Του Dan Mitchell
Τον προηγούμενο μήνα, αποκάλυψα πως ακόμη και ο Πωλ Κρούγκμαν συμφώνησε με την βασική αρχή της καμπύλης Λάφερ.
Σήμερα, έχουμε ακόμη έναν αναπάντεχο σύμμαχο. Οι τακτικοί αναγνώστες γνωρίζουν πως δεν είμαι ιδιαίτερα μεγάλος οπαδός του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Ο συγκεκριμένος διεθνής γραφειοκρατικός φορέας που έχει την έδρα του στο Παρίσι συστηματικά προτρέπει σε αύξηση των φορολογικών βαρών, τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και αλλού στον κόσμο.
Οι επαγγελματίες όμως οικονομολόγοι που εργάζονται για τον ΟΟΣΑ είναι πολύ καλύτεροι από τους πολιτικώς διορισμένους που προωθούν μια κρατικιστική ατζέντα.
Όταν είδα λοιπόν πως τρεις από αυτούς (ο Oguzhan Akgun, ο David Bartolini, και ο Boris Cournede) συνέγραψαν μια μελέτη που υπολογίσει τη σχέση μεταξύ των φορολογικών συντελεστών και των φορολογικών εσόδων, ήμουν πολύ περίεργος να δω τα αποτελέσματα.
Οι συγγραφείς εξ αρχής αναγνωρίζουν πως οι υψηλοί φορολογικοί συντελεστές μπορεί να έχουν τα αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα:
“Αυτή η μελέτη εξετάζει την ικανότητα των κυβερνήσεων να συλλέγουν έσοδα, εκτιμώντας τους τρόπους με τους οποίους τα φορολογικά έσοδα αντιστοιχούν στους συντελεστές… Η απόδοση των εσόδων από την αύξηση των φόρων αναμένεται ότι θα μειώνεται καθώς αυξάνεται το επίπεδο των φορολογικών συντελεστών, καθώς οι υψηλότεροι συντελεστές επιδεινώνουν τα αντικίνητρα που αφορούν την παραγωγή και αυξάνουν τα κίνητρα για φοροδιαφυγή. Αυτές οι δύο κύριες τάσεις μπορεί λοιπόν να υποστηριχθεί ότι καταδεικνύουν πως τα φορολογικά έσοδα αυξάνονται με μικρότερο ρυθμό απ' ό,τι οι συντελεστές και μπορούν να κορυφωθούν σε κάποιο συγκεκριμένος σημείο.
Δεδομένου του έρωτα του ΟΟΣΑ με την αύξηση των φορολογικών βαρών, είναι αξιοσημείωτη αυτή η παραδοχή ότι υπάρχει ένα σημαντικό όριο στην ικανότητα των κυβερνήσεων να αρπάζουν εισοδήματα.
Η εκτίμηση των συγγραφέων ως προς τη φορολογική επιβάρυνση στην οποία μεγιστοποιούνται τα έσοδα έχει σχεδόν δευτερεύουσα σημασία. Παρ' όλα αυτά αξίζει να σημειωθεί:
“Σύμφωνα με τους εκτιμώμενους συντελεστές στο μοντέλο 5 του Πίνακα 3, έρνας πραγματικός οριακός φορολογικός συντελεστής (EMTR) 25% μεγιστοποιεί τα έσοδα από τον φόρο εταιρικών εισοδημάτων (CIT)”.
Η εκτίμηση αυτή δεν διαφέρει ιδιαίτερα από τις αντίστοιχες του Tax Foundation και του American Enterprise Institute.
Το παρακάτω γράφημα παρουσιάζει το επίπεδο των φόρων που μεγιστοποιεί τα έσοδα, το οποίο μεταβάλλεται ανάλογα με τον βαθμό των στενών οικονομικών δεσμών της εκάστοτε χώρας με τον υπόλοιπο κόσμο.
Έχει ενδιαφέρον ότι η μελέτη αναγνωρίζει ανοιχτά ότι o φορολογικός ανταγωνισμός έχει έναν μεγάλο ρόλο:
“Το άνοιγμα στο εμπόριο προκύπτει ότι μειώνει τα έσοδα από τον φόρο εταιρικών εισοδημάτων. Ο τελευταίος ακολουθεί τις τάσεις του διεθνούς φορολογικούς ανταγωνισμού, ο οποίος είναι πιθανόν να αυξάνει τα αποτελέσματα των φορολογικών συντελεστών στην τοποθεσία των εταιρειών ή ευρύτερα των κερδοφόρων δραστηριοτήτων τους”.
Δυστυχώς, τα πολιτικά πρόσωπα στον ΟΟΣΑ έχουν ένα σχέδιο που αφορά τη διάβρωση βάσης και τη μεταβίβαση κερδών (BEPS) που στοχεύει στον περιορισμό του φορολογικού ανταγωνισμού.
Πράγμα που συνιστά ένα πολύ καλό επιχείρημα υπέρ της λειτουργίας του φορολογικού ανταγωνισμού.
Ας μην όμως βγαίνουμε από το θέμα. Να μια ακόμη αξιοσημείωτη παραγωγή της μελέτης. Οι οικονομολόγοι του ΟΟΣΑ επισημαίνουν ότι δεν είναι καλή ιδέα οι κυβερνήσεις να προσπαθούν να μεγιστοποιήσουν τα έσοδα.
“Οι εκτιμήσεις που αφορούν τους συντελεστές που μεγιστοποιούν τα έσοδα δεν θα πρέπει να γίνονται αντιληπτές ως στόχοι ή προτάσεις πολιτικής, καθώς συνεπάγονται υψηλά επίπεδα οικονομικής διαστρέβλωσης ή φοροαποφυγής”.
Αμήν. Παρέθεσα μια μελέτη του 2012 που καταδεικνύει ότι ένας φορολογικός συντελεστής που μεγιστοποιεί το εισόδημα μπορεί να καταστρέφει μέχρι 20 δολάρια απόδοσης του ιδιωτικού τομέα για κάθε 1 δολάριο που συλλέγει το κράτος. Μόνο ο Μπέρνι Σάντερς θα νόμιζε ότι αυτό είναι ένα καλό αποτέλεσμα.
Τέλος, αλλά εξίσου σημαντικό, είναι πως η μελέτη καταδεικνύει πως η προσέγγιση της ταξικής πάλης είναι λανθασμένη αν δούμε τους φόρους επί των προσωπικών εισοδημάτων.
“Οι πιο προοδευτικοί ευρέως προσδιορισμένοι φόροι επί προσωπικών εισοδημάτων κατά κανόνα αποδίδουν μεγαλύτερα έσοδα, αλλά η πολύ ισχυρή προοδευτικότητα σχετίζεται με χαμηλότερα έσοδα”.
Μια ακόμη σοφή παρατήρηση.
Το συμπέρασμα είναι πως οι υψηλοί φορολογικοί συντελεστές κάθε είδους δεν είναι καλή ιδέα.
ΥΓ. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έδωσε ακουσίως πολύ ισχυρά στοιχεία ως προς τις καμπύλες Λάφερ και εταιρικούς φόρους.
ΥΓ #2. Μια καλή μελέτη περιστασιακά δεν αλλάζει την πεποίθησή μου ότι ο ΟΟΣΑ θα πρέπει να σταματήσει να επιδοτείται από τους Αμερικανούς φορολογούμενους.
