Του Vincent A. Puccio
Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς ποια θα είναι η έκταση των επιπτώσεων της κρίσης του COVID-19, ιδίως καθώς ο τελικός αριθμός των θυμάτων παραμένει αυτήν την στιγμή άγνωστος. Τα μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση του ιού αφορούν κατά κανόνα τον περιορισμό με καραντίνα των ανθρώπων στα σπίτια τους και το φρένο στη καθημερινή ζωή και την εργασία τους. Για την ανακούφιση των οικονομικών επιπτώσεων που θα προκληθούν, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ψήφισε ένα νομοσχέδιο με κόστος που θυμίζει περιόδους πολέμου. Η παύση όμως της οικονομικής δραστηριότητας έχει καταστροφικές συνέπειες.
Η οικονομική δραστηριότητα καταπολεμά τη φτώχεια
Η οικονομική δραστηριότητα είναι αυτή που επιτρέπει σε όλους μας να ζούμε: να πηγαίνουμε τις οικογένειές μας διακοπές, να αγοράσουμε ένα σπίτι, να αποταμιεύσουμε για τα χρόνια της σύνταξης, να τρεφόμαστε. Στην πραγματικότητα δεν έχει να κάνει καθόλου με χρήματα, με την έννοια ότι το κράτος δεν θα μας κάνει πλούσιους μοιράζοντας στον καθένα μας από ένα εκατομμύριο δολάρια. Αντιθέτως έχει να κάνει με την ίδια την παραγωγή. Μια πλούσια χώρα όπως η ΗΠΑ μπορούν να αντέξει ένα ρεπό ενός ή δύο μηνών. Οι συνέπειες θα είναι σοβαρές - αλλά μπορεί να γίνει. Θα μειώσει τον πλούτο και θα αυξήσει τη φτώχεια. Για μια φτωχή όμως χώρα, ένα ρεπό ενός μήνα σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν θα έχουν παπούτσια, σχολεία για τα παιδιά τους, καθαρό νερό και αρκετά τρόφιμα. Σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι θα πεθάνουν από τη φτώχεια.
Η φτώχεια είναι ο μεγάλος εχθρός της ανθρωπότητας από τις απαρχές της. Οι περισσότεροι άνθρωποι στην ιστορία έζησαν σε συνθήκες φτώχειας και την άντεξαν ώστε εμείς, ιδίως όσοι ζούμε στη μεταβιομηχανική δύση, να μπορούμε να απολαμβάνουμε μια ζωή ελεύθερη από την πραγματική φτώχεια. Ένα μέρος του κόσμου ακόμη αντιμετωπίζει την πραγματική φτώχεια, και για πρώτη φορά εδώ και πολλές γενιές, τα πράγματα πρόκειται να γίνουν χειρότερα. Οι ΗΠΑ είναι η μεγάλη οικονομική μηχανή του κόσμου. Η παραγωγικότητά μας βγάζει εκατομμύρια ανθρώπους από τη φτώχεια, και σήμερα ο κόσμος μας παρακολουθεί.
Καλώς ή κακώς, η άμεση πορεία μας έχει ήδη καθοριστεί. Παίρνουμε ένα ρεπό ενός ή δύο μηνών και δανειζόμαστε τα χρήματα κι αυτό. Αυτό που πρέπει να συζητήσουμε είναι το τι θα κάνουμε μετά. Πρέπει να το συζητήσουμε σοβαρά. Τα παιδιά μας χρειάζονται να το δούμε σοβαρά. Ο κόσμος χρειάζεται να το δούμε σοβαρά. Πρέπει λοιπόν να είμαστε απολύτως ειλικρινείς και να αναγνωρίσουμε χωρίς αμφιβολία ότι μόνο οι δημιουργικές δυνάμεις του επιχειρηματικού καπιταλισμού μπορούν να σώσουν τον κόσμο. Κι αυτό θα χρειαστεί δύο πράγματα: την επέκταση των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών και μιά Νέα Επιχειρηματική Νοοτροπία.
Ειδικές οικονομικές ζώνες
Οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) που εξαλείφουν τους επαχθείς φόρους και τις υπερβολικές ρυθμίσεις καταδεικνύουν τη δύναμη της συνεργατικής δημιουργικότητας και των ανθρωποκεντρικών αγορών καθώς και τις αποτυχίες των κεντρικών σχεδιαστών. Για παράδειγμα, οι ελεύθερες οικονομικές ζώνες στο Ντουμπάι παίζουν σημαντικό ρόλο στη συνεχιζόμενη ανάπτυξη και ευημερία της περιοχής. Μία τέτοια ζώνη, το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Κέντρο του Ντουμπάι, παράγει το 4% του συνολικού ΑΕΠ του Ντουμπάι. Φιλοξενεί πάνω από 2.200 επιχειρήσεις και 24.000 εργαζομένους. Μόνο το 2019, προστέθηκαν πάνω από 250 νέες εταιρίες.
Ειδικές Οικονομικές Ζώνες αξιοποιούνται επίσης στην Κίνα και σε πολλές άλλες χώρες στον κόσμο για να ενθαρρύνουν την καινοτομία, την ευημερία και την απασχόληση. Η Σενζέν ξεκίνησε τον μετασχηματισμό της σε Ειδική Οικονομική Ζώνη το 1980 και σήμερα έχει ΑΕΠ που ξεπερνά τα 360 δις και ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης που υπερβαίνει το 7%. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι πλέον φιλοξενεί πάνω από 12 εκατομμύρια ανθρώπους. Η έκθεση Prosperity Zone Economic Projection Report που δημοσιεύθηκε από το Institute for Competitive Government επισημαίνει ότι ο ρυθμός ανάπτυξης των ΕΟΖ το 2019 ήταν κατά μέσο όρο 14,7%, δηλαδή 11,56% περισσότερο από τον μέσο όρο ανάπτυξης στον υπόλοιπο κόσμο. Αναλογιστείτε το αυτό.
Εφόσον λοιπόν οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες ανά τον κόσμο είναι τόσο αποτελεσματικές στο να δημιουργούν ευκαιρίες, θέσεις εργασίας και πλούτο, κάθε λογικός άνθρωπος θα αναρωτηθεί γιατί θέλουμε να βάλουμε σε καραντίνα αυτή τη δημιουργική ενέργεια και να την κρατήσουμε μακριά από την πλειονότητα των ανθρώπων. Δεν θα έπρεπε όλοι οι άνθρωποι να έχουν πρόσβαση σε αυτές τις ευκαιρίες; Η λύση εδώ είναι να κάνουμε κάθε τετραγωνικό μέτρο κάθε χώρας στον κόσμο ΕΟΖ. Η ευημερία και οι ευκαιρίες δεν θα πρέπει να περιορίζονται αλλά να είναι ελεύθερες ώστε όλοι να τις ζουν και να τις απολαμβάνουν. Όλες οι κυβερνήσεις θα πρέπει να σπεύσουν να εφαρμόσουν τα καλύτερα παραδείγματα όσο το δυνατόν συντομότερα. Φυσικά, δεν θα το κάνουν όλες. Και σε σύγκριση με όσες το κάνουν, όσες δεν το κάνουν θα μείνουν πίσω σε έναν οικονομικό μεσαίωνα.
Η Νέα Επιχειρηματική Νοοτροπία είναι κάτι που κανένα νομοθετικό σώμα δεν μπορεί να δημιουργήσει μέσω διατάγματος. Αυτή η νέα νοοτροπία για τους ανθρώπους κάθε χώρας πρέπει να είναι μια νοοτροπία απελευθέρωσης, δημιουργικότητας και αυτοπεποίθησης. Γεννιέται από την έντονη επιθυμία κάθε άνθρωπος να δημιουργήσει ένα καλύτερο μέλλον. Είναι αυτή η ενεργητική στάση που δημιούργησε τον διηπειρωτικό σιδηρόδρομο, που εφηύρε τις ηλεκτρικές λάμπες, που μας έδωσε τη τζαζ και τη ροκ εν ρολλ, που έστειλε τον άνθρωπο στο φεγγάρι, και που θα νικήσει έναν ιό.
Είναι αυτή η νοοτροπία της υιοθέτησης του μέλλοντος χωρίς να ζητάμε άδεια από κανένα που συνέλαβε την ιδέα του Bitcoin, που θα δημιουργήσει τον διαστημικό τουρισμό, που γράφει το σπουδαιότερο μυθιστόρημα του 21ου αιώνα, και θα τερματίσει τη φτώχεια. Όλοι οι άνθρωποι ονειρεύονται ένα καλύτερο μέλλον όπου τα όνειρά τους θα μπορούν να πραγματοποιηθούν. Ορθώς αυτά τα όνειρα βλέπουν τον κάθε άνθρωπο ως καλλιτέχνη και κάθε ανθρώπινη ζωή ως έναν λευκό καμβά. Το αποτέλεσμα είναι απείρως ποικιλόμορφο. Φυσικά, στην πραγματικότητα δεν είναι κάτι το νέο. Είναι μια εκ νέου ανακάλυψη του αδάμαστου ανθρώπινου πνεύματος στους εαυτούς μας.
Η δημιουργική επιχειρηματικότητα
Αυτή η νοοτροπία είναι μια φυσική και υγιής θεώρηση του εαυτού και του κόσμου. Εστιάζει στη δημιουργία του μέλλοντος και όχι στον θρήνο για το παρελθόν. Ενδυναμώνει και ψάχνει ενόχους. Είναι ελπίδα και όχι φθόνος. Ενθαρρύνει το πνεύμα της εθελούσιας συνεργασίας, αλλά δεν λέει σε κανέναν ότι πρέπει να υπηρετεί τα όνειρα κάποιου άλλου. Είναι το πνεύμα του σεβασμού προς τον πλησίον μας και η απόρριψή του είναι τοξική για την ανθρωπότητα.
Αυτοί που αντιτίθενται σ’ αυτή τη νοοτροπία είναι όσοι καταφεύγουν στη βία και τον καταναγκασμό για να πετύχουν τα όνειρά τους. Όσοι πιστεύουν ότι η απόλυτη έκφραση του εαυτού είναι να εξουσιάζουν άλλους. Όσοι πιστεύουν ότι ο μόνος τρόπος να πετύχουν ένα καλύτερο μέλλον για τους εαυτούς τους είναι να το αφαιρέσουν από κάποιον που έχει περισσότερα από αυτούς. Όσοι δεν βλέπουν ελπίδα στο μέλλον.
Κι αυτό μας φέρνει στο σημείο να συντονίσουμε τις δύο ιδέες του δημιουργικού επιχειρηματικού πνεύματος και της μετατροπής της γης σε μια γιγαντιαία Ειδική Οικονομική Ζώνη. Αυτό που κάνει τις ΕΟΖ τόσο αποτελεσματικές είναι η σχεδόν απουσία φορολογίας και ρύθμισης. Όσο λιγότερη, τόσο το καλύτερο. Οι μη πλήρεις ΕΟΖ θα έχουν μη πλήρη αποτελέσματα. Οι καλύτεροι και λαμπρότεροι άνθρωποι με τις καλύτερες ιδέες θα σπεύσουν στις περιοχές με τη μεγαλύτερη ελευθερία. Πάντα συνέβαινε αυτό.
Για να το πετύχουμε αυτό, θα πρέπει πρώτα να απαλλαγούμε από τα πνευματικά δεσμά της εξάρτησης και να αναζωπυρώσουμε την ελπίδα ότι ένα καλύτερο μέλλον είναι εφικτό. Τότε θα μπορέσουμε να βρούμε το θάρρος που χρειάζεται για να απαιτήσουμε τις ευκαιρίες που μόνο η ελευθερία μπορεί να μας διασφαλίσει.
--
Ο Vincent A. Puccio είναι ο Πρόεδρος του Libertarian Party της κομητείας Riverside της Καλιφόρνιας.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 23 Απριλίου 2020 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
