Του Jan Oravec
Ο κόσμος μας σήμερα είναι ένα προϊόν των αξιών, των στάσεων και των πράξεων των προηγούμενων γενεών. Αυτές με τη σειρά τους διαμορφώθηκαν από πολιτικούς θεσμούς, οικονομίες και κοινωνικές σχέσεις. Αυτοί οι παράγοντες διέπουν τον τρόπο λειτουργίας του κόσμου. Αυτός ο κόσμος όμως εξαφανίζεται.
Νέες γενιές παίρνουν τη θέση του και οι απόψεις τους σε θεμελιώδη ζητήματα διαφέρουν σημαντικά από αυτές των προκατόχων τους.
Η πρόσφατη παγκόσμια έρευνα της Deloitte επιβεβαιώνει αυτή την τάση. Στη μελέτη αυτή συμμετείχε ένα δείγμα περισσότερων από 16.000 νέων ανθρώπων από ολόκληρο τον κόσμο. Από αυτούς, οι 13,412 ανήκουν στη γενιά των Μιλένιαλ, από 42 χώρες και γεννημένοι μεταξύ του 1983 και του 1994. Επίσης συμμετείχαν και 3.009 μέλη της λεγόμενης Γενιάς Ζ από 10 χώρες γεννημένοι μεταξύ του 1995 και του 2002.
Οι αλλαγές στον τρόπο θεώρησης των παγκόσμιων ζητημάτων, τις αλυσίδες αξίας και την καταναλωτική συμπεριφορά αλλάζουν ουσιωδώς τις συνθήκες λειτουργίας των επιχειρήσεων και της αγοράς.
Καχυποψία, διαμοιρασμός, κλίμα
Τόσο τα άτομα της γενιάς των Μιλένιαλ όσο και αυτά της Γενιάς Ζ αισθάνονται έντονη καχυποψία έναντι των παραδοσιακών κοινωνικών θεσμών, του κράτους, των μέσων ενημέρωσης και του ιδιωτικού τομέα. Οι συμβατικοί δείκτες της “ενηλικίωσης” συνεχίζουν να περιλαμβάνουν την οικογενειακή ζωή, την εξασφάλιση στέγης και την απόκτηση τέκνων.
Οι νέες γενιές όμως αναβάλουν χρονικά αυτές τις αποφάσεις καθώς τις μεταφέρουν στον πάτο του καταλόγου των ιεραρχήσεών τους έναντι των ταξιδιών και της απόκτησης εμπειριών.
Αυτοί οι άνθρωποι γεννήθηκαν σε μια περίοδο βραδύτερης οικονομικής ανάπτυξης σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες. Έχουν χαμηλότερο εισόδημα και επιβαρύνονται με μεγαλύτερα χρέη απ' ό,τι οι προγενέστεροί τους όταν βρίσκονταν στην ίδια ηλικία. Συνεπώς καταναλώνουν λιγότερο, έχουν λιγότερα περιουσιακά στοιχεία και μοιράζονται περισσότερο.
Το κλίμα και το περιβάλλον βρίσκονται στην κορυφή των ανησυχιών τους. Δεν βλέπουν ευνοϊκά τις επιχειρήσεις, θεωρώντας τες ως οντότητες που ενδιαφέρονται μόνο για το κέρδος, αγνοώντας επείγουσες ανάγκες της κοινωνίας, και κατά συνέπεια δεν προσφέρουν τίποτα το θετικό στον κόσμο.
Δεν βρίσκουν ελκυστική την επιχειρηματικότητα, ούτε τις συνήθεις μορφές απασχόλησης. Προτιμούν τις μερικής απασχόλησης εργασιακές διαρρυθμίσεις που τους επιτρέπουν να διατηρούν μια καλύτερη “ισορροπία εργασίας και ζωής”
«Πράσινος φασισμός»
Τι σημαίνουν όλα αυτά για μας;
Πρώτον, οι απόψεις αυτές θα επηρεάζουν ολοένα και περισσότερο τη λειτουργία της κοινωνίας. Θα μετατραπούν σε αποφασιστικούς παράγοντες όταν αυτές οι γενιές φτάσουν τα 40-60 έτη.
Δεύτερον, η κοινωνία θα καταστεί λιγότερο θωρακισμένη έναντι της δικτατορικής διακυβέρνησης. Η μανία του κλίματος πιθανότατα θα δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος για την ανάδυση ενός “πράσινου φασισμού”.
Τέλος, ο περιορισμός της κατανάλωσης και η αποφυγή των συναλλαγών στην αγορά θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην επινόηση νέων επιχειρηματικών μοντέλων, τα θεμέλια των οποίων ήδη διακρίνονται υπό τη μορφή των πλατφορμών, ή αλλιώς της “οικονομίας του διαμοιρασμού”.
Η μόνη βεβαιότητα παραμένει η αδιάκοπη αλλαγή.
--
Ο Jan Oravec είναι πρόεδρος του σλοβαικού Ιδρύματος F.A. Hayek και της Ένωσης Σλοβάκων Επιχειρηματιών.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 27 Αυγούστου και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
