*Γράφει ο Michal Przybylak
Η Πολωνία είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2004, αλλά δεν έχει αποφασίσει ακόμη να ενταχθεί στη νομισματική ένωση. Άραγε ωφελήθηκε ή έχασε από αυτή την απόφαση;
Τα τελευταία δύο χρόνια, ξεκινώντας από την πανδημία του COVID-19, το πολωνικό ζλότι, όπως και άλλα νομίσματα των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης, έχει υποτιμηθεί σημαντικά. Αυτή η τάση έχει ενταθεί κατά τη διάρκεια της ολομέτωπης ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία. Το 2022, η συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ βρικόταν κοντά στα ιστορικά υψηλά, φτάνοντας ακόμη και το επίπεδο των 5,00 PLN. Το επίπεδο που θεωρείται φυσικό από τους οικονομολόγους ορίζεται γύρω στο 4,25. Σημειώνεται δηλαδή μια αποδυνάμωση του τοπικού νομίσματος κατά περίπου 15%.
Αυτό το επίπεδο της υποτίμησης του νομίσματος συνέβαλε σημαντικά στην αύξηση του πληθωρισμού στην Πολωνία το 2022. Στο αποκορύφωμά του, τον Νοέμβριο, ο πληθωρισμός έφτασε το 17,9%, με τον μέσο πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ τη συγκρίσιμη περίοδο να είναι περίπου 10,6%. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η υποτίμηση του ζλότι και ο αυξημένος πληθωρισμός στην Πολωνία, τα επιτόκια αυξήθηκαν από 0,1% σε 6,75%, γεγονός που επηρέασε σε μεγάλο βαθμό το κόστος του δανεισμού. Στην ευρωζώνη, τέτοιες σημαντικές αυξήσεις δεν ήταν απαραίτητες την περίοδο εκείνη.
Ο συντηρητικός συνασπισμός που κυβερνά στην Πολωνία τονίζει ότι το εθνικό νόμισμα είναι σημαντικό για την κυριαρχία. Ωστόσο, η κυριαρχία της Εθνικής Τράπεζας της Πολωνίας συχνά μεταφράζεται σε έλλειψη ανεξαρτησίας και σε μια πολιτικοποιημένη διαχείριση από τον Πρόεδρό της Adam Glapiński, ο οποίος στο παρελθόν ήταν ενεργός πολιτικός του κυβερνώντος κόμματος. Ταυτόχρονα, βρίσκεται σε εξέλιξη μια ισχυρή εκστρατεία για την αποθάρρυνση της υιοθέτησης του ευρώ στην Πολωνία. Ως αποτέλεσμα, το ποσοστό των υποστηρικτών του ευρώ στην Πολωνία κυμαίνεται γύρω στο 50%, έναντι της υποστήριξης για συμμετοχή στην ΕΕ που φτάνει ακόμη και πάνω από 90%.
Θα αποφασίσει η Πολωνία να ενταχθεί στην Ευρωζώνη μετά τις εκλογές του 2023; Αυτό είναι πιθανό, αλλά θα πρέπει να προηγηθεί μια αξιόπιστη εκστρατεία ενημέρωσης για αυτό το θέμα.
--
Ο Michal Przybylak είναι στέλεχος του Projekt Polska, μιας πολωνικής δημοκρατικής οργάνωσης που αποτελείται από 21 τοπικούς κύκλους που εργάζονται για τη βελτίωση των τοπικών κοινοτήτων και απασχολεί πάνω από 300 ακτιβιστές.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 23 Ιανουαρίου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
