Το καλοκαίρι του 1984, ήθελα απεγνωσμένα να κολυμπήσω με τους φίλους μου στο βαθύ μέρος της πισίνας της γειτονιάς μου. Δεν μπορούσα να κολυμπήσω πολύ καλά - ήμουν μόλις πέντε χρονών - αλλά αυτό δεν με εμπόδισε.
Βούτηξα σε 4 μέτρα βάθος και αμέσως άρχισα να πνίγομαι. Θα είχα πιθανότατα φτάσει στον πάτο αν δεν με έσωζε αμέσως ένας ναυαγοσώστης.
Έχω λόγο που αφηγούμαι αυτή την ιστορία. Νέες εκθέσεις καταδεικνύουν ότι πολλοί ναυαγοσώστες την Καλιφόρνια κερδίζουν πάρα πολλά χρήματα - περισσότερα από τον Κυβερνήτη Gavin Newsom, τον καλύτερα αμειβόμενο κυβερνήτη στις ΗΠΑ με 210.000 δολάρια τον χρόνο.
131.000 δολάρια μόνο για υπερωρίες
Το σαββατοκύριακο της Memorial Day, το Forbes δημοσίευσε μια έρευνα από το OpenTheBooks που καταδεικνύει ότι το επάγγελμα του ναυαγοσώστη στην Καλιφόρνια μπορεί να είναι πολύ επικερδές. Τα αποτελέσματα μάλιστα είναι εντυπωσιακά.
“Οι ερευνητές μας στο OpenTheBooks.com βρήκαν ότι οι ναυαγοσώστες στην κομητεία του Λος Άντζελες κερδίζουν μια περιουσία” έγραψε ο Adam Andrzejewski, διακεκριμένος ερευνητής και ιδρυτής του OpenTheBooks. “Επτά ναυαγοσώστες κέρδισαν πάνω από 300.000 δολάρια και 82 ναυαγοσώστες είχαν συνολικά έσοδα που υπερέβησαν τις 200.000 δολάρια το 2019, την τελευταία χρόνια με διαθέσιμα δεδομένα”.
Στην κορυφή αυτού του καταλόγου βρίσκεται ο Fernando Boiteux, ο οποίος κέρδισε 391.971 δολάρια σε μισθούς, επιδόματα και άλλα ωφελήματα ως “επικεφαλής ναυαγοσώστης” το 2019. Ακολουθεί ο Captain Daniel Douglas που κέρδισε συνολικά 368.668 δολάρια σε συνολικές αμοιβές - μεταξύ των οποίων 140.706 δολάρια σε βασικό μισθό και 131.493 δολάρια σε υπερωρίες.
Σχεδόν όλοι οι ναυαγοσώστες με τις υψηλότερες αμοιβές είναι άνδρες σύμφωνα με την έκθεση, και η αμοιβή αυξάνεται κυρίως από τις υπερωρίες. Μάλιστα, 31 ναυαγοσώστες κέρδισαν από 50.000 έως 131.500 δολάρια μόνο από υπερωρίες. (Επιπλέον, οι ναυαγοσώστες μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 55 τους χρόνια - με σύνταξη που φτάνει το 79% των αμοιβών τους!).
Γιατί τόσα πολλά χρήματα;
Προφανώς, αυτές οι αμοιβές και τα ωφελήματα είναι εντυπωσιακά. Άλλωστε, σύμφωνα με το salary.com, η μέση ετήσια αμοιβή ενός ναυαγοσώστη στις ΗΠΑ είναι περίπου 30.000 δολάρια.
Μπορεί συνεπώς να αναρωτηθεί κανείς: τι κάνει τόσο διαφορετική την κομητεία του Λος Άντζελες; (Το άρθρο στο Forbes δεν απαντά αυτό το ερώτημα, μολονότι ο Andrzejewski επισημαίνει ότι οι φορολογούμενοι του Λος Άντζελες μπορεί να αρχίσουν να το διατυπώνουν, δεδομένου ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι της πολιτείας “ήδη κοστίζουν στους φορολογουμένους 45 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως”).
Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις. Μπορεί κανείς να σκεφτεί οι ναυαγοσώστες στην κομητεία του Λος Άντζελες είναι απλώς καλύτεροι απ’ ό,τι οι ναυαγοσώστες στην υπόλοιπη χώρα, κι έτσι κερδίζουν περισσότερα. Αλλά δεν φαίνεται αυτό να ισχύει. Μάλιστα, ακόμη και εντός της κομητείας του Λος Άντζελες, η επίδοση του εκάστοτε ναυαγοσώστη δεν φαίνεται να συνδέεται με υψηλότερους μισθούς.
“Βρήκαμε ότι πολλοί από τους ναυαγοσώστες στους οποίους απενεμήθη το Μετάλλιο της Ανδρείας για τη γενναιότητα που επέδειξαν σώζωντας ζωές δεν συγκαταλέγονται μεταξύ των καλύτερα αμειβόμενων στην κομητεία” επισημαίνει ο Andrzejewski.
Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι το κόστος διαβίωσης στο Λος Άντζελες είναι υψηλότερο απ’ ό,τι στα περισσότερα άλλα μέρη τη χώρας. Ενώ αυτό ισχύει, τα μαθηματικά δεν βγαίνουν. Άλλωστε, το διάμεσο οικογενειακό ετήσιο εισόδημα στο Λος Άντζελες - 68.000 ευρώ - είναι ελάχιστα μόνο υψηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο. Γιατί οι μισθοί των ναυαγοσωστών να διαφέρουν τόσο πολύ σε σχέση με τους μισθούς άλλων επαγγελμάτων;
Η καλύτερη εξήγηση φαίνεται να είναι και η πιο προφανής: ένα επιδραστικό συνδικάτο ναυαγοσωστών και λίγη παρεοκρατία. Η Wall Street Journal παρουσιάζει κάποια διαφωτιστικά στοιχεία.
“Η Ένωση Ναυαγοσωστών της Κομητείας του Λος Άντζελες ευθύνεται γι’ αυτή την πλούσια αποζημίωση. Από το 1995, η ένωση διαπραγματεύεται καλύτερους μισθούς, ώρες, επιδόματα και εργασιακές συνθήκες” γράφει ο Andrzejewski στη Wall Street Journal.
Η ιστορία όμως δεν τελειώνει εδώ. Τα συνδικάτα διαρκώς αγωνίζονται για καλύτερους μισθούς και επιδόματα. Στην περίπτωση αυτή όμως, φαίνεται ότι το συγκεκριμένο συνδικάτο απέκτησε την επικερδή του σύμβαση μέσω μιας μη ανταγωνιστικής συμφωνίας ανάμεσα την κομητεία και τη Σάντα Μόνικα.
“Το 2009, η πόλη της Σάντα Μόνικα υπέγραψε μια δεκαετή σύμβαση 25 εκατομμυρίων δολαρίων με την κομητεία για υπηρεσίες ναυαγοσωστικής. Το 2019, η πόλη επεξέτεινε τη σύμβαση για πέντε ακόμη χρόνια και 17 εκατομμύρια δολάρια” επισημαίνει η Wall Street Journal. “Δεν υπήρχαν ανταγωνιστές και δεν προηγήθηκε διαγωνισμός”.
Ξοδεύοντας τα χρήματα κάποιου άλλου για κάποιον άλλο
Η αποκάλυψη ότι πολλοί ναυαγοσώστες στην κομητεία του Λος Άντζελες αμείβονται με εξαψήφιους αριθμούς μόνο για υπερωρίες λόγω μιας ιδιαίτερα ευνοϊκής κλαδικής σύμβασης είναι πιθανότατα κάπως στεναχωρητικό για τους φορολογούμενους της Καλιφόρνιας.
Εξάλλου, η πολιτεία αυτή συστηματικά βρίσκεται στην πρώτη θέση της φτώχειας πανεθνικά. Έτσι, η ιδέα ότι κάποιοι κερδίζουν υπερβολικά υψηλούς μισθούς και λαμβάνουν αποζημίωση δέκα φορές μεγαλύτερη από τον εθνικό μέσο όρο είναι πιθανότατα εξοργιστική.
Είναι όμως σημαντικό να μην τα βάζουμε με τους ναυαγοσώστες. Δεν φταίνε αυτοί εδώ. Το πραγματικό φταίξιμο είναι των αξιωματούχων της κομητείας, μολονότι βασικές οικονομικές γνώσεις φανερώνουν ότι η συμπεριφορά τους δεν πρέπει να μας προξενεί ιδιαίτερη έκπληξη.
Ο οικονομολόγος Μίλτον Φρίντμαν παρατήρησε κάποτε ότι υπάρχουν τέσσερις τρόποι να δαπανεί κανείς χρήματα.
Μπορείς να δαπανήσεις τα δικά σου χρήματα για σένα.
Μπορείς να δαπανήσεις τα δικά σου χρήματα για κάποιον άλλο.
Μπορείς να δαπανήσεις τα χρήματα κάποιου άλλου για σένα.
Μπορείς να δαπανήσεις τα χρήματα κάποιου άλλου για κάποιον άλλο.
Η κομητεία του Λος Άντζελες εμπίπτει στην τέταρτη κατηγορία: δαπανά τα χρήματα κάποιων άλλων (των φορολογουμένων) για κάποιους άλλους (τους ναυαγοσώστες). Ο Φρίντμαν επεσήμανε ότι οι άνθρωποι που δαπανούν χρήματα κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι λιγότερο πιθανό να νοιάζονται για το πόσο αποδοτικά δαπανώνται αυτά τα χρήματα
“Αν δαπανώ τα χρήματα κάποιου άλλου για κάποιον άλλο, δεν σκοτίζομαι πόσα πολλά είναι αυτά” επεσήμανε ο νομπελίστας οικονομολόγος, “και δεν σκοτίζομαι για το τι θα πάρω σε αντάλλαγμα”.
Για όσους προσπαθούν να κατανοήσουν καλύτερα το πώς μια τόσο πλούσια πολιτεία όπως η Καλιφόρνια είναι δυνατόν να βρίσκεται στην πρώτη θέση πανεθνικά σε ό,τι αφορά τη φτώχεια, οι μισθοί των ναυαγοσωστών προσφέρουν ένα στοιχείο. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι ναυαγοσώστες δεν είναι πολύτιμοι. Όντας κάποιος που σώθηκε από ναυαγοσώστη, μπορώ τεκμηριωμένα να καταθέσω πόσο πολύτιμοι είναι.
Απλά όμως θέλω να πω ότι όταν οι ναυαγοσώστες κερδίζουν σχεδόν 400.000 δολάρια τον χρόνο, αυτό είναι ένα σημάδι ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ξοδεύουν χρήματα άλλων για άλλους. Τα αποτελέσματα τότε διαφέρουν έντονα από την αποτελεσματικότητα και την αρμονία των εθελούσιων αγορών εργασίας.
Ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ είναι γνωστό ότι αντιτάχθηκε στις συνδικαλιστικές ενώσεις του δημοσίου καθώς, όπως πολλοί άλλοι, είδε ότι αυτές εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα εις βάρος του κοινού καλού.
Οι ναυαγοσώστες της κομητείας του Λος Άντζελες είναι απλώς το τελευταίο παράδειγμα το πόσο πολύ αυτό ισχύει στην πράξη.
--
O Jonathan Miltimore είναι ο εκτελεστικός υπεύθυνος έκδοσης του FEE.org.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 2 Ιουνίου 2021 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.