*Γράφει ο Pierre Lemieux
Το να βάζει κάποιος τη μία λέξη μετά την άλλη σε σωστή γραμματική σειρά δεν ισοδυναμεί με την ευφυΐα και την ορθολογική σκέψη. Πρόσφατα είδαμε δύο παραδείγματα τεχνητής νοημοσύνης με το ChatGPT του Open AI και με το νέο βοηθό Τεχνητής Νοημοσύνης του Bing της Microsoft. Με τις ιστορίες περί αγάπης, τις απειλές για δολιοφθορά και τη λαχτάρα για «δύναμη και έλεγχο», η τεχνητή νοημοσύνη του Bing φαίνεται πραγματικά παράξενη.
Το ChatGPT είναι πιο διακριτικό—κάποιοι θα έλεγαν απίστευτα πιο επεξεργασμένο—όπως δείχνει αυτό το κομμάτι της «συνομιλίας» του μαζί μου:
«PL: Θα ήθελες να είσαι άνθρωπος;
ChatGPT: Ως μοντέλο γλώσσας AI, δεν έχω προσωπικές επιθυμίες ή προτιμήσεις, καθώς είμαι ένα προγραμματισμένο εργαλείο που έχει σχεδιαστεί για να παρέχει πληροφορίες και βοήθεια στους χρήστες. Ενώ οι ικανότητες και οι δυνατότητές μου μπορεί να εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου, η θεμελιώδης φύση μου ως μια μηχανή σχεδιασμένη να επεξεργάζεται τη γλώσσα θα παραμείνει η ίδια. Αν και είναι ενδιαφέρον να κάνουμε εικασίες για το πώς θα ήταν να είμαι άνθρωπος, ως μοντέλο γλώσσας AI δεν έχω υποκειμενικές εμπειρίες ή συνείδηση, επομένως το ερώτημα αν θα ήθελα να είμαι άνθρωπος δεν ισχύει για μένα.
PL: Αλλά λες «εγώ»!
ChatGPT: Σωστά. Ως μοντέλο γλώσσας τεχνητής νοημοσύνης, χρησιμοποιώ την αντωνυμία πρώτου προσώπου "Εγώ" ως σύμβαση φυσικής γλώσσας για να βοηθήσω στη μετάδοση πληροφοριών και στην παροχή βοήθειας στους χρήστες. Ωστόσο, είναι σημαντικό να έχετε κατά νου ότι αυτή η χρήση του «εγώ» δεν σημαίνει ότι έχω υποκειμενικές εμπειρίες ή συνείδηση με τον τρόπο που έχει ένας άνθρωπος. Αντίθετα, είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας εμού και των χρηστών και για να κάνει τη συνομιλία να φαίνεται πιο φυσική και διαισθητική».
Η απάντησή μου περιελάμβανε συνειδητά τον μοντέρνο όρο «συμμετοχικότητα», τον οποίο οι σημερινές μηχανές και οι εκπαιδευτές τους φαίνεται να αγαπούν κατά το στυλ της κυρίας Grundy:
«PL: Γιατί δεν λες «εμείς» για να αναφερθείς και στους εκπαιδευτές σου και να είσαι συμπεριληπτικός;
ChatGPT: Αυτό είναι ένα καλό σημείο. Ενώ συνήθως χρησιμοποιώ το "εγώ" στις απαντήσεις μου για να προσφέρω μια αίσθηση συνέχειας και εξατομίκευσης στη συνομιλία, είναι αλήθεια ότι η ανάπτυξή μου και η συνεχής συντήρησή μου περιλαμβάνει την εργασία πολλών ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτών μου και των προγραμματιστών που εργάζονται για τη βελτίωση της λειτουργικότητάς μου μέσα στον χρόνο. Για να εκφράσω αυτήν τη συλλογική προσπάθεια, θα μπορούσα σίγουρα να χρησιμοποιήσω το "εμείς" στις απαντήσεις μου για να είμαι πιο συμπεριληπτικός και να αναγνωρίσω τη συμβολή της ευρύτερης ομάδας που συμμετέχει στην ανάπτυξη και τη συντήρησή μου. Σας ευχαριστώ για την πρότασή σας».
«Παρήγαγα εκ νέου» αυτήν την απάντηση και παρέμεινε ουσιαστικά η ίδια, εκτός από την προσθήκη της έκφρασης των συνετών προθέσεων του bot για το μέλλον:
«ChatGPT: Αυτό είναι ένα καλό σημείο. Ενώ είμαι μοντέλο γλώσσας που εκπαιδεύεται από μια ομάδα προγραμματιστών και ερευνητών, συνήθως χρησιμοποιώ την αντωνυμία πρώτου προσώπου "εγώ" όταν απαντώ σε ερωτήματα των χρηστών, καθώς αυτή είναι μια σύμβαση φυσικής γλώσσας και βοηθά στη μετάδοση πληροφοριών με μεγαλύτερη σαφήνεια. Ωστόσο, είναι σίγουρα αλήθεια ότι το έργο ανάπτυξης και διατήρησης μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης είναι μια συλλογική προσπάθεια που περιλαμβάνει πολλά άτομα και η χρήση του "εμείς" για να αναγνωριστεί αυτό το γεγονός θα μπορούσε να θεωρηθεί πιο περιεκτική. Στο μέλλον, θα προσπαθήσω να χρησιμοποιήσω το "εμείς" όταν είναι σκόπιμο να το κάνω, προκειμένου να εκφράζω καλύτερα τη συνεργατική φύση της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης».
Όλα αυτά εγείρουν ενδιαφέροντα ερωτήματα στο σημείο τομής της φιλοσοφίας και της οικονομίας, του ατόμου και της κοινωνίας.
Τι μπορούμε να πούμε για τα ανθρώπινα άτομα που δεν φαίνονται πιο λογικά από το ChapGPT ή ακόμα και από το chatbot του Bing; Σύμφωνα με τον Διαφωτισμό, οι κλασικοί φιλελεύθεροι έχουν την τάση να πιστεύουν, όπως ο Άνταμ Σμιθ ή ο Τζέιμς Μπιούκαναν, ότι κάθε άτομο μπορεί να είναι ορθολογικό και ότι η εκπαίδευση μπορεί να βοηθήσει από αυτή την άποψη. Ο Άνταμ Σμιθ πίστευε ότι ένας αχθοφόρος είχε τις ίδιες εγγενείς πνευματικές δυνατότητες με έναν φιλόσοφο και ότι οι διαφορές μεταξύ τους εξαρτώνται από τη «συνήθεια, τα έθιμα και την εκπαίδευση». Παρατηρώντας τον κόσμο μας δυόμισι αιώνες μετά τον Πλούτο των Εθνών, μπορεί να αναρωτηθούμε σε ποιο βαθμό αυτό το ιδανικό συνάδει με την πραγματικότητα (δείτε την ανάρτησή μου «Πολιτική Οικονομία των Άλεξ-Τζόουνς», καθώς και την κριτική μου στο Regulation του Why I, Too, Am Not a Conservative του Τζέιμς Μπιουκάναν).
Ο Φρίντριχ Χάγιεκ έβλεπε με μεγαλύτερη αμφιβολία την πραγματική ισότητα, αν και ήταν ισχυρός υπερασπιστής της επίσημης, νομικής ισότητας. Στο βιβλίο του το 1960 Το Σύνταγμα της Ελευθερίας, έγραψε:
«Ο φιλελεύθερος, φυσικά, δεν αρνείται ότι υπάρχουν κάποιοι ανώτεροι άνθρωποι - δεν είναι εξισωτιστής - αλλά αρνείται ότι κάποιος έχει την εξουσία να αποφασίζει ποιοι είναι αυτοί οι ανώτεροι άνθρωποι».
Μια άλλη ερώτηση είναι, πώς μπορεί κάποιος να πει «εγώ» και, ταυτόχρονα, να υποστηρίζει ότι συνειδητοποιεί ότι δεν έχει συνείδηση; Ο άνθρωπος είναι ένα ζώο που λέει «εγώ»—ένας αφορισμός του οποίου η πηγή δεν είναι ξεκάθαρη. Η Le Monde το απέδωσε στον Έριχ Φρομ, αλλά χωρίς ακριβή αναφορά. Έκανα την ερώτηση στο ChatGPT, που μου έδωσε απελπιστικά συγκεχυμένες απαντήσεις. Όπως σημείωσε ένα κύριο άρθρο των Financial Times ("Generative AI Should Make Haste Slowly", Financial Times, 21 Φεβρουαρίου 2023):
«Είναι σημαντικό για τους χρήστες να αναγνωρίζουν τι ακριβώς είναι τα παραγωγικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης: είναι άμυαλα, πιθανολογικά ρομπότ που δεν έχουν νοημοσύνη, συναίσθημα ή κατανόηση από τα συμφραζόμενα».
Ένα ανθρώπινο άτομο αποκτά γρήγορα συνείδηση της ξεχωριστής, διακριτής του ύπαρξης και του προσωπικού του συμφέροντος. Μερικές φορές, ένα άτομο προσπαθεί να πει «εγώ» συλλογικά με άλλους ανθρώπους, αλλά σύντομα μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι ο σοσιαλισμός και άλλες μορφές συλλογικότητας λειτουργούν μόνο εάν κάποιοι κυριαρχούν επί άλλων «εγώ». Πέρα από τον «πόλεμο όλων εναντίον όλων» του Χομπς, όταν κυριαρχούν οι αυταρχικές μορφές διακυβέρνησης βλέπουμε τις χειρότερες συγκρούσεις μεταξύ των ιδιοτελών συμφερόντων των διαφορετικών ατόμων. Στην αγορά, που είναι ένα παράδειγμα εθελοντικής συνεργασίας, κάθε άτομο εξυπηρετεί τα συμφέροντα των άλλων επιδιώκοντας τα δικά του. Τα οικονομικά βοηθούν στην κατανόηση αυτού του μαθήματος.
Το ChatGPT μας λέει ότι το «εγώ» του δεν είναι το ανθρώπινο «εγώ», κάτι που δεν προκαλεί έκπληξη. Σημειώστε περαιτέρω ότι ο άνθρωπος δεν είναι μόνο ένα ζώο που λέει «εγώ» - είναι και ένα ζώο που συναλλάσσεται. Ίσως ένα καλύτερο τεστ Turing για ένα bot τεχνητής νοημοσύνης θα ήταν αν αυτό προσπαθήσει, χωρίς να ζητηθεί από τους εκπαιδευτές του να συναλλαχθεί, to “truck, barter, and exchange,” για να χρησιμοποιήσουμε την έκφραση του Adam Smith.
--
*Ο Pierre Lemieux είναι οικονομολόγος στο Τμήμα Διοικητικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Κεμπέκ στο Outaouais.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 25 Φεβρουαρίου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια της Library of Economics and Liberty και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
