Αν ανησυχείτε ότι οι άνθρωποι εξαντλούν τους πόρους του πλανήτη γη, ή απλώς έχουν ένα πολύ βλαπτικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα που δεν επιτρέπει περισσότερη οικονομική ανάπτυξη, τότε θα έπρεπε να σας ενθουσιάζει αυτό που συμβαίνει με τη διαστημική τεχνολογία – συμπεριλαμβανομένου του «διαστημικού αγώνα δρόμου των δισεκατομμυριούχων».
Να ένα μέρος της δηλωθείσας αποστολής της εταιρίας πυραύλων Blue Origin του Τζεφ Μπέζος: «Για να διαφυλάξουμε τον πλανήτη γη, η Blue Origin πιστεύει ότι η ανθρωπότητα θα χρειαστεί να εξαπλωθεί, να εξερευνήσει, να βρει νέους ενεργειακούς και υλικούς πόρους και να μετακινήσει στο διάστημα κλάδους παραγωγής που επιβαρύνουν τη γη».
Τούτου δοθέντος, δεν θα έπρεπε οι περιβαλλοντολόγοι και οι υποστηρικτές της αποανάπτυξης να επαινούν τον Μπέζος όπως και τον Ρίτσαρντ Μπράνσον και τον Ήλον Μασκ; Θα έπρεπε, αλλά πολλοί από αυτούς δεν το κάνουν. Όπως έγραψε στο Twitter ο υποστηρικτής της αποανάπτυξης και οικονομικός ανθρωπολόγος Jason Hickel: «Το να εκτοξεύονται δισεκατομμυριούχοι στο διάστημα για τη διασκέδασή τους καίγοντας ορυκτά καύσιμα την ώρα που ο πλανήτης κυριολεκτικά φλέγεται δεν είναι καθόλου μια καλή εικόνα».
Ο κόσμος χρειάζεται περισσότερη τεχνολογική πρόοδο και οικονομική ανάπτυξη. Όχι μόνο για να βελτιώσουμε τα επίπεδα διαβίωσης και τις οικονομικές ευκαιρίες στις πλούσιες χώρες –καθώς και για να αντιμετωπίσουμε τόσο τις απειλές που κατανοούμε όσο και αυτές που δεν περιμένουμε– αλλά και για να προάγουμε την ευημερία των ανθρώπων παντού στον κόσμο. Ένα μόνο παράδειγμα: Μια πρόσφατη ανάλυση από το Our World in Data καταδεικνύει ότι τρία δισεκατομμύρια δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα για μια υγιή διατροφή. Εγώ προσβλέπω ότι οι όμιλοι των πλούσιων χωρών, όπως ο ΟΟΣΑ, μια μέρα θα περιλαμβάνουν όλες τις χώρες.
Και μάλιστα, όσο το δυνατόν συντομότερα. Δεν έχουμε καιρό για χάσιμο – μια ιδέα που υπογραμμίζεται από ένα από τα αγαπημένα μου παραδείγματα, την Πράσινη Επανάσταση. Να ένα απόσπασμα από την ομιλία απονομής του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης το 1970 στον αγρονόμο Norman Borlaug:
«O κόσμος μας κινείται μεταξύ του φόβου δύο καταστροφών – της πληθυσμιακής έκρηξης και της ατομικής βόμβας. Και οι δύο αποτελούν μια θανάσιμη απειλή. Σ’ αυτή την ανυπόφορη κατάσταση, με την απειλή της ολοκληρωτικής καταστροφής να κρέμεται πάνω από τα κεφάλια μας, ο δρ. Borlaug έρχεται στο προσκήνιο και κόβει τον γόρδιο δεσμό. Μας έδωσε μια καλά θεμελιωμένη ελπίδα, μια εναλλακτική ειρήνης και ζωής – την πράσινη επανάσταση».
Ο Borlaug ήταν ο πρωταγωνιστής στις έρευνες που οδήγησαν σε ποικιλίες καλλιέργειας υψηλών αποδόσεων και σε αγρονομικές τεχνικές που απέτρεψαν ίσως ένα δισεκατομμύριο θανάτους από πείνα. «Για τον Borlaug, η αφθονία δεν ήταν το πρόβλημα αλλά η λύση» γράφει ο Charles C. Mann στο βιβλίο του Τhe Wizard and the Prophet: Two Groundbreaking Scientists and Their Conflicting Visions of the Future of Our Planet (Ο μάγος και ο προφήτης: Δύο πρωτοπόροι επιστήμονες και τα συγκρουόμενα οράματά τους για το μέλλον του πλανήτη μας). «Μόνο αν η ανθρωπότητα γίνει πλουσιότερη, εξυπνότερη και σοφότερη μπορεί να δημιουργήσει την επιστήμη που θα επιλύσει τα περιβαλλοντικά μας διλήμματα. Καινοτομήστε! Καινοτομήστε! ήταν η κραυγή του Borlaug. Μόνο έτσι μπορούμε να κερδίσουμε όλοι».
Τι θα συνέβαινε όμως αν καθυστερούσε η Πράσινη Επανάσταση; Αυτό το υποθετικό σενάριο το εξετάζουν οι Douglas Gollin, Casper Worm Hansen, και Asger Wingender στο άρθρο τους του 2021 “Two Blades of Grass: The Impact of the Green Revolution” (Δύο φύλλα χορτάρι: Η επίδραση της Πράσινης Επανάστασης). Οι ερευνητές συμπεραίνουν ότι «μια καθυστέρηση δέκα ετών της Πράσινης Επανάστασης θα είχε κοστίσει το 2010 17% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ και θα είχε προσθέσει 223 εκατομμύρια ανθρώπους στον πληθυσμό του αναπτυσσόμενου κόσμου.
Η συνολική απώλεια ΑΕΠ θα έφτανε τα 83 τρισεκατομμύρια δολάρια, αντιστοιχώντας σε ένα έτος του τρέχοντος παγκόσμιου ΑΕΠ» (Το κομμάτι που αφορά τον πληθυσμό πηγάζει από το αποτέλεσμα των επιλογών γονιμότητας στο εισόδημα. Οι πλουσιότερες χώρες έχουν χαμηλότερα ποσοστά γονιμότητας απ' ό,τι οι φτωχές, όπως και οι οικογένειες με υψηλά εισοδήματα έχουν λιγότερα παιδιά απ' ό,τι οι οικογένειες με χαμηλά).
Ελπίζω ότι μια μέρα δεν θα χρειάζεται μια μελέτη που θα αφορά το πόσο πολύ καλύτερη θα μπορούσε να είναι η ζωή μας αν είχαμε επιταχύνει τη χρήση του διαστήματος από την ανθρωπότητα, τόσο στη γήινη τροχιά όσο και πέρα απ’ αυτήν.
--
Ο James Pethokoukis είναι αρθρογράφος και μπλόγκερ στο American Enterprise Institute (ΑΕΙ).
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 21 Ιουλίου 2021 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
