Του Gary M. Galles
Θυμάστε το διάσημο απόφθεγμα του Barry Goldwater; “Ο εξτρεμισμός στην υπεράσπιση της ελευθερίας δεν είναι ελάττωμα, και η μετριοπάθεια στην υπεράσπιση της δικαιοσύνης δεν είναι αρετή”. Αυτή η δήλωση επέτρεψε στους αντιπάλους του να τον χαρακτηρίσουν εξτρεμιστή, πράγμα που εξηγεί το γιατί η Αριστερά ακόμη προσπαθεί να καρφιτσώσει αυτό το πορφυρό γράμμα Ε στους αντιπάλους της. Όπως όμως επισημαίνει ο Steven Hayward αυτός ο εξτρεμισμός σημαίνει απλώς την παρακίνηση οι Αμερικανοί “να αποκτήσουν πυγμή και να πουν 'τέρμα' στην ατέρμονη επέκταση του κράτους”.
Ακόμη, αντί να επικεντρώνουμε την προσοχή μας στον Goldwater, έχει περισσότερο νόημα να εστιάσουμε στον συγγραφέα εκείνων των λέξεων - τον Karl Hess, που είχε τα γενέθλιά του στις 25 Μαΐου Ο Χες άσκησε κομβική επιρροή στην αναβίωση της δέσμευσης στην ελευθερία στην Αμερική. Με τη φλόγα της ελευθερίας να τρεμοπαίζει σήμερα, οι “εξτρεμιστικές” του λέξεις αξίζουν ξανά την προσοχή μας.
“Η ελευθερία σημαίνει απλώς το να είσαι απολύτως ελεύθερος - να είναι απολύτως υπεύθυνος για τις δικές σου επιλογές στη ζωή… ποτέ να μην καταφεύγεις στη βία για να πετύχεις τον σκοπό σου ή να την αποδέχεσαι ως μέσο κάποιου άλλου για την επίτευξη του δικού του σκοπού”.
“Η πολιτική υπήρξε πάντα ο θεσμοθετημένος και καθιερωμένος τρόπος με τον οποίο κάποιοι άνθρωποι ασκούν την εξουσία να ζουν εις βάρος της παραγωγής άλλων ανθρώπων”.
“Η πολιτική υπήρξε διαχρονικά η θεσμοθετημένη άρνηση της χρήσης όλων των δυνάμεων από τον εκάστοτε άνθρωπο για τη δική του ευημερία… μέσω των πόρων που κατάφερε να λαφυραγωγήσει από τους δημιουργικούς και παραγωγικούς ανθρώπους”.
“Τόσο οι φιλελεύθεροι όσο και οι συντηρητικοί σήμερα βλέπουν το κράτος ως ένα εργαλείο που δεν προστατεύει την ελευθερία του ανθρώπου αλλά είτε τον καθοδηγεί είτε τον περιορίζει ως προς το πώς πρέπει να χρησιμοποιηθεί αυτή η ελευθερία”.
“Το κράτος δεν μου έδωσε ποτέ τίποτε που δεν απέσπασε πριν από μένα”.
“Η πραγματική απάντηση είναι η εγκατάλειψη και όχι η επέκταση της κρατικής εξουσίας”
“Κανείς δεν είναι τόσο σπουδαίος, ή σοφός, ή τέλειος ώστε να είναι ο κύριος κάποιου άλλου ανθρώπου”
“Το κράτος ποτέ δεν διαχειρίστηκε ανθρωπιστικά και αποτελεσματικά τις υποθέσεις των ανθρώπων, και ποτέ δεν μπορεί να το κάνει”.
“Θα συνεχίζουν άραγε οι άνθρωποι να παραδίδονται στην εξουσία της πολιτικής, που πάντα σήμαινε την εξουσία κάποιων ανθρώπων επί κάποιων άλλων;”.
“Πολλοί είναι τόσο αβέβαιοι ως προς την ελευθερία που βλέπουν τη διατήρησή της μόνο στην εγκατάλειψή της”.
“Η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας φοβίζει μέχρι θανάτου κάθε σύγχρονο γραφειοκράτη, γιατί τους λέει ότι θα έρθει μια ώρα που θα πρέπει να σταματήσουμε να δεχόμαστε εντολές”.
“Θέλω την ελευθερία να είμαι υπεύθυνος για τις δικές μου δράσεις”
“Η ελευθερία υπήρξε το όραμά μας… Είναι η δυνατότητά μας”.
“Κάθε άνθρωπος είναι μια κυρίαρχη γη ελευθερίας”.
“Η πολιτική καταπίνει τον άνθρωπο - ένα laissez-faire σύστημα θα τον απελευθερώσει”.
“Διψώ για ένα κράτος που δεν μπορεί να υποχρεώσει σε τίποτε, αλλά απλώς εμποδίζει τη χρήση βίας στις συναλλαγές και τις σχέσεις μεταξύ ατόμων ή ομάδων”.
“Κάθε άνθρωπος είναι ο απόλυτος ιδιοκτήτης της ζωής του, για να τη χρησιμοποιήσει και να τη διαθέσει όπως κρίνει”.
“Όλες οι κοινωνικές δράσεις των ανθρώπων θα πρέπει να είναι εθελούσιες… η μόνη - επαναλαμβάνω: η μόνη - λειτουργία του νόμου ή του κράτους είναι να παρέχει εκείνη την αυτοάμυνα έναντι της βίας που ένα άτομο, αν ήταν αρκετά ισχυρό, θα μπορούσε να την παρέχει στον εαυτό του”.
“Κανείς δεν πρέπει να σε υπηρετεί χωρίς τη βούλησή του, κι εσύ δεν θα πρέπει να υπηρετείς κανέναν άλλο χωρίς τη δική σου βούληση”.
“Έχουμε την ψευδαίσθηση της ελευθερίας μόνο και μόνο αυτοί που προσπάθησαν ποτέ να την ασκήσουν υπήρξαν τόσοι λίγοι. Δοκιμάστε την κάποτε”.
“Οι φιλελεύθεροι διψούν για ένα κράτος που δεν μπορεί να αποδώσει κανένα προνόμιο σε κανέναν, που δεν μπορεί να υποχρεώσει σε τίποτε, αλλά απλά εμποδίζει τη χρήση της βίας στις σχέσεις μεταξύ ατόμων και ομάδων”.
“Σκεφτείτε αν έχετε ποτέ συναντήσει έναν φιλελεύθερο που να αποτελεί περισσότερο μια απειλή εναντίον σας απ' ό,τι ένας πρόθυμος και εξυπηρετικός φορέας του κράτους. Ευτυχώς, μπορεί κανείς πολύ πιο εύκολα να αγνοήσει αυτού του είδους τους φιλελευθέρους απ' ό,τι τους φορείς του κράτους”.
Ο Καρλ Χες επέμενε να αντιτίθεται στους “περιορισμούς έναντι της ελευθερίας” με σαφήνεια και οξύτητα. Γι' αυτό και οι λέξεις του, που έρχονται σε ευθεία αντίθεση προς τη συσκότιση που χρησιμοποιούν όσοι πολιορκούν την ελευθερία επιθυμώντας ολοένα και περισσότερη εξουσία έναντι των άλλων, αξίζουν την ανανεωμένη μας προσοχή. Επίσης, μας ενθάρρυνε με το παράδειγμά του.
Σε σύγκριση με τη σημερινή “προοδευτική “ ιδεολογία του κράτους, που δεν καταδεικνύεται ούτε λογικά ούτε εμπειρικά, και προβάλλεται ως ένα πάσης χρήσης εργαλείο για να κάνουμε το καλό με την περιουσία των άλλων ανθρώπων, οι λέξεις του Καρλ Χες είναι “ακραίες”. Είναι όμως ακραίες μόνο κατά τον ίδιο τρόπο που ήταν ακραία και η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας - δηλαδή ως προς τη δέσμευσή τους στο ιδανικό της ελευθερίας και, κατά συνέπεια, στην προστασία των μελών μιας χώρας από τις καταχρήσεις των άλλων, και ιδίως εκείνες που επιβάλλονται από το ίδιο τους το κράτος. Αυτός ο εξτρεμισμός είναι η προϋπόθεση για την υπεράσπιση του οράματος που εξελίχθηκε στην Αμερική, και όχι ένα ασυγχώρητο χαρακτηρολογικό σφάλμα. Όσοι απειλούν το θεμέλιο του μεγαλείου της Αμερικής διαστρέφουν την ιδέα της αναπαλλοτρίωτης ιδιοκτησίας του εαυτού μας και των εθελούσιων διαρρυθμίσεων που αυτή επιτρέπει, παρουσιάζοντάς την ως μια “ακραία” ιδέα που θα πρέπει να απορρίψουμε.
--
Ο Garry M. Galles είναι καθηγητής οικονομικών στο Pepperdine University Ανάμεσα στα πρόσφατα βιβλία του είναι το Faulty Premises, Faulty Policies (2014), και το Apostle of Peace (2013). Είναι μέλος του Faculty Network του FEE.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 25 Μαΐου 2018 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education (FEE) και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.