Της Tanja Porcnik
Με την άνοδο του εθνικισμού και υβριδικών μορφών αυταρχισμού, τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των πολιτών δέχονται επιθέσεις σε πολλές γωνιές του πλανήτη. Δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι μεταξύ των χωρών με τη μεγαλύτερη επιδείνωση στην ελευθερία πέρσι είναι η Αγκόλα, η Βενεζουέλα και το Τατζικιστάν.
Τα καλά νέα είναι ότι η ελευθερία έχει ριζώσει σε διάφορα είδη κοινωνιών και διαδίδεται σε πολλές από αυτές.
Πρόσφατα εκδώσαμε τον πέμπτο ετήσιο Δείκτη Ανθρώπινης Ελευθερίας (Human Freedom Index) το πιο περιεκτικό μέτρο ελευθερίας που δημιουργήθηκε ποτέ για έναν μεγάλο αριθμό χωρών σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο δείκτης καλύπτει 162 χώρες και χρησιμοποιεί 76 διαφορετικούς υποδείκτες προσωπικής και οικονομική ελευθερίας.
Με τον δείκτη αυτόν, μαζί με τον συνάδελφό μου Ian Vásquez στοχεύουμε να καταγράψουμε τον βαθμό που οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να απολαύσουν θεμελιώδη δικαιώματα όπως η ελευθερία του λόγου, της θρησκείας, του σχετίζεσθαι και του συναθροίζεσθαι, καθώς και να
μετρήσουμε την ελευθερία μετακίνησης, τις ελευθερίες των γυναικών, την εγκληματικότητα, τη βία και τις αρνητικές διακρίσεις του νόμου έναντι των ομοφυλοφιλικών σχέσεων.
Η έκθεση εκδίδεται από το Fraser Institute, το Cato Institute στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Liberales institut στη Γερμανία.
Στον φετινό δείκτη, η Νέα Ζηλανδία και η Ελβετία κατατάσσονται ξανά ως οι δύο πιο ελεύθερες χώρες στον κόσμο, ενώ ξανά η Βενεζουέλα και η Συρία καταλαμβάνουν τις τελευταίες θέσεις. Ο Καναδάς βρίσκεται στην 4η θέση και ακολουθείται από την Αυστραλία, τη Δανία και το Λουξεμβούργο.
Ο Καναδάς κατατάσσεται σταθερά μεταξύ των 10 πιο ελεύθερων χωρών από το 2008, το παλαιότερο έτος για το οποίο μπορέσαμε να συγκεντρώσουμε αρκετά δεδομένα ώστε να δημιουργήσουμε ένα συνθετικό σύστημα επιδόσεων για τη μέτρηση της ανθρώπινης ελευθερίας.
Από τις επιδόσεις επιμέρους χωρών επισημαίνουμε τη Φινλανδία και τη Γερμανία (μοιράζονται την 8η θέση), τη Σουηδία (11η), το Ηνωμένο Βασίλειο (14η), την Εσθονία και τις Ηνωμένες Πολιτείες (στην 15η θέση), την Ταϊβάν (19η), την Ιαπωνία (25η), τη Νότια Κορέα (27η), τη Χιλή (28η), τη Γαλλία (33η), την Πολωνία (40η), τη Νότια Αφρική (64η), την Αργεντινή (77η), την Κένυα (79η), το Μεξικό (92ο), την Ινδία (94η), τη Βραζιλία (109η), τη Ρωσία (114η), την Τουρκία (122η), τη Σαουδική Αραβία (149η), το Ιράν (154ο) και την Αίγυπτο (157η).
Η πιο ελεύθερη χώρα στην Ανατολική Ευρώπη είναι η Εσθονία (15η θέση παγκοσμίως), και ακολουθούν η Τσεχία (21η), η Λιθουανία (22η) και η Ρουμανία (30η).
Η λιγότερο ελεύθερη χώρα στην περιοχή είναι η Ουκρανία (118η), της οποίας προηγούνται η Ρωσία (114η), η Λευκορωσία (92η), η Μολδαβία (71η) και η Σερβία (58η).
[http://4liberty.eu/wp-content/uploads/2020/01/HFI-2019-Eastern-Europe.png]
Ο φετινός δείκτης επιβεβαιώνει ότι η παγκόσμια ελευθερία συνεχίζει να υποχωρεί. Στο επίπεδο των χωρών, η ανθρώπινη ελευθερία υποχωρεί στις περισσότερες χώρες, με 88 χώρες να σημειώνουν μείωση στις επιδόσεις τους σε σύγκριση με 70 χώρες που τη βελτίωσαν σε σχέση με πέρυσι.
Κατά την ίδια αυτή περίοδο, οι πιο σημαντική επιδείνωση στην ανθρώπινη ελευθερία καταγράφηκε στην Αγκόλα, τις Σεϋχέλλες, τη Βενεζουέλα, το Μπρουνέι και το Ισραήλ.
Στα θετικά νέα, οι χώρες που είδαν τις μεγαλύτερες βελτιώσεις στο επίπεδο της ανθρώπινης ελευθερίας είναι η Λευκορωσία, το Ανατολικό Τιμόρ, το Τσαντ, η Γκαμπόν και το Σουρινάμ.
Ξανά λοιπόν, η ελευθερία όχι μόνο έχει ριζώσει σε διαφορετικά σύνολα κοινωνιών, αλλά και επεκτείνεται σε πολλές χώρες του πλανήτη.
Τα περιφερειακά επίπεδα ελευθερίας ποικίλουν έντονα. Οι υψηλότερες μέσες επιδόσεις σημειώνονται στη Βόρεια Αμερική (Καναδάς και ΗΠΑ), στη Δυτική Ευρώπη και την Ανατολική Ασία. Από την άλλη πλευρά, οι χαμηλότερες επιδόσεις σημειώνονται στη Νότια Ασία, την υποσαχάρια Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
[http://4liberty.eu/wp-content/uploads/2020/01/123119-HFI_chart2.png]
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο https://www.fraserinstitute.org/blogs/human-freedom-waning-in-many-countries.
--
Η Tanja Porcnik είναι πρόεδρος και συνιδρύτρια της ανεξάρτητης δεξαμενής σκέψης Visio Institut της Σλοβενίας, στέλεχος του Fraser Institute και ερευνήτρια στο Cato Institute.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 3 Ιανουαρίου 2020 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
