Του Ben Johnson
Όσοι από μας είμαστε Χριστιανοί και υπερασπιζόμαστε την ελεύθεροι αγορά συχνά δεχόμαστε την κατηγορία ότι λατρεύουμε, κατά τη διατύπωση των New York Times, ένα “ψευδές είδωλο” - μια ιδέα κοινή μεταξύ ενός ανησυχητικά μεγάλου αριθμού τόσο ευαγγελικών Χριστιανών όσο και Ρωμαιοκαθολικών. Παρ' όλα αυτά, αυτή την εβδομάδα δημοσιεύθηκαν αδιάψευστες αποδείξεις περί του αντιθέτου από δύο πολύ διαφορετικές πηγές και κυριολεκτικά αντήχησαν σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η οικονομική ελευθερία βελτιώνει την ποιότητα της ζωής
Από το μετριοπαθές και επιστημονικό καναδικό Ινστιτούτο Fraser δημοσιεύθηκε την Τρίτη η ετήσια μελέτη που παρουσιάζει την παγκόσμια οικονομική ελευθερία. Οι συγγραφείς της μελέτης έλεγξαν τα πορίσματά τους συνδυαστικά με άλλους επιμέρους δείκτες ανθρώπινης ευημερίας και συμπέραναν ότι η ελεύθερη αγορά ευνοεί τον κόσμο κατά τουλάχιστον επτά τρόπους:
1. Αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής - και οι άνθρωποι ζουν περισσότερο: Ο μέσος άνθρωπος στις πιο ελεύθερες χώρες ζει 15 χρόνια περισσότερο απ' ό,τι στις λιγότερο ελεύθερες χώρες (79,5 χρόνια στις χώρες του 20% με τη μεγαλύτερη ελευθερία έναντι 64,4 χρόνια στο τεταρτημόριο της λιγότερης ελευθερίας), σύμφωνα με τους Δείκτες Παγκόσμιας Ανάπτυξης της Παγκόσμιας Τράπεζας.
2. Μειώνεται η βρεφική θνησιμότητα - και τα παιδιά επιβιώνουν: Τα βρέφη είναι περίπου επτά φορές πιθανότερο να πεθάνουν πριν τα πρώτα τους γενέθλια στις λιγότερο ελεύθερες χώρες απ' ό,τι στις περισσότερο ελεύθερες. (Στις περισσότερο οικονομικώς παρεμβατικές κοινωνίες, 42,25 βρέφη στα 1.000 πεθαίνουν πριν συμπληρώσουν ένα έτος ζωής. Από την άλλη πλευρά, μόλις 6,28 βρέφη ανά χίλια πεθαίνουν στις πιο οικονομικώς ελεύθερες χώρες). Η μείωση των θανάτων - και η αύξηση του αριθμού των βρεφών που έχουν την ευκαιρία να μεγαλώσουν και να προσφέρουν τα μοναδικά τους χαρίσματα στον κόσμο - είναι ευθέως ανάλογη με την αύξηση της οικονομικής ελευθερίας, όπως καταδεικνύουν τα δεδομένα της έρευνας για τους Δείκτες Παγκόσμιας Ανάπτυξης της Παγκόσμιας Τράπεζας.
3. Οι μέσοι πολίτες ευημερούν: Ο μέσος κάτοικος των πιο οικονομικώς ελεύθερων χωρών είχε το 2016 εισόδημα ύψους 40.376 δολαρίων ΗΠΑ. Το εισόδημα του μέσου κατοίκου των χωρών του κατώτερου 20% ήταν το ένα έβδομο αυτού του ποσού (5.649 δολάρια ΗΠΑ)
4. Η φτώχεια μειώνεται με ραγδαίο ρυθμό: Όπως καταδεικνύουν οι Δείκτες Παγκόσμιας Ανάπτυξης, οι άνθρωποι στις οικονομικώς ανελεύθερες χώρες είναι 2.142% πιθανότερο να ζουν υπό συνθήκες ακραίας φτώχειας (που ορίζεται ως 1,90 δολάρια ΗΠΑ την ημέρα), και κατά 1.200% πιθανότερο να ζουν σε συνθήκες μέτριας φτώχειας (3,20 δολάρια ΗΠΑ την ημέρα). Με κάθε 20% βελτίωσης ως προς την οικονομική ελευθερία, τα ποσοστά φτώχειας μειώνονται κατά το ήμισυ και ακόμη περισσότερο.
5. Η πολιτική ελευθερία επεκτείνεται: Οι πολίτες των κρατών που δεν παρεμβαίνουν στην οικονομία απολαμβάνουν επίσης μεγαλύτερη πολιτική και ατομική ελευθερία, όπως καταδεικνύει η έκθεση Freedom in the World 2017 (Η ελευθερία στον κόσμο) του Freedom House. (Ομοίως, το Foundation for the Advancement of Liberty συμπεραίνει ότι η οικονομική ελευθερία συσχετίζεται θετικά με την εκλογική ελευθερία. Το ίδιο ισχύει και για τη θρησκευτική ελευθερία, την ελευθερία του τύπου και την επιρροή της αγγλοαμερικανικής κουλτούρας).
6. Μεγαλύτερη ισότητα μεταξύ των φύλων: Οι γυναίκες στα περισσότερο οικονομικώς ελεύθερα κράτη απολαμβάνουν δυόμιση φορές καλύτερη επίδοσησ τον δείκτη Ανισότητας μεταξύ των Φύλων των Ηνωμένων Εθνών απ' ό,τι στα πιο οικονομικώς παρεμβατικά (σοσιαλιστικά ή κομμουνιστικά) κράτη.
7. Μεγαλύτερη ευτυχία: Οι άνθρωποι που ζουν σε οικονομικώς ελεύθερα κράτη έχουν σημαντικά καλύτερες επιδόσεις στον Παγκόσμιο Δείκτη Ευτυχίας των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό είναι εύλογο καθώς μια ελεύθερη κοινωνία αφήνει τα μέλη της ελεύθερα να επιδιώξουν τις δικές τους επιθυμίες και να απολαύσουν το αναπαλλοτρίωτο δικαίωμα στην “επιδίωξη της ευτυχίας”.
“Όπου οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να επιδιώξουν τις δυνατότητές τους και να κάνουν τις δικές τους επιλογές, ζουν πιο πλούσιες, ευτυχισμένες και υγιείς ζωές” σχολίασε ο Fred McMahon του Ινστιτούτου Fraser.
Αυτές οι διαφορές στους πιο θεμελιώδεις δείκτες της ζωής καταγράφονται όχι μόνο μεταξύ διαφορετικών κρατών, αλλά και εντός του ίδιου κράτους σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, καθώς η οικονομική ελευθερία επεκτείνεται ή συρρικνώνεται.
Βενεζουέλα: Ένα παράδειγμα
Αυτό το μήνυμα ήρθε από μια πολύ διαφορετική πηγή και έναν πολύ διαφορετικό αγγελιοφόρο την Τετάρτη.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ - που δεν είναι ούτε μετριοπαθής, ούτε τρέφει ιδιαίτερη συμπάθεια στους ακαδημαϊκούς τρόπους συμπεριφοράς - υπογράμμισε τις καταστροφικές συνέπειες του σοσιαλισμού στον λόγο που εκφώνησε στα Ηνωμένα Έθνη.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αφορά την αλλαγή που συνέβη στη χώρα που καταλαμβάνει την τελευταία θέση ως προς την οικονομική της ελευθερία στην έκθεση του Ινστιτούτου Fraser για το 2018: τη Βενεζουέλα. (Η Βόρεια Κορέα και η Κούβα δεν κατατάσσονται λόγω έλλειψης δεδομένων).
“Αυτή την στιγμή είμαστε μάρτυρες μιας ανθρωπιστικής τραγωδίας στο παράδειγμα της Βενεζουέλας” είπε ο πρόεδρος. “Περισσότεροι από δύο εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει την οδύνη που επιβάλλει το σοσιαλιστικό καθεστώς Μαδούρο και οι υποστηρικτές του στην Κούβα”.
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στη μετάβαση της Βενεζουέλας από ελεύθερο σε σοσιαλιστικό κράτος:
“Η Βενεζουέλα ήταν μια από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο. Σήμερα, ο σοσιαλισμός έχει χρεοκοπήσει αυτή την πλούσια σε πετρέλαιο χώρα και έχει οδηγήσει τον λαό της στη φτώχεια και την εξαθλίωση. Σχεδόν παντού όπου δοκιμάστηκε ο σοσιαλισμός ή ο κομμουνισμός, παρήγαγε βάσανα, διαφθορά και παρακμή. Η δίψα του σοσιαλισμού για εξουσία οδηγεί στην επέκταση, την παραβίαση και την καταστολή. Όλα τα κράτη του κόσμου θα πρέπει να αντισταθούν στον σοσιαλισμό και τη δυστυχία που φέρνει για όλους. Στο πνεύμα αυτό, ζητήσαμε από τα κράτη που βρίσκονται εδώ να ενώσουν μαζί μας τις φωνές τους καλώντας για την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη Βενεζουέλα. Σήμερα ανακοινώνουμε επιπρόσθετες κυρώσεις εναντίον του καπιεστικού αυτού καθεστώτος, που έχουν ως στόχο τον εσωτερικό κύκλο του Μαδούρο και τους στενούς του συμβούλους”.
Η ομιλία του Τραμπ έβαλε ένα ανθρώπινο πρόσωπο στους αριθμούς του Ινστιτούτου Fraser. Τα οικονομικά δεδομένα συνοψίζουν μυριάδες ανθρώπινες τραγωδίες.
Κανείς απ' όσους νοιάζονται για την ανθρώπινη ευημερία, την πολιτική ευημερία, την ισότητα μεταξύ των φύλων, ή το δικαίωμα των νεογέννητων να επιζήσουν και να ενηλικιωθούν δεν μπορεί να αποστρέψει το βλέμμα του από την οικονομική ελευθερία. Η παραγωγή της αφθονίας σημαίνει ότι ο μέσος άνθρωπος βελτιώνει τη θέση του, οι λιγότερο προνομιούχοι δεν βρίσκονται σε τόσο κακή κατάσταση και οι ευάλωτη στα περιθώρια της κοινωνίας επιβιώνουν. Για όσους βρίσκονται σε ένα από τα δύο άκρα του ταξιδιού της ζωής, η οικονομική ελευθερία μπορεί να σημαίνει κυριολεκτικά τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο.
Και όπως είπε ο Ian Vasquez στο ημερήσιο podcast του Cato Institute, οι φετινές δέκα πιο ελεύθερες χώρες ανήκουν στη διατλαντική σφαίρα (Βόρεια Αμερική και Ευρώπη) και και στην Ωκεανία, την Ασία και την Αφρική. Η ελευθερία ωφελεί όλους τους λαούς και τις κουλτούρες παρέχοντας την απαραίτητη σταθερότητα, ασφάλεια και την αυτονομία για την υλοποίηση του δυναμικού τους.
Τα εμπειρικά στοιχεία καταδεικνούν ότι η οικονομική ελευθερία είναι το καλύτερο μέσο για την ενίσχυση όλων των τέκνων του Θεού ώστε να πραγματώσουν το δυναμικό τους, από τη γέννηση ως τον θάνατο και για κάθε ενδιάμεσο δευτερόλεπτο χαράς.
--
Ο αιδεσιμότατος Ben Johson είναι αρθρογράφος στο Acton Institute. Το έργο του επικεντρώνεται στις αναγκαίες συνθήκες για τη δημιουργία μιας ελεύθερης και ενάρετης κοινωνίας στη διατλαντική σφαίρα (τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Ευρώπη).
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 23 Οκτωβρίου 2018 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ “Μάρκος Δραγούμης”.
