Μια μελέτη του Epicenter Network*
Η Γερμανία ξεπέρασε φέτος την Τσεχία και ανακηρύσσεται στην πιο φιλελεύθερη χώρα της ΕΕ, σύμφωνα με τον Nanny State Index (δείκτης κράτους-γκουβερνάντας) για το 2019. Η Φινλανδία παραμένει το λιγότερο ελεύθερο κράτος-μέλος σε ό,τι αφορά τις ρυθμίσεις για την κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, το άτμισμα και τα τρόφιμα, με τη Λιθουανία και την Εσθονία να καταλαμβάνουν τη δεύτερη και τρίτη θέση αντιστοίχως.
Σε ό,τι αφορά τα μέσα εισοδήματα, οι υψηλότεροι φόροι στο αλκοόλ επιβάλλονται στη Φινλανδία και τη Σουηδία. Η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν τους υψηλότερους φόρους στα αναψυκτικά. Η Σουηδία έχει τους υψηλότερους φόρους στα υγρά για ηλεκτρονικά τσιγάρα. Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία έχουν τους πιο τιμωρητικούς φόρους στον καπνό.
Συνολικά, η Ουγγαρία είναι η χώρα με το βαρύτερο ρυθμιστικό πλαίσιο για τρόφιμα και ηλεκτρονικά τσιγάρα. Η Φινλανδία είναι η χειρότερη χώρα για να καταναλώσει κανείς αλκοόλ και το Ηνωμένο Βασίλειο η χειρότερη χώρα για να είναι κανείς καπνιστής.
Ο δείκτης καταδεικνύει ότι έχει συμβεί μια κάποια απελευθέρωση των ρυθμίσεων που αφορούν το ηλεκτρονικό τσιγάρο από το 2016, όμως οι απαγορεύσεις του ατμίσματος συνεχίζουν να εξαπλώνονται. Είκοσι κράτη-μέλη της ΕΕ εφαρμόζουν σήμερα κάποιου είδους νομικούς περιορισμούς στη χρήση των ηλεκτρονικών τσιγάρων. Σε δεκατέσσερα από αυτά, οι ατμιστές αντιμετωπίζουν τους ίδιους περιορισμούς με τους καπνιστές.
Τις μεγαλύτερες μεταβολές σημείωσαν η Λιθουανία και η Εσθονία που εκτοξεύθηκαν στην κατάταξη από το 2017 ύστερα από βαριές ρυθμίσεις υπέρ της εγκράτειας. Η Λιθουανία εφάρμοσε συνολική απαγόρευση στη διαφήμιση αλκοόλ και αύξησε την ηλικία αγοράς αλκοόλ στα είκοσι έτη τον Ιανουάριο του 2018. Και οι δύο αυτές πολιτικές εφαρμόζονται για πρώτη φορά σε κράτος-μέλος της ΕΕ. Η Εσθονία αύξησε κατά πολύ τον φορολογικό συντελεστή στην μπύρα και το κρασί κατά το διάστημα 2016-2018, εξέλιξη που όπως ήταν αναμενόμενο δημιούργησε προβλήματα στο διασυνοριακό εμπόριο, τα οποία υποχρέωσαν την κυβέρνηση να επανεξετάσει περαιτέρω αυξήσεις των φόρων φέτος.
Ο Δείκτης καταγράφει μόλις πέντε παραδείγματα απελευθέρωσης τα τελευταία δύο χρόνια. Μεταξύ αυτών, η ιταλική κυβέρνηση μείωσε τον φόρο στα υγρά ηλεκτρονικών τσιγάρων τον Ιανουάριο 2019 και το ανώτατο ελληνικό διοικητικό δικαστήριο κήρυξε αντισυνταγματικό έναν φόρο στο κρασί τον Σεπτέμβριο του 2018.
Κατεβάστε και διαβάστε την πλήρη μελέτη του Δείκτη εδώ.
*Το European Policy Information Center (Epicenter) είναι μια ανεξάρτητη πρωτοβουλία εννέα κορυφαίων δεξαμενών σκέψης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με στόχο την πληροφόρηση για θέματα πολιτικής στην ΕΕ και την προώθηση των αρχών μιας ελεύθερης κοινωνίας.
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 30 Απριλίου 2019 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Epicenter Network και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
