Του Samuel J. Abrams*
Καθώς τα ποσοστά εμβολιασμού αυξάνονται, η χώρα σύντομα θα ξανανοίξει. Αυτό πιθανόν σημαίνει ότι πολλά πανεπιστήμια θα έχουν κάποια μορφή διά ζώσεις μαθημάτων αυτό το φθινόπωρο. Συνειδητοποιώ όμως τώρα ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, παρά τα γνωστά της προβλήματα, δημιούργησε κάποιες πραγματικά υπέροχες παιδαγωγικές στιγμές και ευκαιρίες για μένα και τους φοιτητές μου. Ενώ η ψηφιακή υπερφόρτωση και η κόπωση είναι πραγματικά φαινόμενα - και η συμμετοχή στην τάξη είναι διαφορετική όταν δεν βρισκόμαστε ταυτόχρονα στον ίδιο χώρο - τα τελευταία εξάμηνα υπήρξαν πραγματικά εξαιρετικά. Οι φοιτητές μου κι εγώ είχαμε τη δυνατότητα να συνδεθούμε, να συνεργαστούμε και να δημιουργήσουμε μια κοινότητα με τρόπους που δεν θα μπορούσαμε να τους φανταστούμε πριν από δύο χρόνια.
Πρώτον, συνειδητά επέλεξα να διδάσκω σεμιναριακά μαθήματα κατά το δυνατόν συχνότερα. Σκέφτηκα ότι έχοντας έναν μικρό αριθμό φοιτητών, θα μπορούμε να βλέπουμε τα πρόσωπά μας χωρίς να χρειάζεται να μετακινούμαστε διαρκώς μεταξύ πολλών επιπέδων οθονών. Καθώς μπορούσαμε όλοι να βλέπουμε όλους τους υπόλοιπους και να περνάμε πολλές ώρες μαζί, είχαμε τον χρόνο να γνωρίσουμε ουσιαστικά ο ένας τον άλλο. Αυτό μας επέτρεψε να κάνουμε δύσκολες και πραγματικές συζητήσεις. Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, γρήγορα αναδύθηκε μια κοινή ανθρώπινη επαφή, και οι σχέσεις παρέμειναν έντονες. Πολλές διαλέξεις αντιθέτως με περισσότερους συμμετέχοντες, είδαν την προσοχή των φοιτητών να χάνεται λόγω της εύλογης ανωνυμίας και της δυνατότητας αποσύνδεσης. Εγώ προσπάθησα να το αποφύγω αυτό εντελώς.
Δεύτερον, σε αντίθεση με πολλές παραδοσιακές διά ζώσης τάξεις, όπου οι φοιτητές έρχονταν ντυμένοι με συγκεκριμένο τρόπο και προβάλλοντας διάφορα ποικίλα πρόσωπα, το Zoom μάς επέτρεψε να σηκώσουμε αυτή την κουρτίνα. Πολλοί φοιτητές έδειξαν τα σπίτια τους, τους ιδιωτικούς τους χώρους και τους πολύ πιο αυθεντικούς τους εαυτούς στους συμφοιτητές τους και σε μένα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μεταξύ άλλων κάποιες πολύ αξιομνημόνευτες συζητήσεις και ευκαιρίες για προσωπικές συνδέσεις με αφορμή αφίσες αθλητών ή διασημοτήτων - ή διάφορων βιβλίων ή αντικειμένων στο φόντο που προκάλεσαν συζητήσεις για την αμερικανική πολιτική κουλτούρα. Ακόμη, προσωπικοί σύντροφοι, οικογενειακά μέλη και φίλοι κατά καιρούς εμφανίζονταν στην οθόνη και συμμετείχαν στις συζητήσεις μας, προσθέτοντας περισσότερες οπτικές. Και στην πιο αξιομνημόνευτη ίσως μέρα των τελευταίων 18 μηνών ένας φοιτητής - που είχε επιστρέψει στο οικογενειακό του σπίτι σε μια φάρμα της Νέας Αγγλίας - χρειάστηκε να μου ζητήσει την άδεια για να πάει να βοηθήσει τον γονιό του να γυρίσει κάποια γελάδια που είχαν δραπετεύσει από το μαντρί. Συνολικά, τα παράπλευρα αποτελέσματα του Zoom βοήθησαν στη λίπανση πολλών συζητήσεων. Σε μια εικονική τάξη διδασκαλίας, είχαμε την ευκαιρία να μοιραστούμε ένα μεγαλύτερο μέρος των αυθεντικών μας εαυτών έναντι των εαυτών που συνήθως προβάλλουμε έχοντας κατασκευάσει πριν την πανδημία και φέρνοντάς τους στις πραγματικές αίθουσες διδασκαλίας.
Τρίτον, το γεγονός ότι οι φοιτητές μου ήταν διασκορπισμένη σε ολόκληρη τη χώρα και την υφήλειο άλλαξε και εμπλούτισε τα σεμινάριά μας. Είχα για παράδειγμα φοιτητές στην Ασία και την Ιταλία που μπορούσαν να μας μεταφέρουν τις άμεσες εντυπώσεις τους από την πανδημία, και να μοιραστούν μαζί μας το πώς οι αντιδράσεις των εκεί κυβερνήσεων διέφεραν σημαντικά από αυτές που ζούσα εγώ και οι φοιτητές μου στην πατρίδα. Σε ένα μάθημα πολιτικής γεωγραφίας, διαβάσαμε το Janesville της Amy Goldstein και ένας φοιτητής - που ζούσε στο Ουισκόνσιν και διαφωνούσε μια σημεία του βιβλίου - αποφάσει να ταξιδέψει οδικώς μέχρι το Janesville και να δείξει στην τάξη μέσω Zoom τα μέρη που περιέγραφε το βιβλίο, αμφισβητώντας έτσι σοβαρά τον τρόπο που περιγράφεται η πόλη στο βιβλίο. Ακόμη, είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε την εμπειρία φοιτητών που αντιμετώπισαν φυσικές καταστροφές στο Τέξας και την ακτή του Ειρηνικού εν μέσω της πανδημίας, και ακούσαμε για τις διάφορες αντιδράσεις έναντι της πανδημίας σε πολύ διαφορετικές περιοχές, από τη Μασαχουσέτη μέχρι τη Δυτική Βιρτζίνια και την Καλιφόρνια. Η πραγματική πολυμορφία των εμπειριών των φοιτητών μου έγινε πλήρως εμφανής.
Τέλος, η πανδημία αποκάλυψε τον καλύτερο εαυτό πολλών ανθρώπων. Επανειλημμένα, εμπειρογνώμονες καλεσμένοι που στο παρελθόν ήταν υπερβολικά πολυάσχολοι, ή θα ήταν πολύ ακριβό να τους προσκαλέσω στο πανεπιστήμιο, ευχαρίστως συνδέθηκαν μέσω του Zoom με το μάθημα και μίλησαν για το έργο και τις εντυπώσεις τους, προσθέτοντας ένα ανεκτίμητο χρώμα στα διάφορα αναγνώσματα της ημέρας. Ακόμη, οι φοιτητές μου της Γενιάς Ζ - κάποιοι από τους οποίους συμμετείχαν σε διαδηλώσεις του κινήματος Black Lives Matter και ήταν οπαδοί της Alexandria Ocasio Cortez και κάποιοι άλλοι ήταν ακροατές του Joe Rogan και συμμετείχαν σε εκδηλώσεις του Young America’s Foundation - αποδείχθηκαν ανοιχτόμυαλοι, συμμετείχαν με σεβασμό στη συζήτηση ιδεών τόσο από την αριστερά όσο και από τη δεξιά χωρίς το πράγμα να ξεφύγει ούτε μια φορά. Οι φοιτητές μου κατέδειξαν με τον καλύτερο τρόπο το γιατί, όπως συμπεραίνει το Ινστιτούτο Ερευνών Ανώτατης Εκπαίδευσης του UCLA, το 87% των πρωτοετών φοιτητών θεωρεί πλεονέκτημα τη δυνατότητα συνεργασίας με διαφορετικούς ανθρώπους. Έτσι, οι συζητήσεις με θεμα την πίστη, την οικογένεια και την ιδιωτική επιχειρηματικότητα ήταν στο τραπέζι στα σεμινάριά μου, όπως και τα θέματα των αποζημιώσεων, της πρόνοιας και της καθολικής παροχής υπηρεσιών υγείας.
Δεν θέλω να υποτιμήσω τα πραγματικά ζητήματα της κατάθλιψης, της ανασφάλειας της στέγασης και των πολλών άλλων προβλημάτων που αντιμετώπισαν οι φοιτητές σε αυτά τα εικονικά εξάμηνα. Αλλά το το Zoom μάς επέτρεψε να συνδεθούμε με τρόπους που δεν θα μπορούσαμε καν να φανταστούμε λίγα χρόνια πριν. Ενώ ανυπομονώ για την ανθρώπινη επαφή και τη δυνατότητα να βρεθώ στο ίδιο τραπέζι με τους φοιτητές μου, το Zoom μάς βοήθησε να μελετήσουμε και να βιώσουμε ένα σημαντικότατο σύνολο κοινωνικοπολιτικών αλλαγών πιθανότατα πολύ πιο ζωντανά απ’ ό,τι σε μια πραγματική αίθουσα διδασκαλίας. Συνεπώς, ανυπομονώ για το επόμενο φθινόπωρο, όμως θα μου λείψει το Zoom.
*Ο Samuel J. Abrams είναι επισκέπτης ερευνητής στο American Entreprise Institute.
**Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 17 Μαΐου 2021 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.