Του Chris Edwards
Η κυβέρνηση Trump δημοσιοποίησε τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό του 2019, ο οποίος περιλαμβάνει ένα σχέδιο για την ενίσχυση των επενδύσεων στις υποδομές της χώρας.
Βλέπω πέντε συστατικά στοιχεία στις πολιτικές του Προέδρου Trump για τις υποδομές προς το παρόν.
Πρώτον, ο Trump ενέκρινε μειώσεις φόρων σε επιχειρήσεις τον Δεκέμβριο, απόφαση που θα ενισχύσει τις ιδιωτικές επενδύσεις στους αγωγούς, το ευρυζωνικό διαδίκτυο, τα εργοστάσια και πολλά άλλα. Περισσότερο από τα τρία τέταρτα των υποδομών των ΗΠΑ ανήκει στον ιδιωτικό τομέα, οπότε οι μειώσεις φόρων θα δημιουργήσουν μεγάλα κίνητρα.
Δεύτερον, η κυβέρνηση κάνει βήματα για τη μείωση των κοστοβόρων ρυθμίσεων και την επιτάχυνση της αδειοδότησης έργων υποδομής. Ο νέος προϋπολογισμός προτείνει τη «μείωση της διαδικασίας αδειοδότησης έργων στα δύο χρόνια ή λιγότερο». Ο αριθμός των ομοσπονδιακών κανόνων που δημιουργούν εμπόδια στις κατασκευές έχει αυξηθεί μέσα στο χρόνο. Αξίζουν εύσημα στον Trump για την κατάργηση κάποιων από τα εμπόδια αυτά.
Τρίτον, ο προϋπολογισμός προτείνει μια πρόσθετη δαπάνη 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων ομοσπονδιακών πόρων σε υποδομές, όπως αυτές παρουσιάζονται εδώ. Υπάρχει ένα νέο πρόγραμμα «Κινήτρων», ένα πρόγραμμα «Μεταμορφωτικών Έργων» και ένα πρόγραμμα «Υποδομών σε Αγροτικές Περιοχές».
Αυτά τα νέα προγράμματα δεν είναι οικονομικώς βιώσιμα, ιδιαίτερα δεδομένου του ότι το νομοσχέδιο του προϋπολογισμού της προηγούμενης εβδομάδας εκτίναξε τα ετήσια ελλείμματα σε επίπεδα άνω του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Η δημιουργία ενός νέου προγράμματος ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις αγροτικές περιοχές είναι ιδιαίτερα απαράδεκτη δεδομένου του ότι η κυβέρνηση ήδη διαθέτει ένα φάσμα δαπανηρών επιδοτήσεων των περιοχών αυτών.
Νέες ομοσπονδιακές επιδοτήσεις για υποδομές γενικά δεν χρειάζονται. Κάθε πολιτεία που επιθυμεί να βελτιώσει τις υποδομές της μπορεί να το κάνει με δική της χρηματοδότηση. Οι πολιτείες μπορούν να συγκεντρώσουν πόρους μέσω φόρων, χρέους, τέλη χρήσης, συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ - PPP) και ιδιωτικοποιήσεις. Οι ομοσπονδιακές επιδοτήσεις των υποδομών συχνά αποδίδουν αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, όπως εξηγώ εδώ.
Δίνοντας περίτεχνους τίτλους ο Trump στις νέες αυτές επιδοτήσεις όπως “πρόγραμμα Μεταμορφωτικών Έργων” δεν θα τις κάνει αποτελεσματικότερες από τις σημερινές γραφειοκρατικές ομοσπονδιακές προσπάθειες. Κάθε ομοσπονδιακή δαπάνη για υποδομές προέρχεται από φορολογούμενους που ζουν στις 50 πολιτείες και δεν συμβαίνει καμία “μεταμορφωτική” μαγεία όταν τα μετρητά στέλνονται από την Ουάσινγκτον.
Τέταρτον, το σχέδιο του Trump θα ενισχύει τα κίνητρα των πολιτών να προχωρήσουν σε ΣΔΙΤ, μεταξύ των οποίων και την επέκταση διάφορων προγραμμάτων δανεισμού και τη διεύρυνση της επιλεξιμότητας για ομόλογα ιδιωτικής δραστηριότητας. Εδώ ο τελικός στόχος είναι θετικός, αλλά ένας καλύτερος τρόπος για την ενθάρρυνση των ΣΔΙΤ και των ιδιωτικοποιήσεων θα ήταν να τερματιστούν εντελώς οι ομοσπονδιακές επιδοτήσεις και να καταργηθούν οι εξαιρέσεις από τη φορολόγηση για τους τόκους των ομολόγων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αυτή η εξαίρεση αποθαρρύνει τις πολιτείες από την ιδιωτικοποίηση υποδομών όπως τα αεροδρόμια.
Πέμπτον, το σχέδιο του Trump περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις στον ομοσπονδιακό έλεγχο επί των γαιών και των υποδομών θα δημιουργήσει ένα «περιστρεφόμενο ταμείο κεφαλαίου” που θα επιτρέπει στους κρατικούς φορείς να αγοράσουν κτήρια που σήμερα μισθώνουν. Αυτό μπορεί να εξοικονομήσει χρήματα, αλλά η διοίκηση θα έπρεπε να εστιάσει στη μείωση του μεγέθους του κράτους και τις ανάγκες του για χώρο γραφείων. (Σήμερα, το κράτος διαθέτει ή μισθώνει 275.000 κτήρια). Ακόμη, το σχέδιο του Trump θα επιτρέψει στους κρατικούς φορείς να παραγάγουν περισσότερα έσοδα από τις δημόσιες γαίες και την “πώληση ή ενοικίαση ιδιοκτησιών του ομοσπονδιακού κράτους». Αυτό ακούγεται θετικό.
Συμπερασματικά, το σχέδιο υποδομών του Trump περιλαμβάνει πολιτικές τόσο μεγάλου όσο και μικρού κράτους. Το σχέδιο ορίζει ότι «η πρόταση του Προέδρου Trump θα επιστρέψει την αρμοδιότητα λήψης αποφάσεων στις πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις, που γνωρίζουν τις ανάγκες των κοινοτήτων τους». Ο καλύτερος όμως τρόπος να γίνει αυτό θα ήταν να τερματιστούν οι ομοσπονδιακές επιδοτήσεις και όλη η σχετιζόμενη χειραγώγηση από τη Ουάσινγκτον.
--
Ο Chris Edwards είναι διευθυντής των μελετών φορολογικής πολιτικής στο Cato Institute και αρθογράφος στο www.DownsizingGovernment.org.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 12 Φεβρουαρίου 2018 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Cato Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ «Μάρκος Δραγούμης».
