Του Dan Mitchell
Κατά καιρούς κοινοποιώ στοιχεία που καταδεικνύουν ότι το επίπεδο διαβίωσης είναι υψηλότερο στις ΗΠΑ απ' ό,τι στην Ευρώπη.
Το επίπεδο διαβίωσης στις ΗΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερο απ' ό,τι στα κράτη πρόνοια της Ευρώπης
Στόχος μου δεν είναι να φανώ υπερπατριώτης. Αντίθετα, προειδοποιώ τους αναγνώστες μου ότι δεν θα συνεχίσουμε και στο μέλλον να έχουμε τα ίδια επίπεδα ευημερίας αν αντιγράψουμε τις πολιτικές τύπου “φορολογώ και ξοδεύω” των φίλων μας στην άλλη όχθη του Ατλαντικού (όπως ακριβώς μου αρέσει να εξαγάγω συγκεκριμένα συμπεράσματα όταν δείχνω το πώς πολλά κράτη με χαμηλούς φόρους έχουν υψηλότερα επίπεδα οικονομικών αποτελεσμάτων από τις Ηνωμένες Πολιτείες).
Συχνά με ρωτούν ωστόσο, πώς είναι δυνατόν η Αμερική να τα πηγαίνει καλύτερα από την Ευρώπη από τη στιγμή που εμείς έχουμε περισσότερη φτώχεια.
Και όταν τους ρωτώ εγώ γιατί πιστεύουν ότι αυτό είναι αλήθεια, μου αναφέρουν πηγές όπως αυτή η μελέτη από το Institute of Labor Economics (Ινστιτούτο Οικονομικών της Εργασίας - ΙΖΑ) με έδρα τη Γερμανία. Να κάποια δεδομένα από αυτή την έκθεση που μου τράβηξαν την προσοχή:
“Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν το υψηλότερο ποσοστό φτώχειας τόσο συνολικά όσο και μεταξύ των νοικοκυριών με ένα απασχολούμενο άτομο, αλλά η απόσταση είναι ακόμη μεγαλύτερη από τις άλλες χώρες σε ό,τι αφορά το ποσοστό φτώχειας μεταξύ των εργαζομένων. Η σύγκριση μεταξύ των ΗΠΑ και τριών άλλων αγγλόφωνων χωρών - την Αυστραλία, την Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο - είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή. Συγκρινόμενες με αυτές τις τρεις χώρες, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ένα μόλις λίγο υψηλότερο συνολικό ποσοστό φτώχειας, αλλά ένα πολύ υψηλότερο ποσοστό φτώχειας μεταξύ των εργαζομένων”.
Να και το βασικό διάγραμμα της έρευνας αυτής, με τις ΗΠΑ να βρίσκονται στην τελευταία θέση. Φαίνεται ότι υπάρχει δύο φορές περισσότερη φτώχεια στις ΗΠΑ απ' ό,τι σε μια στάσιμη οικονομία όπως αυτή της Γαλλίας.
Φαίνεται μάλιστα να υπάρχει περισσότερη φτώχεια στην Αμερική απ' ό,τι και στην Ισπανία και την Ιταλία, δύο χώρες τόσο οικονομικά ασταθείς που χρειάστηκαν προγράμματα διάσωσης κατά την πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση.
Συνολικά ποσοστά φτώχειας και ποσοστά φτώχειας μεταξύ των εργαζομένων, 17 χώρες, 2000
Ακούγεται απαίσιο, δεν είναι έτσι;
Όντως ακούγεται πολύ κακό. Όμως δεν ισχύει. Και δεν ισχύει γιατί αυτό που διαβάσατε στο παραπάνω απόσπασμα και είδατε στο διάγραμμα δεν έχει τίποτε να κάνει με τη φτώχεια.
Αντιθέτως, πρόκειται για έναν δείκτη κατανομής εισοδημάτων.
Και, αν το διαβάσετε προσεκτικά, θα δείτε ότι η έρευνα παραδέχεται αυτή τη λαθροχειρία.
“Η… προσέγγιση για την μέτρηση της φτώχειας είναι “σχετική”, με το όριο φτώχειας να ορίζεται στο 60% ή το 50% του διάμεσου εισοδήματος”.
Σκεφτείτε τι σημαίνει αυτό. Μια χώρα όπου όλοι είναι φτωχοί θα έχει μηδενική ή σχεδόν μηδενική φτώχεια, καθώς όλοι θα βρίσκονται κοντά στο διάμεσο εισόδημα. Όπως όμως έχω εξηγήσει και αλλού, μια πολύ πλούσια κοινωνία μπορεί να έχει πολλή “φτώχεια”, αν κάποιοι άνθρωποι είναι πολύ πλουσιότεροι από άλλους.
Και επειδή οι ΗΠΑ είναι χώρα πολύ πλουσιότερη από άλλες, αυτό σημαίνει ότι ένα αμερικανικό νοικοκυριό με εισόδημα 35.000 δολάρια μπορεί να είναι φτωχό, ακόμη και αν δεν θα χαρακτηριζόταν φτωχό αν κέρδιζε τα ίδια χρήματα αλλού.
Είναι σαν να βαθμολογεί κανείς σε μια πειραγμένη καμπύλη. Και αν διαβάσετε τα ψιλά γράμματα στη μελέτη αυτή του ΙΖΑ θα δείτε ότι το κατώφλι της “φτώχειας” για ένα νοικοκυριό τεσσάρων ατόμων μαγικά αυξάνεται κατά 16,260 δολάρια.
“Για ένα νοικοκυριό τεσσάρων ατόμων (δύο ενήλικες, δύο παιδιά) η διαφορά μεταξύ του επίσημου ορίου των ΗΠΑ και του ορίου του 60% του διάμεσου εισοδήματος ξεπερνά τα 16.000 δολάρια (24.000 έναντι 40,260 δολαρίων). Αυτό σημαίνει ότι το μέγεθος του εργαζόμενου φτωχού πληθυσμού στην Αμερική σύμφωνα με τον επίσημο δείκτη φτώχειας είναι σημαντικά κατώτερο από το μέγεθος που καταμετρούν οι μελέτες που χρησιμοποιούν ένα σχετικό κατώφλι”.
Με άλλα λόγια, μπορεί κανείς να υπολογίσει ένα πολύ υψηλότερο ποσοστό φτώχειας, αν συμπεριλάβει ανθρώπους που δεν είναι φτωχοί.
Παρεμπιπτόντως, εφόσον η έκθεση του ΙΖΑ αναγνωρίζει αυτή την προσέγγιση της λαθροχειρίας, υποθέτω ότι θα μπορούσε κανείς να πει ότι η έρευνα είναι τυπικά ειλικρινής.
Παραμένει όμως παραπλανητική, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα διαβάσουν τα ψιλά γράμματα. Αντίθετα, θα δουν το κύριο διάγραμμα που δείχνει υψηλότερη “φτώχεια” και θα υποθέσουν ότι όντως υπάρχει ένα πολύ ψηλότερο ποσοστό φτωχών ανθρώπων στις Ηνωμένες Πολιτείες.
“Περισσότεροι Αμερικανοί είναι φτωχοί απ' ό,τι σε άλλες πλούσιες κοινωνίες και πολλοί περισσότεροι είναι οι εργαζόμενοι φτωχοί”
Ακόμη, κάποιοι μπορεί να καταλάβουν ότι υπάρχει λαθροχειρία και παρ' όλα αυτά να θέλουν να συμβάλλουν στην παραπλάνηση περισσότερων ανθρώπων.
Υποθέτω μάλιστα ότι αυτό ακριβώς περίμεναν και ήθελαν οι συγγραφείς της έρευνας και το προσωπικό του ΙΖΑ. Και, αν ισχύει αυτό, τότε η έρευνα είναι σκοπίμως παραπλανητική, ακόμη και αν δεν είναι τυπικά ανέντιμη.
Θα κλείσω λέγοντας ότι δεν με πειράζει αν κάποιοι από την Αριστερά θέλουν να υποστηρίξουν ότι οι κοινωνίες που βασίζονται στις αγορές είναι κατά κάποιον τρόπο άδικες καθώς κάποιοι άνθρωποι είναι πλουσιότεροι από κάποιους άλλους, ή ότι θα έπρεπε να θυσιάσουμε με προθυμία ένα μέρος της εθνικής μας ευημερίας για να πετύχουμε μια μεγαλύτερη εκ των υστέρων ισότητα εισοδημάτων.
Θα ήθελα όμως να είναι ειλικρινείς ως προς την ατζέντα τους και να μην την κρύβουν πίσω από την ύπουλη χειραγώγηση των δεδομένων.
ΥΓ. Αν συγκρίνει κανείς δίκαια (“μήλα με μήλα”) τις ΗΠΑ με τις αποτελεσματικότερες οικονομίες της Ευρώπης, θα βρει ότι οι φτωχοί βρίσκονται περίπου στο ίδιο επίπεδο, αλλά κάθε άλλη ομάδα είναι σε καλύτερη θέση στην Αμερική.
Διαθέσιμο εισόδημα νοικοκυριού σε δολάρια μετά φόρων και μεταβιβάσεων ανά δεκατημόριο εισοδήματος]
ΥΓΓ. Πιθανότατα δεν θα εκπλαγείτε αν μάθετε ότι τόσο η διακυβέρνηση Obama όσο και οι αριστεριστές στον ΟΟΣΑ προτιμούν τον “σχετικό” ορισμό της φτώχειας.
ΥΓΓΓ. Το πρόβλημα με τους κρατιστές φίλους μας, όπως εξήγησε η Margaret Thatcher, είναι ότι κάποιοι απ' αυτούς εξοργίζονται τόσο πολύ με την ανισότητα ώστε να θέλουν να κάνουν όλους φτωχότερους αν αυτό απαιτείται για τη μείωση των διαφορών μεταξύ των εισοδημάτων.
ΥΓΓΓΓ. Πράγματι αυτό το, στα πρότυπα του Jonathan Swift, άρθρο για τη μείωση της ανισότητας είναι σατιρικό, αλλά αναρωτιέται κανείς αν οι κρατιστές όντως θα αποδέχονταν ένα τέτοιο αποτέλεσμα.
ΥΓΓΓΓΓ. Τα στοιχεία από την Κίνα δείχνουν τους λόγους που η προσοχή μας θα έπρεπε να είναι στη μείωση της φτώχειας και όχι στην ανισότητα.
--
Ο Daniel J. Mitchel είναι senior fellow στο Cato Institute, που ειδικεύεται στην δημοσιονομική πολιτική και ιδίως στην φορολογική μεταρρύθμιση, τον διεθνή φορολογικό ανταγωνισμό και το οικονομικό βάρος των κρατικών δαπανών. Ακόμη, είναι μέλος της συντακτικής ομάδας του Cayman Financial Review.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 27 Μαΐου 2017 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του συγγραφέα και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.
