Οι νέοι κανόνες του παιχνιδιού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Shutterstock
Shutterstock

Οι νέοι κανόνες του παιχνιδιού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Γράφει ο Mark Jamison*

Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Έλον Μασκ έχουν τρία κοινά στοιχεία: Και οι δύο είναι τόσο συναρπαστικοί που φίλοι και εχθροί τους δεν μπορούν να τους παραβλέψουν· μερικοί εχθροί τους δεν μπορούν να συγκρατήσουν τις έντονες ανακλαστικές αντιδράσεις τους γι’ αυτούς· και καθένας από τους δύο χρησιμοποιεί τα δύο πρώτα φαινόμενα προς όφελός του. Δείτε πώς αυτά εμφανίζονται στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται ο Μασκ την υπόθεση του Twitter.

Το γεγονός ότι ο Μασκ είναι διάσημος είναι δεδομένο. Την στιγμή αυτής της δημοσίευσης έχει 113,6 εκατομμύρια ακολούθους στο Twitter. Το Teal Mango τον κατατάσσει ως τον τρίτο πιο γνωστό άνθρωπο στον κόσμο και το Forbes τον κατατάσσει ως τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο.

Οι επικριτές του αντέδρασαν γρήγορα και επιθετικά στην είδηση ότι εξαγόρασε το Twitter. Ένας αντι-Μάσκερ προέβλεψε ότι θα υπάρξει «μια μαζική φυγή ανθρώπων που κλίνουν προς την αριστερά προς άλλες πλατφόρμες», μόλις οι δεξιοί «γυρίζουν έρποντας πίσω» στο Twitter. Το μέλος της συντακτικής ομάδας των New York Times, Γκρεγκ Μπένσινγκερ, έγραψε ότι «το Twitter υπό τον Έλον Μασκ θα είναι ένα τρομακτικό μέρος». Η Norah O'Donnell του CBS είπε ότι ο Μασκ μπορεί να «κάνει το Twitter καταφύγιο παραπληροφόρησης και ρητορικής μίσους» και ισχυρίστηκε ότι ο Μασκ χρησιμοποιεί το Twitter για να εκφοβίσει επικριτές και δημοσιογράφους. Μερικοί χρήστες του Twitter ενθάρρυναν τους ανθρώπους να το σαμποτάρουν. Ίσως αυτοί οι επικριτές του Μασκ να κάνουν όντως όσα λένε, καθώς οι χρήστες του Twitter αναφέρουν μια σημαντική αύξηση στα σχόλια μίσους και ρατσισμού, παρόλο που δεν έγιναν αλλαγές στις πολιτικές ελέγχου περιεχομένου του Twitter.

Επίσης, αντέδρασε και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Όταν ο Μασκ έγραψε στο Twitter στις 27 Οκτωβρίου πως «το πουλί ελευθερώθηκε», ο Επίτροπος της ΕΕ Τιερί Μπρετόν απάντησε την επόμενη μέρα: «Στην Ευρώπη, το πουλί θα πετά σύμφωνα με τους κανόνες μας». Ίσως ο επίτροπος να μην το έγραψε στα σοβαρά, καθώς το tweet του δεν βγάζει νόημα: το tweet του Musk συνέπεσε με την εκκαθάριση από πλευράς του των εκτελεστικών στελεχών του Twitter. Δεν ισχυρίστηκε ότι οι κυβερνητικοί κανόνες θα παραβιαστούν.

Οι επικριτές του Μασκ φαίνεται να φοβούνται ότι το δικό του Twitter θα επιτρέψει σε άλλους να έχουν ελευθερία λόγου. Στην πραγματικότητα, οι επικριτές θα πρέπει να αντιμετωπίσουν θετικά μια τέτοια ελευθερία, καθώς είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση εκείνων ακριβώς των καταχρήσεων που εκείνοι ισχυρίζονται ότι απεχθάνονται, για τον εντοπισμό της αλήθειας και για την ανάπτυξη ισχυρών πνευμάτων και μιας εύρωστης κοινωνίας. Μια πρόσφατη μελέτη προσθέτει επιπλέον επιχειρήματα υπέρ της απελευθέρωσης του λόγου. Διαπίστωσε ότι η έκθεση σε παραπληροφόρηση ωθεί τους χρήστες του Διαδικτύου να διεξάγουν τις δικές τους έρευνες, οι οποίες, αν αυτό αληθεύει, τους καθιστούν λιγότερο ευάλωτους σε πλάνες. Και τουλάχιστον ένα από τα παραδείγματα παραπληροφόρησης της μελέτης υπογράμμισε το πόσο δύσκολο είναι να εντοπιστεί η πραγματική παραπληροφόρηση. Μια υποτιθέμενη παραπληροφόρηση — ότι «τα ποσοστά θνησιμότητας από τον COVID-19 είναι διογκωμένα»— δεν είναι μόνο ανοιχτή σε πολλαπλές ερμηνείες, αλλά είναι επίσης ένα θέμα στο οποίο οι ερευνητές έχουν βρει μεγάλες διαφορές μεταξύ των χωρών και μέσα στον χρόνο.

Πώς μπορεί ο Μασκ να χρησιμοποιήσει αυτή την προσοχή του κοινού και τις διαμάχες στον τρόπο με τον οποίο θα διαχειριστεί το Twitter; Μία χρήση θα αφορά το μάρκετινγκ. Ο Μασκ είναι γνωστό πως ξόδεψε ελάχιστα χρήματα για μάρκετινγκ όταν λανσάριζε τα αυτοκίνητα της Tesla, επειδή η δημοσιότητα που έλαβε από στόμα σε στόμα και από τα μέσα ενημέρωσης φάνηκε να του αρκεί. Η εκστρατεία του Τραμπ που μόχλευε την προσοχή των μέσων ενημέρωσης το 2016 για να επικρατήσει επί της Χίλαρι Κλίντον, ενώ ξόδεψε πολύ λιγότερα δολάρια απ’ ό,τι η δική της προεκλογική της εκστρατεία αντανακλά αυτή τη στρατηγική.

Ο Μασκ θα δημιουργήσει επίσης πολλά κανάλια και οικονομικές διαρρυθμίσεις. Αυτή η εσωτερική ποικιλομορφία της πλατφόρμας θα έχει πολλές συνέπειες, συμπεριλαμβανομένης και της δημιουργίας νέων ευκαιριών για δημιουργούς περιεχομένου και για διαφορετικές κοινότητες, τόσο για άτομα με κοινά ενδιαφέροντα, όσο και για εκείνους που μπορούν να αντέξουν την εξερεύνηση αντικρουόμενων απόψεων.

Επίσης, προσέξτε τα γεγονότα «μαύρου κύκνου». Ο Μασκ συνδέει τα επιχειρηματικά του ενδιαφέροντα με τις πεποιθήσεις του ως προς τη σημασία του Διαδικτύου, της βιώσιμης ενέργειας, της εξερεύνησης του διαστήματος, της τεχνητής νοημοσύνης και της ανθρώπινης γενετικής. Αναζητήστε τις δυνατότητες του Twitter που θα εμφανιστούν στις ευρυζωνικές, αυτοκινητοβιομηχανικές και ενεργειακές του επιχειρήσεις —όχι ως μέσο κοινωνικής δικτύωσης, αλλά ως πλατφόρμα επικοινωνίας από μηχανή με μηχανή και από μηχανή σε άτομο που δημιουργεί και χρησιμοποιεί δεδομένα για να βελτιώσει την απόδοση και τις εμπειρίες του χρήστη.

Επίσης περιμένετε τον Μασκ να αλλάξει κάποια στοιχεία του τομέα της ενέργειας. Η Tesla έχει ήδη εγκριθεί ως πάροχος λιανικής ηλεκτρικής ενέργειας στο Τέξας. Ένα κανάλι Twitter αφιερωμένο στην άντληση δεδομένων από δορυφόρους SpaceX, χρήστες Twitter και αυτοκίνητα Tesla θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τεχνητή νοημοσύνη για να βελτιώσει τη χρήση ενέργειας σε σπίτια, αυτοκίνητα και αλλού.

Αν έστω και μερικές μόνο από τις προβλέψεις μου αυτές επιβεβαιωθούν, το Twitter του Μασκ θα αλλάξει για πάντα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα βιβλία που αναλύουν την ανάπτυξη της Tesla, της SpaceX και της PayPal αποκαλύπτουν ένα άτομο που παίρνει μεγάλα ρίσκα, χρησιμοποιεί τα πολλά του λάθη για να βρει τις σωστές απαντήσεις, θαυμάζει την καινοτομία, επιδιώκει να κυριαρχήσει σε διάφορους κλάδους και δεν του αρέσει να του λένε «όχι». Αυτές οι στρατηγικές που εφαρμόζονται για την αναδημιουργία του Twitter θα αφαιρέσουν το «social» από τα social media για να δημιουργήσουν χώρους για καινοτομία, για διαμοιρασμένη εργασία και εργασία των μηχανών.

Τι μπορεί να πάει στραβά; Οι πολιτικοί γνωρίζουν πολύ καλά την ισχύ των ήδη υφιστάμενων πλατφορμών και ενδέχεται να κινηθούν για να τις προστατεύσουν.

* Ο Mark Jamison είναι επισκέπτης ερευνητής του American Enterprise Institute.

** Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 3 Νοεμβρίου 2022 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.