Του Benjamin Powell
Η επέτειος των εκατό ετών από τη Ρωσική Επανάσταση είναι μια ευκαιρία να θυμηθούμε τα αποτρόπαια εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν από κομμουνιστικά καθεστώτα. Οφείλουμε όμως να αφιερώσουμε χρόνο για να αναλογιστούμε την πρόοδο που έχει συμβεί από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και του σοσιαλιστικού της οικονομικού συστήματος το 1991.
Μια πρόσφατη έρευνα στη γενιά των millenials βρήκε ότι το 51% από τους ερωτηθέντες αναφέρουν τον σοσιαλισμό ως το κοινωνικοοικονομικό σύστημα που προτιμούν, με ένα επιπρόσθετο 7% να αναφέρει τον κομμουνισμό. Μόνο το 42% ανέφερε τον καπιταλισμό.
Ο σοσιαλισμός πάντα σκοτώνει
Οι περισσότεροι εκπρόσωποι της γενιάς των millenials που έχω γνωρίσει - και γνωρίζω αρκετούς ως πανεπιστημιακός καθηγητής - είναι καλοί άνθρωποι. Οι περισσότεροι δεν έχουν καμία επιθυμία να δουν τους συνανθρώπους τους να υποφέρουν. Συμπεραίνω έτσι ότι δεν τρέφουν καμία εκτίμηση για το πώς λειτουργεί ο σοσιαλισμός στον πραγματικό κόσμο.
Τα σοσιαλιστικά καθεστώτα - μέσω των εκτελέσεων, της σκόπιμης λιμοκτονίας και των απάνθρωπων φυλακών-στρατοπέδων εργασίας - θανάτωσαν περισσότερους από 100 εκατομμύρια πολίτες τους κατά τον 20ο αιώνα. Σε μέρη όπως η Κούβα, η Βόρεια Κορεά και η Βενεζουέλα, οι φρικαλεότητες συνεχίζονται.
Οι φρικαλεότητες αυτές δεν είναι αποτέλεσμα κάποιου ατυχήματος. Η φύση μιας κεντρικά σχεδιασμένης οικονομίας μειώνει τους ανθρώπους σε απλούς συντελεστές εργασίας που πρέπει να εξαναγκαστούν να φέρουν σε πέρας ένα μέρος του οικονομικού σχεδίου κάποιου άλλου. Αν επιτρέπεται στους ανθρώπους να κάνουν τις δικές τους επιλογές, κανένα οικονομικό σχέδιο δεν είναι εφικτό. Ένα σοσιαλιστικό σύστημα από τη φύση του επιλέγει ηγέτες διατεθειμένους να ασκήσουν εξαναγκασμό προκειμένου να εκτελεστούν τα σχέδια.
Οι οικονομικές επιδόσεις του σοσιαλισμού είναι τόσο θλιβερές όσο και οι επιδόσεις του στο πεδίο των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Όμως δεν χρειάζεται να κατευθύνουμε τους νέους ανθρώπους της γενιάς των millenials στα βιβλία της ιστορίας για να το δουν αυτό. Το μόνο που χρειάζεται είναι να δουν τι συνέβη στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες κατά τη διάρκεια της ζωής τους, καθώς εγκατέλειψαν τον σοσιαλισμό και κινήθηκαν προς τον καπιταλισμό.
Η οικονομική ελευθερία οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα
Η ετήσια έκθεση για την Οικονομική Ελευθερία στον Κόσμο παρέχει τον καλύτερο δείκτη του κατά πόσο μια χώρα είναι καπιταλιστική ή σοσιαλιστική. Ο δείκτης βασίζεται φυσικά στη διαθεσιμότητα αξιόπιστων δεδομένων. Έτσι τα σοσιαλιστικά καθεστώτα όπως η Κούβα και η Βόρεια Κορέα δεν ταξινομούνται καθώς δεν υπάρχουν δεδομένα γι' αυτές τις χώρες. Όμως ο δείκτης αυτός μας επιτρέπει να εκτιμήσουμε τις αλλαγές που συνέβησαν στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες αφότου εγκατέλειψαν τον σοσιαλισμό.
Η Ρωσία για παράδειγμα είχε επίδοση μόλις 4,3 στην δεκαβάθμια κλίμακα του δείκτη το 1995, όταν ταξινομήθηκε σ' αυτόν για πρώτη φορά. Έκτοτε έχει βελτιώσει την επίδοσή της κατά 52% και σήμερα βρίσκεται μεταξύ του 50% των χωρών με τις υψηλότερες επιδόσεις από όσες περιλαμβάνονται στον δείκτη.
Άλλες χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ κινήθηκαν γρηγορότερα προς τον καπιταλισμό. Στις μετρήσεις του 1995, η Εσθονία είχε επίδοση 6,2 και η Λετονία 5,7 στις θέσεις 57 και 75 αντίστοιχα. Έκτοτε, η Εσθονία έχει ανέλθει στην 17η θέση και η Λετονία από 75η πιο ελεύθερη οικονομία στον κόσμο βρίσκεται σήμερα στην 26η θέση.
Έξω από το πρώην σοβιετικό μπλοκ, η Κίνα άρχισε να απομακρύνεται από τον σοσιαλισμό το 1978, λίγο πριν γεννηθούν οι πρώτοι millenials. Η πρώτη επίδοση της Κίνας ήταν 3,6 το 1980. Έκτοτε, η Κίνα έχει βελτιωθεί κατά 76% και ακόμη και αυτή η βελτίωση υποτιμά τις μεταρρυθμίσεις που έχουν εφαρμοστεί στη χώρα, καθώς πολλές ειδικές επιχειρηματικές ζώνες μέσα στην Κίνα είναι πολύ πιο ελεύθερες απ' ό,τι η χώρα συνολικά.
Οι ταξινομήσεις όμως δεν παρουσιάζουν την πλήρη εικόνα. Το αποτέλεσμα της μετακίνησης προς τον καπιταλισμό ήταν η αύξηση της ευημερίας: Οι άνθρωποι ζουν καλύτερα. Τα μέσα εισοδήματα έχουν αυξηθεί κατά 250% στη Ρωσία από το 1995. Στις πιο οικονομικά ελεύθερες Λετονία και Εσθονία, τα εισοδήματα έχουν αυξηθεί κατά 487% και 461% αντίστοιχα. Και δεν είναι μόνο οι πλούσιοι που γίνονται πλουσιότεροι. Το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με λιγότερα από 5,50 δολάρια την ημέρα έχει μειωθεί κατά 23% στη Ρωσία, κατά 19% στη Λετονία και κατά 22% στην Εσθονία.
Οι αλλαγές στην Κίνα είναι ακόμη πιο εντυπωσιακές. Τα μέσα εισοδήματα σήμερα είναι 12 φορές μεγαλύτερα απ' ό,τι το 1995. Τότε, περισσότερο από το 90% του πληθυσμού ζούσε με λιγότερα από 5,50 δολάρια την ημέρα. Σήμερα, μόνο το ένα τρίτο του πληθυσμού ζει με τόσα χρήματα.
Οι εκπρόσωποι της γενιάς των millenials μπορούν να προσφύγουν στα βιβλία της ιστορίας για να μάθουν για τις φρικαλεότητες του σοσιαλισμού. Μπορούν όμως επίσης απλώς να δουν τα δεδομένα του κόσμου και το πώς αυξήθηκε η ευημερία καθώς οι πρώην σοσιαλιστικές χώρες άρχισαν να υιοθετούν τον καπιταλισμό. Αν κάνουν ένα από τα δύο, αμφιβάλλω αν θα βρούμε πολλούς σοσιαλιστές ανάμεσά τους.
Αναδημοσίευση από το Independent Institute.
--
Ο Benjamin Powell είναι διευθυντής του Free Market Institute στο Texas Tech University και μέλος του Independent Institute. Είναι μέλος του δικτύου στελεχών του FEE.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 6 Δεκεμβρίου 2017 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education (FEE) και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.