Του Roberto White
Τα μη επανδρωμένα οχήματα αέρος (Unmanned Aerial Vehicles - UAV), πιο γνωστά ως drones / δρόνοι, είναι μια τεχνολογία της οποίας το πλήρες εύρος των πλεονεκτημάτων συχνά παραγνωρίζεται. Στον μετά το Brexit κόσμο, αν το Ηνωμένο Βασίλειο θέλει να πρωτοπορήσει στην τεχνολογική καινοτομία, η κυβέρνηση θα πρέπει να υιοθετήσει μια στοχευμένη προσέγγιση σε ότι αφορά τη ρύθμιση της χρήσης των δρόνων.
Μιλώντας γενικά, ως δρόνος ορίζεται οτιδήποτε ίπταται χωρίς πιλότο. Υπάρχουν τρεις κατηγορίες δρόνων: αναψυχής, εμπορικοί, και ιδιωτικοί. Οι βασικοί κανόνες που διέπουν την χρήση των δρόνων είναι ότι πρέπει να παραμένουν πάντα στο οπτικό πεδίο του χειριστή, να πετούν σε υψόμετρο που δεν υπερβαίνει τα 400 πόδια (περίπου 120 μέτρα) και να μην προσεγγίζουν ανθρώπους σε απόσταση μικρότερη των 50 μέτρων. Ισχύουν επίσης περιορισμοί ως προς το τι μπορεί να κάνει κανείς με τις εικόνες που λαμβάνει από έναν δρόνο - για παράδειγμα είναι παράνομο να κατέχει κανείς βίντεο ή φωτογραφίες που παραβιάζουν τους κρατικούς νόμους περί ιδιωτικότητας.
Ο κανόνας όμως που ορίζει ότι ένας δρόνος δεν μπορεί να πετά πέρα από το οπτικό πεδίο του χειριστή (beyond the visual line of sight - BVLOS) είναι ένα αχρείαστο εμπόδιο στην εμπορική καινοτομία. Πάρτε για παράδειγμα την Costain, μια βρετανική τεχνολογική εταιρία που χρησιμοποιεί δρόνους για να βελτιώσει τις ικανότητες επιτήρησης και αποτελεσματικότητας και να μειώσει τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι σ’ αυτήν σε μια σειρά κατασκευαστικά έργα αυτοκινητοδρόμων και υποδομών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Χρησιμοποιώντας δρόνους αντί για ελικόπτερα για την επιτήρηση των εργοταξίων, η Costain εξοικονόμησε το 50% του κόστους και συνέλεξε τα απαιτούμενα δεδομένα σε λιγότερες από τέσσερις ώρες, έναντι των δύο ημερών που θα χρειαζόταν διαφορετικά. Το πιο σημαντικό είναι ότι οι κίνδυνοι που αντιμετώπιζαν οι εργαζόμενοι σε ένα δυνητικά επικίνδυνο περιβάλλον αφαιρέθηκαν λόγω της ευελιξίας των δρόνων. Δυστυχώς, όταν η Costain χρειάζεται να επιβλέψει μεγαλύτερες χωρικά υποδομές, όπως δίκτυα διανομής ενέργειας, ο κανόνας BVLOS συνεπάγεται ότι πρέπει να κάνει πολλαπλές απογειώσεις και προσγειώσεις. Η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας προβλέπει σήμερα κάποιες εξαιρέσεις στον κανόνα BVLOS αν ο χρήστης μπορεί να καταδείξει ότι εφαρμόζονται άλλα μέτρα που εγγυώνται την ασφάλεια της πτήσης, όπως μια ομάδα εντοπιστών σε άμεση επαφή με τον χειριστή του δρόνου. Προκειμένου η κυβέρνηση να ενθαρρύνει περισσότερες εταιρίες όπως η Costain να χρησιμοποιούν δρόνους αποτελεσματικότερα, πρέπει να εξετάσει την αύξηση του αριθμού των εξαιρέσεων που αναγνωρίζονται σε επιχειρήσεις ώστε αυτές να μεγιστοποιήσουν την αποτελεσματικότητά τους μειώνοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο για τους εργαζομένους τους.
Ακόμη και στον δημόσιο τομέα, υπάρχουν πολλά υποσχόμενα παραδείγματα χρήσης δρόνων. Η Υπηρεσία Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων (Air Accidents Investigation Branch - AAIB) του Ηνωμένου Βασιλείου έχει στο παρελθόν χρησιμοποιήσει δρόνους σε διερευνήσεις περιοχών αεροπορικών ατυχημάτων. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα της χρήσης των δρόνων είναι η ικανότητά τους να πετούν κοντά σε δέντρα και τοποθεσίες ατυχημάτων για να πάρουν κοντινές φωτογραφίες που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν δύσκολο να αποκτηθούν. Ακόμη, οι δρόνοι είναι μια φθηνότερη εναλλακτική έναντι της εκμίσθωσης ενός εμπορικού ελικοπτέρου, ενώ οι εικόνες που λαμβάνει ο δρόνος επιτρέπουν στην ΑΑΙΒ να δημιουργεί τρισδιάστατα μοντέλα των περιοχών των ατυχημάτων με προηγμένο πρόγραμμα φωτογραμμετρίας. Η χρήση δρόνων τόσο από την Costain, όσο και από την ΑΑΙΒ, και η ικανότητά τους να μεγιστοποιούν την αποτελεσματικότητα μειώνοντας ταυτόχρονα τους κινδύνους για τους εργαζόμενους, καταδεικνύουν ότι οι δρόνοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν επωφελώς από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα.
Η ανησυχία μας σε ό,τι αφορά τη χρήση δρόνων είναι η δυνατότητα χρήσης τους για παράνομους σκοπούς. Η κυβέρνηση όμως αναγνωρίζει πως, μολονότι υπάρχουν κάποιοι χρήστες δρόνων που σκοπίμως παραβιάζουν τους κανόνες, η πλειονότητα το κάνει αυτό αθέλητα. Έτσι, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της γνώσης των λεπτομερειών που αφορούν τους νόμους για τους δρόνους, η κυβέρνηση ξεκίνησε μια εκστρατεία ενημέρωσης με το όνομα “Dronecode” και συνεργάζεται με κατασκευαστές και πωλητές για την έκδοση φυλλαδίων στα σημεία πώλησης. Ένα ακόμη αποτελεσματικό εργαλείο είναι οι γεωφράχτες (geofencing), όπου ο δρόνος προγραμματίζεται με δεδομένα έτσι ώστε να εμποδίζεται η πτήση του σε απαγορευμένες περιοχές, όπως αεροδρόμια. Μολονότι κάποιοι ειδικοί του λογισμικού θα μπορούσαν, αν το επιθυμούσαν, να σπάσουν το πρόγραμμα, οι γεωφράχτες επιτρέπουν στους απλούς ψυχαγωγικούς χρήστες δρόνων να μένουν εντός του πλαισίου του νόμου.
Εν κατακλείδι, όταν οι δρόνοι χρησιμοποιούνται σωστά, μπορούν να αποδώσουν ένα μεγάλο εύρος εμπορικών πλεονεκτημάτων που μπορούν να εξοικονομήσουν χρήμα και χρόνο στους χρήστες, βελτιώνοντας ταυτόχρονα την ασφάλεια των εργαζομένων. Αν η κυβέρνηση θέλει να θεσπίσει ένα περιβάλλον όπου θα διευκολύνεται η νόμιμη χρήση των δρόνων, πρέπει να αφαιρέσει εμπόδια, αυξάνοντας για παράδειγμα τον αριθμό των εξαιρέσεων που αναγνωρίζονται στον κανόνα BVLOS. Πρέπει ακόμη να αναπτύξει στοχευμένα μέτρα εναντίον όσων σκοπίμως παραβιάζουν τον νόμο. Αν η κυβέρνηση εξισορροπήσει τις δύο βασικές υποχρεώσεις της - αφενός την απορρύθμιση της αγοράς για την ενθάρρυνση της καινοτομίας, και αφετέρου την εφαρμογή κανόνων για την αποτροπή της εγκληματικής δράσης - τότε το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχει την ευκαιρία να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης σε μια επωφελή και πολυχρηστική τεχνολογία.
--
Ο Roberto White κάνει την πρακτική του στο Institute of Economic Affairs
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 16 Δεκεμβρίου 2020 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Institute of Economic Affairs και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
