Από το Lithuanian Free Market Institute
Το Lithuanian Free Market Institute (LFMI) συνέταξε μια ανάλυση των ρυθμίσεων που αφορούν τις ώρες εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ΕΕ θέτει ελάχιστα επίπεδα ρύθμισης ως προς τις ώρες εργασίας. Η έρευνα καταδεικνύει ότι οι χώρες τείνουν να ακολουθούν πλήρως τις προδιαγραφές της ΕΕ ως προς τη μέγιστη διάρκεια της ημερήσιας εργασίας, τις ελάχιστες περιόδους ανάπαυσης, και κάποιες πτυχές της ετήσιας άδειας.
Κατεβάστε το πλήρες κείμενο της μελέτης εδώ.
Όπως λέει ένα ρητό “Διάλεξε μια δουλειά που αγαπάς, και δεν θα χρειαστεί να δουλέψεις ούτε μια μέρα στη ζωή σου”. Δεν είναι λοιπόν μόνο το τι κάνεις, αλλά και το πώς το κάνεις ώστε να σου φέρει ικανοποίηση.
Οι αναδυόμενες μορφές ευέλικτης απασχόλησης συνεπάγονται μια ποικιλία εργασιακών ωραρίων προσανατολισμένων τόσο στον εργοδότη, όσο και στον εργαζόμενο. Τα μοτίβα των ωρών εργασίας έχουν εξελιχθεί σημαντικά ως αποτέλεσμα της συνδυασμένης επιρροής των τεχνολογικών αλλαγών, της παγκοσμιοποίησης, της αναδόμησης των επιχειρήσεων και της οργάνωσης της εργασίας, της ολοένα και αυξανόμενης σημασίας του κλάδου των υπηρεσιών, της αυξανόμενης ποικιλομορφίας του εργατικού δυναμικού καθώς και των πιο εξατομικευμένων τρόπων ζωής και των στάσεων έναντι στην εργασιακή σταδιοδρομία.
Έρευνες καταδεικνύουν ότι οι εργαζόμενοι τείνουν να προτιμούν εργοδότες που προσφέρουν ευέλικτες επιλογές ωραρίων, κάτι που δεν εκπλήσσει καθώς οι ευέλικτες διαρρυθμίσεις των ωραρίων εργασίας προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα.
Στη συνεχή πρόκληση των ατομικών εξισορροπήσεων ανάμεσα στην εργασία και την αναψυχή, οι ευέλικτες διαρρυθμίσεις του εργασιακού ωραρίου δίνουν τη δυνατότητα να μη θεωρείται πια η εργασία ως ένα διάλειμμα στη ζωή του ανθρώπου, αλλά να ενσωματώνεται σ' αυτή ώστε να ταιριάζει καλύτερα στις ατομικές προτιμήσεις και τους τρόπους ζωής.
Οι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικής καλούνται να ενθαρρύνουν την προσαρμογή στους εξελισσόμενους τρόπους της παραγωγής και του εμπορίου. Πρόσφατες μελέτες καταδεικνύουν ότι υπάρχει μια αυξανόμενη ανάγκη για προσωποποιημένο σχεδιασμό των ωραρίων εργασίας τόσο από την πλευρά του εργαζόμενου, όσο και από αυτή του εργοδότη.
Ανεξάρτητα από τα υποτιθέμενα οφέλη, οι νομοθέτες ακόμη τείνουν να παρεμβαίνουν στις σχέσεις εργαζόμενου και εργοδότη, ιδίως στο πεδίο των ωρών εργασίας.
Η υφιστάμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία καθορίζει τον μέγιστο αριθμό των ωρών εργασίας ανά ημέρα και εβδομάδα, τις ελάχιστες περιόδους ξεκούρασης μεταξύ της εργασίας, επιβάλλει περιορισμούς στις μη συνήθεις ώρες εργασίας κλπ. Ο σκοπός αυτών των ρυθμίσεων είναι η διασφάλιση ενός ελάχιστου επιπέδου προστασίας για τους εργαζόμενους αλλά αυτό δεν αντιστοιχεί αναγκαστικά στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς και μπορεί να μειώσει την σταθερότητα της εργασιακής σχέσης.
Μολονότι η ευρωπαϊκή ρύθμιση πρέπει να ενσωματωθεί στα εθνικά νομικά συστήματα, αυτό δεν σημαίνει ότι τα εργασιακά ωράρια ρυθμίζονται με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις χώρες. Το ευρωπαϊκό δίκαιο δεν καλύπτει όλες τις πτυχές της ρύθμισης των ωραρίων εργασίας, όπως η έννοια του ωραρίου, η διάρκεια των πληρωμών για υπερωρίες και ούτω καθεξής. Αυτή η μελέτη αναλύει πτυχές του ορισμού του ωραρίου εργασίας, τη νομική ρύθμιση των ωρών εργασιακής επιφυλακής, τις ώρες ανάπαυσης και εργασίας, τις διαρρυθμίσεις ετήσιας άδειας, και άλλες νομικές ρυθμίσεις που συνδέονται με ωράρια εργασίας που δεν ρυθμίζονται από το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Η συγκριτική ανάλυση της ακαμψίας των νομικών ρυθμίσεων δημιουργεί προϋποθέσεις για την εκτίμηση της ανταγωνιστικότητας των κρατών μελών και τον ορισμό των κατευθύνσεων της βελτίωσης των νομικών ρυθμίσεων, καθώς η αυστηρή ρύθμιση των εργασιακών ωραρίων σχετίζεται με το επίπεδο απασχόλησης, το γενικό επίπεδο κατανάλωσης και παραγωγικότητας, καθώς και την ανταγωνιστικότητα της χώρας σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο.
Μπορεί να φαίνεται ότι οι νομοθέτες ισορροπούν ανάμεσα στη μεταφύτευση επισφαλών “καλύτερων πρακτικών” που μεταμφιέζονται ως προστασία του εργαζόμενου και στην ανταπόκριση των πραγματικών αναγκών της αγοράς.
Υπ' αυτή την έννοια, η ευελιξία της αγοράς εργασίας υποδεικνύει πως κάποιες πτυχές δεν χρειάζεται να ρυθμιστούν - αντιθέτως θα πρέπει να αφεθούν στην κρίση του εργοδότη και του εργαζόμενου.
Αυτή η έκθεση παρέχει μια σύνοψη των οικονομικών συνεπειών της ρύθμισης των ωρών εργασίας και μια συγκριτική ανάλυση του νομικού πλαισίου και των πολιτικών για τη ρύθμιση των ωρών εργασίας στη Βουλγαρία, την Τσεχία, την Εσθονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία και τη Σλοβακία.
Το εύρος της έρευνας περιορίζεται στην ανάλυση της ρύθμισης των ωρών εργασίας που καλύπτει γενικές προϋποθέσεις του εργασιακού χρόνου, τον προγραμματισμό μη κανονικής εργασίας και τις ρυθμίσεις ετήσιας άδειας.
Η μελέτη καταδεικνύει ότι η αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς εργασίας, η ικανότητα των εργαζομένων και των εργοδοτών να προσαρμόζονται αποτελεσματικά στις αλλαγές της αγοράς και να συνθέτουν τα συμφέροντά τους προσδιορίζεται από το επίπεδο ευελιξίας των ρυθμίσεων για τον χρόνο εργασίας.
Η ρύθμιση πτυχών που δεν ρυθμίζονται από το ευρωπαϊκό δίκαιο διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα. Για παράδειγμα, οι διαφορές οφείλονται στις διαρρυθμίσεις για τις νόμιμες υπερωρίες, τη νυχτερινή εργασία και την πληρωμή. Η ρύθμιση αυτών των πτυχών επηρεάζει όχι μόνο τη λειτουργία των αγορών εργασίας, αλλά και την εθνική οικονομία και την ανταγωνιστικότητα της εκάστοτε χώρας στην περιοχή της και στο επίπεδο της ΕΕ.
Τέλος, η ανάλυση καταδεικνύει επίσης ότι οι αυστηρές νομικές ρυθμίσεις που απαγορεύουν την εργασία σε συγκεκριμένες μέρες, παρέχοντας πληρωμένες ημέρες άδειας δεν αντιστοιχούν στις τάσεις της λειτουργίας της σύγχρονης αγοράς εργασίας.
Η έκθεση μπορεί να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την περαιτέρω εξέλιξη των νομικών ρυθμίσεων των ωρών εργασίας.
--
Το Lithuanian Free Market Institute (LFMI) είναι ένας ιδιωτικός, μη κερδοσκοπικός, μη κομματικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1990 για να προάγει τις ιδέες της ατομικής ελευθερίας και υπευθυνότητας, της ελεύθερης αγοράς και του περιορισμένου κράτους.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα αγγλικά στις 2 Αυγούστου 2019 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
