Αλ. Σόμμερ: Ο οφθαλμίατρος που έσωσε εκατομμύρια ανθρώπους από την τύφλωση

Αλ. Σόμμερ: Ο οφθαλμίατρος που έσωσε εκατομμύρια ανθρώπους από την τύφλωση

Του Alexander Hammond

Ο Ήρωας της Προόδου μας είναι ο Άλφρεντ Σόμμερ, ο Αμερικανός επιστήμονας που ανακάλυψε ότι η έλλειψη βιταμίνης Α συμβάλλει καθοριστικά στην αύξηση της θνησιμότητας και παθογένειας των παιδιών. Ο Σόμμερ βρήκε ότι αν δίνονται δύο φορές τον χρόνο ταμπλέτες βιταμίνης Α στα παιδιά, ιδίως σε αυτά που ζουν στον αναπτυσσόμενο κόσμο, θα μπορούσε να μειωθεί δραστικά το ποσοστό παιδικών θανάτων και τύφλωσης. Εκτιμάται ότι η ανακάλυψη και η θεραπεία του Σόμμερ έχει σώσει πάνω από 12 εκατομμύρια παιδιά από πρόωρο θάνατο και συνεχίζει να σώζει εκατοντάδες χιλιάδες ακόμη ανθρώπους κάθε χρόνο.

Η εκπαίδευση και η σταδιοδρομία του Σόμμερ

Ο Άλφρεντ Σόμμερ γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη στις 2 Οκτωβρίου του 1942. Σπούδασε στο Union College στο Schenectady της Νέας Υόρκης, άπ' όπου απέκτησε μετ' επαίνου πτυχίο επιστήμης στη βιολογία και την ιστορία το 1963. Μετά την ολοκλήρωση των προπτυχιακών του σπουδών, φοίτησε στην ιατρική σχολή του Χάρβαρντ, απ' όπου αποφοίτησε το 1967.

Μετά την αποφοίτησή του από το Χάρβαρντ, ο Σόμμερ έκανε την ειδίκευσή του στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess του Χάρβαρντ. Το 1969, μετακόμισε με την οικογένειά του στην Ντάκα του Μπαγκλαντές για να ερευνήσει τη χολέρα για το κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων.

Το 1972, ο Σόμμερ επέστρεψε στις ΗΠΑ για να συνεχίσει την εκπαίδευσή του. Το 1973, ολοκλήρωσε ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα επιστημών υγείας στην επιδημιολογία στη σχολή υγιεινής και δημόσιας υγείας του Johns Hopkins και άρχισε να εργάζεται ως ερευνητής οφθαλμολογίας στο Οφθαλμολογικό Ινστιτούτο Wilmer του Johns Hopkins - μια κλινική που ειδικεύεται στη διάγνωση και αντιμετώπιση πολύπλοκων οφθαλμολογικών νόσων.

Η ανακάλυψή του για την έλλειψη βιταμίνης Α

Στο Οφθαλμολογικό Ινστιτούτο Wilmer, ο Σόμμερ άρχισε να μελετά τις αιτίες και τα αποτελέσματα της έλλειψης βιταμίνης Α, και το 1976 πήγε στην Ινδονησία για να μελετήσει πιο στενά το ζήτημα. Ο Σόμμερ έγινε επισκέπτης καθηγητής οφθαλμολογίας στο πανεπιστήμιο του Πατζατζαράν, όπου σύντομα ανακάλυψε ότι η έλλειψη βιταμίνης Α είναι η κύρια αιτία της αποτρέψιμης τύφλωσης των παιδιών.

Ανακάλυψε επίσης ότι η έλλειψη βιταμίνης Α αυξάνει δραματικά τα ποσοστά παιδικής θνησιμότητας μειώνοντας την αντίσταση των ασθενών σε μολυσματικές νόσους. Λίγο μετά την ανακάλυψη των επιπτώσεων της έλλειψης βιταμίνης Α, ο Σόμμερ βρήκε ότι η έλλειψη αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί φτηνά και αποτελεσματικά παρέχοντας στους ασθενείς μια υψηλή δόση συμπληρώματος βιταμίνης Α από το στόμα, δύο φορές το χρόνο.

Για να πείσει την επιστημονική κοινότητα για τη σημασία της έλλειψης βιταμίνης Α, ο Σόμμερ και οι συνάδελφοί του έκαναν πολλές μεγάλης κλίμακας τυχαίες δοκιμές. Ο Σόμμερ οργάνωσε ένα διεθνές συνέδριο για το ζήτημα στο Κέντρο Μπελάτζιο του Ιδρύματος Ροκφέλερ στην Ιταλία. Στη διοργάνωση αυτή, οι επιστήμονες συμπέραναν ότι η χρήση δόσεων βιταμίνης Α δύο φορές τον χρόνο μπορεί να μειώσει τα ποσοστά θνησιμότητας μεταξύ παιδιών με έλλειψη βιταμίνης Α κατά 34% και να σώσει ένα εκατομμύριο παιδιά τον χρόνο από τύφλωση.

Ομοίως, από δοκιμές που διεξήχθησαν στο Νεπάλ, ο Σόμμερ συμπέρανε ότι δίνοντας συμπληρώματα βιταμίνης Α σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας η μητρική θνησιμότητα μειώνεται κατά 45%.

Λόγω της χαμηλής τιμής και της ευκολίας της χορήγησης των συμπληρωμάτων βιταμίνης Α δύο φορές τον χρόνο σε όσους τα χρειάζονται, η Έκθεση Παγκόσμιας Ανάπτυξης της Παγκόσμιας Τράπεζας ανακήρυξε τη θεραπεία συμπλήρωσης βιταμίνης Α του Σόμμερ ως μία από τις πιο αποτελεσματικές για το κόστος της παρεμβάσεις υγείας.

Η παρακαταθήκη του Σόμμερ

Το 1980, ο Σόμμερ επέστρεψε στο Οφθαλμολογικό Ινστιτούτο Wilmer του Johns Hopkins ως ιδρυτικός διευθυντής του Κέντρου Ντάνα Προληπτικής Οφθαλμολογίας. Σήμερα συνεχίζει να επικεντρώνεται στην κλινική επιδημιολογία, την πρόληψη της τύφλωσης και την επιβίωση των παιδιών. Ο Σόμμερ είναι σήμερα επίτιμος πρύτανης και καθηγητής επιδημιολογίας και διεθνούς υγείας στη Σχολή Μπλούμπεργκ δημόσιας υγείας και υγιεινής του John Hopkins.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, ο Σόμμερ τιμήθηκε με πολυάριθμα βραβεία, μεταξύ των οποίων το βραβείο Pollin παιδιατρικές έρευνας και το μετάλλιο Mahidol (ένα βραβείο για εξαιρετικά επιτεύγματα στην ιατρική και τη δημόσια υγεία από τον βασιλιά της Ταϊλάνδης). Είναι ακόμη εκλεγμένο μέλος τόσο της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών όσο και της Εθνικής Ακαδημίας Ιατρικής των ΗΠΑ.

Εκτιμάται ότι χάρη στο έργο του Άλφρεντ Σόμμερ δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι έχουν σωθεί από τύφλωση και πάνω από 12 εκατομμύρια ζωές έχουν σωθεί μέχρι σήμερα. Γι' αυτούς τους λόγους ο Άλφρεντ Σόμμερ είναι για μας ο 21ος Ήρωας της Προόδου.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο HumanProgress.

--

O Alexander C. R. Hammond είναι ερευνητής σε δεξαμενή σκέψης της Ουάσινγκτον και στέλεχος της African Liberty.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 13 Ιουλίου 2019 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.

Photo by By Jmesser5 - Own work, CC BY-SA 4.0, Link