Του Daniel J. Mitchell
Βρίσκομαι στο Μονακό, ένα αξιοσημείωτο μέρος για δύο λόγους:
Πρώτον, έχει ένα ασυνήθιστο οικονομικό μοντέλο, και δεν θα εκπλαγείτε να μάθετε πως πιστεύω ότι αυτό βοηθά να εξηγήσουμε το γιατί πρόκειται για την πλουσιότερη χώρα στον κόσμο. Με κάνει να εύχομαι να μπορούσαμε να αναστρέψουμε εκείνη την αποφράδα ημέρα του 1913 όταν ο φόρος εισοδήματος επεβλήθη στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Δεύτερον, υπάρχουν πολλοί όμορφοι άνθρωποι σ' αυτή τη μικρή χώρα, ιδίως αναλογικά με τον μικρό συνολικό της πληθυσμό.
Με μία εξαίρεση, ποτέ δεν σχολίασα την εξωτερική εμφάνιση του εκάστοτε πληθυσμού, για τον απλό λόγο ότι αυτή δεν σχετίζεται με τη δημόσια πολιτική.
Αυτό όμως μπορεί να αλλάζει, εν μέρει λόγο του ότι κάποιοι απ' ό,τι φαίνεται μη ελκυστικοί νέοι άνδρες (γνωστοί ως “incels” καθώς είναι παρά τη θέλησή τους άγαμοι - involuntary celibate), αντιδρούν στην αγανάκτησή τους σκοτώνοντας άλλους ανθρώπους.
Αυτή η αντίδραση μου φαίνεται τρελή. Έχω περάσει πολλές περιόδους αγαμίας παρά τη θέλησή μου στη ζωή μου, και ποτέ δεν μου πέρασε από το μυαλό να σκοτώσω κάποιον γι' αυτό.
Ας δούμε όμως το ζήτημα σοβαρά. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως κάποιοι άνθρωποι είναι τυχεροί, καθώς έχουν κερδίσει τη γενετική λοταρία. Αν κάποιος είναι εκ φύσεως ελκυστικός, τότε έχει πολλές περισσότερες επιλογές ως προς τις σχέσεις του, είτε ψάχνει για μια ερωτική σχέση της μίας νύχτας, είτε για γάμο. Και αυτό δεν αφορά μόνο το σεξ και τις σχέσεις. Το να είναι κανείς σωματικά ελκυστικός κάνει τη ζωή του ευκολότερη από κάθε άποψη.
Αυτό δεν είναι δίκαιο. Αυτή η αδικία όμως δικαιολογεί άραγε παρέμβαση;
Ο καθηγητής Robin Hanson του George Mason University πιστεύει πως όχι, αλλά αναρωτιέται γιατί οι άνθρωποι που ενοχλούνται από την ανισότητα εισοδήματος δεν ενοχλούνται ομοίως και από την ανισότητα στην πρόσβαση στο σεξ:
“Εδώ και καιρό με προβληματίζει το γεγονός ότι οι περισσότερες ανησυχίες που ακούγονται να διατυπώνονται σχετικά με την ανισότητα αφορούν την εισοδηματική ανισότητα. Πολλοί φαίνεται να προσπαθούν έντονα να ενημερώσουν όσους βρίσκονται σε χαμηλά εισοδηματικά κλιμάκια για την θέση τους αυτή. Σκοπός τους φαίνεται να είναι να προκαλέσουν τον φθόνο, να προκαλέσουν πολιτική δράση για την αύξηση της αναδιανομής. Θυμίζουν στους φτωχούς ότι θα μπορούσαν να εξετάσουν τη λύση της εξέγερσης, και θυμίζουν σε όλους τους άλλους ότι μια εξέγερση είναι κάτι το πιθανό. Αυτό ενισχύει την υπόρρητη απειλή της βίας στην περίπτωση που η αναδιανομή είναι ανεπαρκής. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει πειστικά ότι όσοι έχουν μια πολύ μικρότερη πρόσβαση στο σεξ υποφέρουν κατά τρόπο παρόμοιο με όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα, και ότι θα μπορούσαν ομοίως να ελπίζουν ότι έχουν να κερδίσουν από το να οργανωθούν γύρω από αυτή την ταυτότητα, να πιέσουν για αναδιανομή σ' αυτόν τον άξονα και να απειλήσουν, τουλάχιστον υπόρρητα, με βία αν δεν ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις τους. Προσωπικά δεν βρίσκω ελκυστικές τις κάθε είδους πολιτικές αναδιανομής που δεν βασίζονται στην ασφάλιση - θέλω όμως να μελετήσω τι έλκει τους άλλους σ' αυτές”.
Η στήλη του Hanson προκάλεσε πολλές αντιδράσεις.
Ο Ross Douthat ασχολήθηκε με το ζήτημα σε μια στήλη των New York Times:
“Φτάνουμε έτσι στην περίπτωση Robin Hanson, ενός οικονομολόγου του George Mason, φιλελεύθερου και γνωστού λαμπρού περίεργου τύπου. Σχολιάζοντας την πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση στο Τορόντο, όπου ένας αυτοχαρακτηριζόμενος “incel” - δηλαδή άγαμος παρά τη θέλησή του - άνδρας επιδίωξε την τιμωρία των γυναικών και της κοινωνίας που του στερούσαν τις συνουσίες που αισθανόταν ότι δικαιούταν, ο Hanson προσέφερε αυτή την προκλητική ιδέα: Αν μας απασχολεί η δίκαιη κατανομή της ιδιοκτησίας και των χρημάτων, γιατί υποθέτουμε ότι η επιθυμία για κάποιας μορφής σεξουαλική αναδιανομή είναι εγγενώς γελοία; Το κείμενο του Hanson με έκανε αμέσως να σκεφτώ ένα πρόσφατο δοκίμιο της Amia Srinivasan στο London Review of Books με τίτλο “Έχει κανείς δικαίωμα στο σεξ;” (Does Anyone Have the Right To Sex?). Η Srinivasan, καθηγήτρια φιλοσοφίας στην Οξφόρδη, ασχολήθηκε με το ίδιο ζήτημα (ξεκινώντας από έναν προηγούμενο “incel” δολοφόνο), αλλά επεξέτεινε το επιχείρημα πολύ πέρα από το πεδίο των αρρένων σωβινιστών για να συμπεριλάβει ομάδες τις οποίες οι αριστερών πεποιθήσεων και φεμινιστές αναγνώστες του London Review μπορεί να βλέπουν με περισσότερη φυσική συμπάθεια - τους υπέρβαρους και τους αναπήρους, τις μειονοτικές ομάδες που θεωρούνται μη ελκυστικές από την πλειονότητα, τις διεμφυλικές γυναίκες που δεν μπορούν να βρουν συντρόφους και άλλα θύματα. Εντέλει η Srinivasan απαντά αρνητικά στο ερώτημα του τίτλου του: “Δεν υπάρχει κάποιο δικαίωμα στο σεξ, και κανείς έχει το δικαίωμα να του αρέσει αυτό που του αρέσει”. Αλλά η αρνητική της απάντηση δεν ήταν απροϋπόθετη. Όπως και άλλες μορφές της νεοφιλελεύθερης απορρύθμισης, η σεξουαλική επανάσταση δημιούργησε νέους νικητές και χαμένους, νέες ιεραρχίες που αντικατέστησαν τις παλιές, ευνοώντας τους όμορφους, τους πλούσιους και τους κατέχοντες κοινωνικές δεξιότητες με νέους τρόπους, και στέλνοντας άλλους σε νέες μορφές μοναξιάς και αγανάκτησης”.
Γράφοντας για το Slate, o Jordan Weissmann αντέδρασε με μεγάλη οξύτητα στην στήλη του Hanson:
“Αν έχετε ποτέ ακούσει για κάποιον καθηγητή οικονομικών του George Mason University ονόματι Robin Hanson, ο λόγος πιθανότατα για κάτι το ανατριχιαστικό που έγραψε. Την περασμένη εβδομάδα, ο Hanson το ξανάκανε. Σε ένα άρθρο που άφησε με ανοιχτό το στόμα πολλούς αναγνώστες, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει ένα απεχθές περιστατικό μισογυνιστικής βίας ως ευκαιρία για να εξετάσει την έννοια της “αναδιανομής” του σεξ σε άνδρες που έχουν πρόβλημα να βρουν συντρόφους. Το σύντομο άρθρο του είναι ουσιαστικά μια θλιβερή απόπειρα να συγκρίνει όσους νοιάζονται για την εισοδηματική ανισότητα με τους incels που ανησυχούν για την “σεξουαλική ανισότητα” και να προτείνει ότι ίσως δεν διαφέρουν και πολλοί. Κάποιοι διάβασαν το άρθρο του Hanson και συμπέραναν ότι πιστεύει πως οι γυναίκες θα έπρεπε να εξαναγκάζονται να κάνουν σε σεξ με άνδρες τους οποίους απορρίπτουν στο Tinder, σαν σε ένα γιγάντιο κοινωνικοποιημένο χαρέμι. Δεν νομίζω ότι αυτό ισχύει. Από την άλλη, ο καθηγητής έχει φιλελεύθερες τάσεις και, όπως ξεκαθάρισε στο Twitter, αντιτίθεται σε κάθε μορφής κρατική αναδιανομή, συμπεριλαμβανομένης κι αυτής της περίπτωσης”.
Παρεμπιπτόντως, δεν μπορώ να αντισταθώ στον πειρασμό να σχολιάσω το πόσο παράλογο είναι να γράφει ο Weissmann πως δεν νομίζει ότι ο Hanson πιστεύει στην εξαναγκαστική αναδιανομή του σεξ.
Προφανώς γνωρίζει ότι ο Hanson αντίθεται σ' αυτό. Αλλά καθώς ο Weissmann μάλλον πιστεύει στην εξαναγκαστική αναδιανομή εισοδήματος, θέλει να ξεσπάσει στον Hanson γιατί ο τελευταίος επεσήμανε ότι υπάρχει μια απρεπής σύνδεση μεταξύ των δύο αυτών ιδεών.
Καταλήγω επισημαίνοντας ότι η ελκυστικότητα βοηθά και στο εισόδημα πέρα από το σεξ. Και ο Omar Al-Ubaydli του Mercatus Center διερωτάται σε μια στήλη του στον Washington Examiner αν αυτό δικαιολογεί την αναδιανομή:
“Οι ελκυστικοί εργαζόμενοι πληρώνονται περισσότερα από τους μη ελκυστικούς; Κάποιοι οικονομολόγοι της εργασίας πιστεύουν ότι αυτό ισχύει, έχοντας καταδείξει με σαφήνεια την ύπαρξη ενός “μπόνους ομορφιάς”, σύμφωνε με το ποίο οι ελκυστικοί εργαζόμενοι έχουν υψηλότερους μισθούς και περισσότερες ευκαιρίες εργασίας. Μήπως τότε θα έπρεπε να εφαρμόσουν έναν φόρο για τους “απίστευτα όμορφους”; Τι είναι αυτό που πραγματικά οδηγεί τους φωτογενείς μας φίλους σε υψηλότερες αποδοχές; Μήπως οι όμορφοι συνάδελφοί μας είναι πιο αποτελεσματικοί στις δουλειές τους; Ή μήπως επειδή έχουμε μια προκατάληψη υπέρ τους; Αν η φυσική ελκυστικότητα επιφέρει μεγαλύτερη παραγωγικότητα, τότε το μπόνους ομορφιάς είναι ηθικά δικαιολογημένο. Αν όμως, από την άλλη πλευρά, οι διαφορές στις αποδοχές μπορούν να αποδοθούν στις προκαταλήψεις και την καταπίεση εναντίον όσων έχουν προικιστεί με λιγότερη ομορφιά, τότε μπορεί να υπάρχουν ηθικοί λόγοι για την εφαρμογή θετικών διακρίσεων και νομοθεσίας για ίση αμοιβή”.
Αν όμως μπει φόρος στην ομορφιά, τι θα γίνει με τα άλλα φυσικά χαρακτηριστικά, όπως την αθλητική ικανότητα;
“Αν πούμε ότι δικαιούμαι μια επιδότηση από την Gisele Bundchen επειδή είμαι λιγότερο όμορφος από αυτήν, μήπως τότε δικαιούμαι και από τον Lionel Messi επειδή έχω λιγότερες ποδοσφαιρικές ικανότητες από αυτόν;”
Ή μήπως να εξετάσουμε κι έναν φόρο στο ύψος;
“Αν η ιδέα ενός φόρου ομορφιάς σας φαίνεται περίεργη ή λίγο πιθανή, τότε θα εκπλαγείτε να μάθετε ότι διάφοροι σεβάσμιοι οικονομολόγοι έχουν υποστηρίξει την επιβολή ενός φόρου στο ύψος, όπου οι ψηλοί άνθρωποι θα εξαναγκάζονται να επιδοτούν τους κοντούς”.
Ως φιλελεύθερος, αυτό το ζήτημα δεν μου φαίνεται δύσκολο. Όπως και ο Robin Hanson, δεν πιστεύω στην εξαναγκαστική αναδιανομή, ανεξάρτητα αν αφορά το σεξ ή τα χρήματα.
Δεν τρέφω καμία συμπάθεια προς τους βίαιους “incels”, αλλά ταυτόχρονα αναγνωρίζω πως η ζωή μπορεί να είναι πολύ άδικη για τους ανθρώπους που έχουν χάσει την προαναφερθείσα γενετική λοταρία. Αυτό δεν είναι ένα πρόβλημα που έχει λύση, αλλά είναι ένας από τους λόγους που υποστηρίζω τη νομιμοποιημένη πορνεία.
ΥΓ. Το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε ότι κάποιοι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στο σεξ, όμως ευτυχώς αυτό δεν συνεπάγεται κάποιον εξαναγκασμό (πέρα από τις αναγκαίες για τη συλλογή φόρων απειλές).
--
Ο Daniel J. Mitchel είναι senior fellow στο Cato Institute, που ειδικεύεται στην δημοσιονομική πολιτική και ιδίως στην φορολογική μεταρρύθμιση, τον διεθνή φορολογικό ανταγωνισμό και το οικονομικό βάρος των κρατικών δαπανών. Ακόμη, είναι μέλος της συντακτικής ομάδας του Cayman Financial Review.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 21 Μαΐου 2017 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του συγγραφέα και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.
