Το 2007-8 εισήχθη στη Βουλγαρία ένας ενιαίος φορολογικός συντελεστής εισοδήματος και κερδών ύψους 10% (ένας flat tax). Σήμερα είναι προφανές ότι επρόκειτο απλώς για το τελευταίο στάδιο μιας μακροπρόθεσμης φορολογικής μεταρρύθμισης που τέθηκε σε εφαρμογή χωρίς διακοπή από πολυάριθμες και θεμελιωδώς διαφορετικές κυβερνήσεις εδώ και μιάμιση δεκαετία.
Κατεβάστε το βιβλίο στα αγγλικά
Κάθε βήμα των μεταρρυθμίσεων κατά την περίοδο αυτή βασίστηκε σε πραγματιστικές εκτιμήσεις που αφορούσαν τη μείωση του μεγέθους της γκρίζας οικονομίας, την αύξηση της συλλογής φόρων και την ενθάρρυνση των επενδύσεων, της οικονομικής ανάπτυξης και της εργασιακής αγοράς.
Για τις ίδιες πραγματιστικές εκτιμήσεις, κάθε επιμέρους βήμα της μεταρρύθμισης αυτής ήταν σχετικά μικρό και συνήθως περιοριζόταν σε έναν μόνο φορολογικό συντελεστή προκειμένου να αποφευχθεί το ρίσκο ως προς τα φορολογικά έσοδα και να διασφαλιστεί ένας πλεονασματικός προϋπολογισμός.
Μολονότι αυτή η διαδικασία της φορολογικής μεταρρύθμισης ήταν πολύ αργή, αποδείχθηκε εξαιρετικά πετυχημένη και βιώσιμη ακριβώς επειδή βασιζόταν στη λογική και τον πραγματισμό.
Η ιδέα το ΙΜΕ να εκδώσει ένα βιβλίο με θέμα την αναλογική φορολόγηση δεν είναι νέα. Η συλλογική αυτών των δοκιμίων δεν έχει ως στόχο να καρπωθούμε την ιδέα του 10% ενιαίου φόρου. Περιλαμβάνει όμως κείμενα από κάποιους από τους άμεσους συντελεστές της διαδικασίας της προετοιμασίας, της παροχής επιχειρημάτων υπέρ της μεταρρύθμισης και της εφαρμογής της, προσπαθειών που, όπως γίνεται σαφές από το βιβλίο, υπερβαίνουν τα 10 χρόνια. Αυτή η ιστορική προοπτική καθιστά εφικτή την παρουσίαση του ενιαίου φόρου ως ενός λογικού και φυσικού αποτελέσματος μιας συνολικής αλλαγής στα μοντέλα φορολόγησης και κοινωνικής ασφάλισης της χώρας.
Η εισαγωγή του ενιαίου φορολογικού συντελεστή δεν ήταν επ' ουδενί τυχαία υπόθεση. Αντιθέτως, την παραμονή της εφαρμογής της, η ιδέα αυτή ήταν αποδεκτή από τους περισσότερους πολίτες και απολάμβανε την σταθερή υποστήριξη τόσο από την κοινωνία συνολικά όσο και από την κοινότητα των ειδημόνων. Αυτή η υποστήριξη βρήκε εντέλει την πολιτική της έκφραση. Δεν θα ήταν υπερβολικό να πούμε (συμφωνόντας με τον Γεόργκι Γκάνεφ) ότι αυτή η φορολογική μεταρρύθμιση είναι ένα παράδειγμα μιας μακροθεσμικής αλλαγής που χρειάστηκε χρόνια για να ωριμάσει στην κοινωνία μας.
Έχει περάσει μια δεκαετία από την εισαγωγή του πρώτου πυλώνα του ενιαίου φορολογικού συντελεστή: του ενιαίου φόρου 10% επί των κερδών που είχε ως δεύτερο βήμα την εισαγωγή του ενιαίου φόρου εισοδήματος ύψους 10% το 2008. Από τη σημερινή σκοπιά είναι εύκολο να διακρίνουμε την αλήθεια από το μύθο και να παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα της μεταρρύθμισης στην πραγματική τους διάσταση.
Η έκδοση αυτή περιλαμβάνει αφηγήσεις στο πρώτο πρόσωπο για τις αλλαγές στο φορολογικό σύστημα μετά το 1989 στην κατεύθυνση του ενιαίου φορολογικού συντελεστή καθώς και κάποιες διαφορετικές οπτικές ως προς τα αποτελέσματά της στη χώρα μας: στα διαθέσιμα εισοδήματα, τα φορολογικά έσοδα, την νόμιμη εργασία και την ευημερία. Αυτά τα αποτελέσματα μας επιτρέπουν να χαρακτηρίσουμε επιτυχημένη τη μεταρρύθμιση του ενιαίου φορολογικού συντελεστή - μια από τις λίγες στη χώρα μας που βρήκαν διεθνή αναγνώριση.
--
Το Institute for Market Economy (IME) είναι η πρώτη και παλαιότερη ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης για οικονομικά ζητήματα στη Βουλγαρία, με αποστολή του την ανάπτυξη και υποστήριξη λύσεων και μεταρρυθμίσεων που βασίζονται στην αγορά σε προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πολίτες της Βουλγαρίας και της ευρύτερης περιοχής.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 22 Δεκεμβρίου και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ «Μάρκος Δραγούμης».
