
Στιγμές ανακάλυψης
Όλες αυτές οι ιστορίες και τα δοκίμια έχουν σχεδιαστεί ειδικά για εκπαιδευτικούς που επιθυμούν να παρουσιάσουν τις οικονομικές έννοιες υπό ένα νέο πρίσμα που σχετίζεται με την καθημερινή ζωή, ανεξάρτητα από τον προσωπικό ή επαγγελματικό δρόμο που θα επιλέξει ο εκάστοτε μαθητής. Ζήστε λοιπόν από πρώτο χέρι τις στιγμές της ανακάλυψης και την αυτοπεποίθηση που θα αποκτήσουν οι μαθητές σας όταν συνειδητοποιήσουν ότι τα οικονομικά βγάζουν νόημα.
Οι καλοί δάσκαλοι μπορούν να αλλάξουν την πορεία των μαθητών τους ασκώντας θετική επιρροή στον θεμελιώδη τρόπο σκέψης τους. Μπορούν να τους οδηγήσουν στην αγάπη της διά βίου μάθησης και να τους δώσουν τα απαραίτητα εργαλεία για να ζήσουν ζωές γεμάτες νόημα, ευημερία και ευτυχία.
Μέσω των έργων αυτών, οι μαθητές θα κατακτήσουν αυτές τις εύρωστες οικονομικές αρχές και θα συνειδητοποιήσουν την άμεση σύνδεσή τους με την προσωπική και κοινωνική πρόοδο. Είναι μια συναρπαστική και εποικοδομητική εμπειρία τόσο για τους εκπαιδευτικούς όσο και για τους μαθητές που θα σας θυμούνται στα χρόνια που έρχεται ως τον δάσκαλο ή τη δασκάλα που τους άλλαξε τη ζωή!
Παραγγείλτε το δωρεάν Classroom Kit σήμερα! (το πρόγραμμα ισχύει και για την Ελλάδα).
--
H Marianna Brashear είναι υπεύθυνη ανάπτυξης εκπαιδευτικού προγράμματος και διευθύντρια εξωτερικών σχέσεων στο FEE, και έχει ως στόχο την διδασκαλία της ανθρωπιστικής αξίας και των ηθικών αρχών των ελεύθερων αγορών στο κοινό των σπουδαστών στο οποίο απευθύνεται το FEE.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 27 Νοεμβρίου 2017 και παρουσιάζεται τα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.
