Του Gene Healy
Σαν να μη θύμιζε αρκετά μπανανία η Αμερική του 2020, τελευταία ο Πρόεδρος Τραμπ φαίνεται να επικεντρώνεται ασυνήθιστα στο να προσθέσει στην εικόνα αυτή το παρατεταμένο σάβανο του δυσλειτουργικού αυταρχισμού. Πρώτα είχαμε την προσπάθειά του στο Πόρτλαντ να χρησιμοποιήσει την επιβολή του ομοσπονδιακού νόμου ως κάποιο είδος ad hoc εσωτερικής δύναμης ασφαλείας. Πλέον είχαμε και τη χθεσινή του πρόταση - στο Twitter φυσικά - ότι ίσως θα έπρεπε να “Αναβάλουμε τις εκλογές μέχρι οι άνθρωποι να μπορούν σωστά και ασφαλώς να ψηφίσουν;;;;”.
Θυμάμαι την παρανοϊκή συζήτηση στη Δεξιά πριν από λίγα χρόνια ότι ο Πρόεδρος Ομπάμα θα προχωρούσε στη σύσταση μιας “εθνικής πολιτοφυλακής” και θα αρνούνταν να αποχωρήσει από την προεδρία. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, ο Τραμπ φλέρταρε και με τις δύο αυτές ιδέες περισσότερο απ’ ό,τι ο Ομπάμα στις δύο θητείες του.
Καθώς η διατύπωση είναι αρκετά χαριτωμένη ώστε να μπορεί να διαψευστεί, δεν είναι σαφές από το τουίτ του Τραμπ αν ισχυρίζεται ότι μπορεί να αναβάλει τις εκλογές του Νοεμβρίου ο ίδιος με εκτελεστικό διάταγμα. Αυτό που είναι σαφές, όπως επεσήμανε ο Walter Olson χθες, είναι πως ο Πρόεδρος δεν έχει τέτοια εξουσία. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, το Κογκρέσο ορίζει την ημερομηνία των προεδρικών εκλογών. Αν δεν αλλάξει το Κογκρέσο τον νόμο, οι εκλογές θα γίνουν στις 3 Νοεμβρίου “είτε αυτό αρέσει στον Πρόεδρο, είτε όχι”.
Σε παρόμοια παρανοϊκές εποχές πριν από 16 χρόνια, τις παραμονές των πρώτων προεδρικών εκλογών μετά την 11η Σεπτεμβρίου, η Υπηρεσία Ερευνών του Κογκρέσου εξέτασε το ζήτημα των “Εξουσιών του εκτελεστικού βραχίονα να αναβάλει εκλογές” και συμπέρανε ότι αυτές δεν υφίστανται. Ακόμη και η ευρύτερη δυνατή χρήση - ή κατάχρηση - των έκτακτων προεδρικών εξουσιών “δεν φαίνεται πως θα έχει το νομικό αποτέλεσμα της αναβολής εκλογών, ούτε θα εκχωρούσε στον εκτελεστικό βραχίονα την αρμοδιότητα να ορίσει νέα ημερομηνία εκλογών”. Και έκτοτε, σύμφωνα με την 20η Τροπολογία, η θητεία του Τραμπ λήγει το μεσημέρι της 20ης Ιανουαρίου, ακόμη κι αν αυτός με κάποιον τρόπο καταφέρει να ακυρώσει εντελώς τις εκλογές και στo σημείο εκείνο, σύμφωνα με τον Νόμο Προεδρικής Διαδοχής, η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόσι θα αναλάμβανε το πηδάλιο. Είναι πιθανό ο Τραμπ να μην το έχει καλοσκεφτεί.
Σε κάθε περίπτωση, αν το τουίτ του Τραμπ ήταν όντως μια καλυμμένη απειλή να αναβληθούν οι εκλογές, εντάσσεται σε έναν μακρύ κατάλογο περιστατικών αυταρχικής τρέλας που άφησε να εκδηλωθούν από την ορκωμοσία του. Στα τελευταία δύο χρόνια μόνο, αυτός ο πρόεδρος (ένας ατελής κατάλογος):
Μίλησε με στόμφο για το “απόλυτο δικαίωμά” του να δώσει χάρη στον εαυτό του
Απείλησε να ανακαλέσει το δικαίωμα του πολίτη σε παιδιά που γεννιούνται στις ΗΠΑ, με μια μονοκοντυλιά
“Διέταξε” τις αμερικανικές εταιρίες να ετοιμαστούν να αποχωρήσουν από την Κίνα
Απείλησε να επιβάλει μια “εφαρμόσιμη καραντίνα” σε τρεις αμερικανικές πολιτείες, και
Αξίωσε την εξουσία να επιβάλει στις πολιτείες να ανοίξουν τις οικονομίες τους, γιατί “όταν κάποιος είναι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, η εξουσία του είναι απόλυτη”.
Φυσικά, ο Τραμπ ποτέ δεν θα πραγματοποιήσει κάποια από αυτές τις απειλές. Ομοίως, είναι σίγουρο στοίχημα ότι η αναβολή των εκλογών δεν θα μετατραπεί ποτέ από ένα ηλίθιο τουίτ σε κάποιο σκοτεινό σχέδιο. (Θα μπορούσα όμως να στοιχηματίζω σε μια προσπάθεια προεδρικής απόδοσης χάρης στον εαυτό του πριν τις 20 Ιανουαρίου).
Το γεγονός ότι ο 45ος Πρόεδρος δεν διαθέτει την ικανότητα, την αυτοπειθαρχία και τη λειτουργική προσοχή να πραγματοποιήσει τις χειρότερες αυταρχικές του ώσεις, είναι φαντάζομαι μια ευλογία. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο αυταρχικός κομπασμός του Τραμπ είναι ακίνδυνος. Όταν η μισή πολιτική τάξη αισθάνεται υποχρεωμένη από κομματική αφοσίωση να υπερασπίζεται ή να υποβαθμίζει την ανοιχτή περιφρόνηση του προέδρου για τους συνταγματικούς περιορισμούς, είναι πιθανό να γίνει πολύ ευκολότερη η εκδήλωση πραγματικών επιθέσεων σε αυτούς τους περιορισμούς από μελλοντικούς προέδρους.
Σίγουρα θα ακούσουμε από τους συμμάχους του Προέδρου ότι πρόκειται απλώς για ένα τουίτ, ότι δεν εννοούσε αυτό που νομίζαμε ότι εννοούσε, και/ή ότι ήταν απλώς “σαρκαστικός”. Ο Τραμπ δεν νομίζει ότι είπε κάτι λάθος: Δείτε το καρφιτσωμένο του τουίτ που έχει τιμητική θέση στον λογαριασμό του. Πρόκειται για έναν βρυκόλακα προσοχής, και γι’ αυτόν κάθε δημοσιότητα είναι καλή δημοσιότητα.
Είναι κουραστικό, αν όχι εξαντλητικό. Ο Τζο Μπάιντεν δέχεται δικαίως κριτική για την “αόρατη εκστρατεία του” αλλά το να μην φαίνεται και να ακούγεται σπανίως μπορεί να αποδεχθεί μια ευπρόσδεκτη αλλαγή και μια στρατηγική εκστρατείας με την ευρύτερη πιθανή απεύθυνση.
--
Ο Gene Healy είναι αντιπρόεδρος του Cato Institute.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 31 Ιουλίου 2020 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Cato Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
