Γράφει ο Slawomir Dudek
Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα επηρεάσει μέσω πολλών διαύλων την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της Πολωνίας τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Βραχυπρόθεσμα, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε την απίσχναση της οικονομικής ανάπτυξης και έναν ακόμη υψηλότερο, ακόμη και διψήφιο πληθωρισμό. Οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές είναι δύσκολες. Η οικονομία θα απέχει πολύ από την ισορροπία και είναι επιρρεπής σε αναταράξεις.
Οι επιπτώσεις αυτού του πολέμου μπορεί να είναι εντονότερες σε πολλές περιοχές της Πολωνίας απ’ ό,τι σε άλλες χώρες λόγω της γεωγραφικής της θέσης και των πολλών ανεπίλυτων διαρθρωτικών προβλημάτων που έχουν επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια υπό την κυβέρνηση του κόμματος του Νόμου και της Δικαιοσύνης.
Όλοι ελπίζουμε ότι ο πόλεμος θα τελειώσει γρήγορα. Αλλά θα προκαλέσει αλλαγές σε πολλούς τομείς. Ίσως, ξεκινήσει ένας νέος «ψυχρός πόλεμος», που θα υποχρεώσει την Πολωνία να λειτουργεί υπό συνθήκες μιας μόνιμης στρατιωτικής απειλής από έναν επιθετικό γείτονα.
Ως εκ τούτου, η ενίσχυση της ασφάλειας της χώρας πρέπει να είναι συνολική – απαιτείται μια ευρύτερη θεώρηση και βιώσιμες συστημικές λύσεις, τόσο μεσοπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα.
Ο νόμος ειδικού σκοπού για τη βοήθεια προς τους πολίτες της Ουκρανίας, ο οποίος υποβλήθηκε στο Κοινοβούλιο στις 7 Μαρτίου, στο πεδίο των ρυθμιζόμενων επαγγελμάτων, κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, διευκολύνοντας τους Ουκρανούς πολίτες να αναλάβουν, σε περιορισμένο βαθμό, τα επαγγέλματα του ψυχολόγου, του γιατρού, του οδοντριάτρου, του νοσηλευτή και της μαίας.
Ωστόσο, το εύρος της φιλελευθεροποίησης είναι υπερβολικά συντηρητικό και θα πρέπει να επεκταθεί και σε επαγγέλματα που δεν σχετίζονται με την υγειονομική περίθαλψη με την ευρεία έννοια.
Βασικό στοιχείο της εθνικής ασφάλειας είναι η οικονομική ασφάλεια – μια χώρα με σταθερή οικονομία μπορεί να διασφαλίσει καλύτερα τη στρατιωτική της ασφάλεια και είναι λιγότερο επιρρεπής στις αναταράξεις που συνοδεύουν τους πολέμους σε άλλα μέρη του κόσμου.
Δεν μπορούμε να αυξήσουμε τις δαπάνες για τη στρατιωτική ασφάλεια σε κλίμακα που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των δημόσιων οικονομικών, ειδικά σε συνθήκες υψηλής αβεβαιότητας και «ευθραυστότητας» της οικονομικής μας κατάστασης. Μακροπρόθεσμα, ο υψηλός πληθωρισμός, η παραβίαση της σταθερότητας των δημόσιων οικονομικών, και τα υψηλότερα επιτόκια θα οδηγήσουν σε επιβράδυνση της οικονομίας και τελικά θα μειώσουν τη δεξαμενή κεφαλαίων για την άμυνα και άλλες δαπάνες, όπως η υγεία.
Επιπλέον, όπως δείχνει η περίπτωση της Ρωσίας, ακόμη και οι υψηλές δαπάνες όπλων, όταν κατανέμονται με αδιαφανή και ανεξέλεγκτο τρόπο, δεν διασφαλίζουν το αναμενόμενο στρατιωτικό πλεονέκτημα.
Η ασφάλεια της χώρας δεν είναι μόνο τανκς και όπλα. Η ενίσχυση του κράτους δικαίου, η οικοδόμηση μιας ισχυρής θέσης στη διεθνή σκηνή (μέσω της συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ) και η διατήρηση σταθερών και διαφανών δημοσίων οικονομικών είναι το κλειδί για την ασφάλεια της χώρας.
--
Ο Slawomir Dudek είναι επικεφαλής οικονομολόγος και αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του πολωνικού Φόρουμ Πολιτικής Ανάπτυξης (FOR) και αναπληρωτής καθηγητής στην Οικονομική Σχολή Βαρσοβίας.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 4 Μαΐου 2022 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
