Των Doug McCullough και Brooke Medina
Έχετε την αίσθηση ότι γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο να βγάλετε νόημα στον κόσμο που ζούμε; Καθημερινά βομβαρδιζόμαστε από ψευδείς ειδήσεις, υστερία και αιτήματα για επείγουσα δράση. Οι υποστηρικτές του μεγάλου κράτους μας καλούν διαρκώς να υιοθετήσουμε προτάσεις πολιτικής που έχουν ως στόχο τον ριζικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.
Είτε πρόκειται για το MoMo Challenge, την ψευδή είδηση του εγκλήματος μίσους εναντίον της Jussie Smollett, την απάτη του Fyre Festival, είτε για πολιτικούς που μας τρομοκρατούν για τη μία ή την άλλη επείγουσα κατάσταση, είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς τα γεγονότα από τη μυθοπλασία και τις συνετές ιδέες από τη βιαστική δράση.
Ζούμε σε μια εποχή που ένα υπερβολικά μεγάλο ποσοστό των ειδήσεών μας μοιάζει με κάτι ανάμεσα στην Πράβδα και το The Onion. Έτσι, με αυτοπεποίθηση σας λέμε ότι η εξάρτηση από την ειδησεογραφία κάνει κακό στην υγεία σας, και ένα διάλειμμα πού και πού δεν είναι και τόσο κακή ιδέα.
Ακόμη κι έτσι, ως μέλη μιας δημοκρατίας, συμμετέχουμε στη διακυβέρνηση. Η ζωή σε μια ελεύθερη κοινωνία δεν είναι για θεατές. Κανείς μας δεν έχει την ικανότητα να καταλαβαίνει όλα τα λεπτά σημεία της κοινωνίας και της οικονομίας, γι' αυτό βασιζόμαστε στην ειλικρινή πληροφόρηση από άλλους ανθρώπους. Πώς λοιπόν μπορούμε να είμαστε επαρκώς πληροφορημένοι για να παίρνουμε σωστές αποφάσεις για τη ζωή και την καριέρα μας, την πολιτική και άλλα ζητήματα;
Να λοιπόν κάποιοι τρόπο για να διατηρήσετε την ψυχική σας υγεία και να πετύχετε στην αποστολή σας να γίνετε ένας σοφός καταναλωτής μέσων ενημέρωσης:
1 Κάντε τις σωστές ερωτήσεις
Εντέλει, η γνώση δεν ξεκινά με συμπεράσματα, αλλά με ερωτήσεις. Ο Φράνσις Μπέικον, διάσημος για τη συνεισφορά του στην επιστημονική μέθοδο, φέρεται πως είπε “Μια συνετή ερώτηση είναι η μισή σοφία”. Το να θέτουμε τα σωστά ερωτήματα είναι ένα από τα πιο σοφά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε όταν αναζητούμε την αλήθεια.
2 Μην αντιδράτε εν θερμώ
Όταν βλέπετε έναν εξοργιστικό τίτλο, διαβάστε το άρθρο πριν αντιδράσετε. Αναρωτηθείτε αν τα δεδομένα του άρθρου ανταποκρίνονται στην υστερία του τίτλου. Στη συνέχεια, βρείτε πρόσθετες πηγές επί του θέματος για να δείτε αν άλλοι αρθρογράφοι καταλήγουν στα ίδια προκλητικά συμπεράσματα. Πριν πείτε στον κόσμο πόσο εξοργισμένοι είστε για μια είδηση που δημοσιεύθηκε πριν από 30 δευτερόλεπτα, ψάξτε να βρείτε τι λένε γι' αυτό άνθρωπο με διαφορετικές οπτικές.
Σε ένα πρόσφατο άρθρο του στους New York Times, ο Arthur Brooks επεσήμανε μια καθόλου υγιή τάση για κομματική πόλωση. Όταν ενδίδουμε σε αντανακλαστικές αντιδράσεις, καταβάλλουμε φόρο τιμής στη “βιομηχανία της οργής” που “χαϊδεύει τις προκαταλήψεις μας ενώ ταυτόχρονα επιβεβαιώνει τις χειρότερες υποθέσεις μας για τους ανθρώπους που διαφωνούν με μας”.
Για να το αποφύγουμε αυτό, θα ήταν σοφό να ακολουθούμε τον κανόνα του 24ώρου. Περιμένετε μέχρι να ξεδιπλωθεί η ιστορία και ανεβάστε τη δική σας άποψη την επόμενη μέρα (αφού όλοι οι άλλοι έχουν γελοιοποιηθεί με υπερβολικά tweet). Ίσως ο Nick Sandmann να ζούσε ακόμα σήμερα μια κανονική ζωή ενός εφήβου αν περισσότεροι άνθρωποι τηρούσαν αυτόν τον κανόνα.
3 Να είστε επιφυλακτικοί έναντι των ψευδών επιλογών και των αξιώσεων περί του αναπόφευκτου
Κάποιοι πολιτικοί προσπαθούν να παρακάμψουν την σκληρή δουλειά της υποστήριξης των πολιτικών τους επιλογών αποφεύγοντας τον διάλογο. Καταφεύγουν στο να μας λένε ότι “Δεν έχουμε άλλη επιλογή”, “Πρέπει να το κάνουμε” ή ότι κάτι είναι “αναπόφευκτο”. Όταν για παράδειγμα οι πολιτικοί επικαλούνται μια έκτακτη ανάγκη και ζητούν περισσότερη εξουσία, πρέπει να το φορτίο της απόδειξης να πέφτει σ' αυτούς.
4 Εντοπίστε τις θεωρίες συνωμοσίας
Η ορθή επιχειρηματολογία, είτε μιλάμε για έναν ιστορικό, είτε για έναν δημοσιογράφο, αφορά την παράθεση των διαθέσιμων πληροφοριών και την εξαγωγή ενός εύλογου συμπεράσματος από την ύπαρξη των σχετικών δεδομένων. Ένα χαρακτηριστικό είδος θεωρίας συνωμοσίας κατασκευάζεται από την απουσία δεδομένων - “Ο Weird Al Yankovic και ο Kenny G δεν έχουν ποτέ ιδωθεί μαζί, άρα πρέπει να είναι το ίδιο πρόσωπο”. Μην παίρνετε ιδιαίτερα στα σοβαρά τέτοιες υποθετικές θεωρίες.
5 Αναγνωρίστε τις περιπτώσεις που σας χειραγωγούν
Στο θρίλερ Gaslight του 1944, ένας άνδρας προσπαθεί να πείσει τη σύζυγό του ότι χάνει τα λογικά της, χειραγωγόντας την συστηματικά ώστε να αμφισβητεί τις ίδιες τις εμπειρίες της. Ο όρος “gaslighting” που προέρχεται από αυτή την ταινία, αναφέρεται στη χρήση αδιάκοπης χειραγώγησης και ψεμάτων ώστε να οδηγηθεί κάποιος να αμφισβητήσει τις εμπειρίες του. Όταν εντοπίζετε τέτοιες πρακτικές, πιθανότατα σας εξαπατούν.
5 Εντοπίστε ποιος έχει συμφέροντα σε μια υπόθεση
Συνήθως μπορεί κανείς να εντοπίσει τις προκαταλήψεις ενός ατόμου κατανοώντας τα κίνητρά του να παρουσιάσει μια είδηση με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Για παράδειγμα, αν κάποιος έχει να αποκομίσει οικονομικό κέρδος από την επιτυχία ενός επιχειρηματικού σχεδίου, πιθανότατα θα είναι προκατειλημμένος όταν μιλά για το σχέδιο αυτό. Το ίδιο ισχύει για ανθρώπους που έχουν επενδύσει στην επιτυχία ενός υποψηφίου, ενός πολιτικού κόμματος ή ενός πολιτικού σκοπού.
6 Μην πιστεύετε όλα όσα διαβάζετε
Στις εκλογές του 2016, Ρώσοι προπαγανδιστές, αντλώντας από παλιές σοβιετικές τεχνικές παραπληροφόρησης, έσπειραν τον σπόρο της σύγχυσης. Ο στόχος τους ήταν λιγότερο να πείσουν κάποιους για μια συγκεκριμένη αφήγηση και περισσότερο να υπονομεύσουν τον ειλικρινή διάλογο, δημιουργώντας σύγχυση και θυμό. Ο στόχος της Ρωσίας ήταν να δημιουργήσει πολιτική αστάθεια και διχόνοια μεταξύ των Αμερικανών.
Στην εποχή του clickbait, όλοι μας είμαστε εύκολα θύματα αυτής της τακτικής. Ο Jim Geraghty γράφει: “Τι μπορούμε να κάνουμε γι' αυτό; Κατ' αρχάς, να μην πιστεύουμε όλα όσα βλέπουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να μην είμαστε τόσο πρόθυμοι να πιστέψουμε το χειρότερο για τους συμπατριώτες μας Αμερικανούς. Οι εχθροί μας θέλουν να σπείρουν το μίσος ανάμεσά μας”.
Καταλαβαίνουμε ότι έχετε πολλές απαιτήσεις χρόνου και προσοχής. Είναι απολύτως φυσιολογικό να βάζετε ως προτεραιότητα να απολαμβάνετε τη ζωή σας με την οικογένεια και τους φίλους σας. Λογικά, δεν απαντάτε σε όλες τις κλήσεις από τηλεπωλητές. Ίσως θα ήταν καλό να αντιμετωπίζουμε με τον ίδιο τρόπο την κατανάλωση των μέσων ενημέρωσης. Μην απαντάτε σε κάθε τους κλήση! Μάθετε να φιλτράρετε τον θόρυβο και να αναζητάτε την αλήθεια. Δεν είναι εύκολο, αλλά μόλις μάθετε τα κόλπα, θα γίνεται σοφότερος και αποτελεσματικότερος καταναλωτής πληροφόρησης, και μπορεί να μειώσετε και τα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα σας.
--
Ο Doug McCullogh είναι διευθυντής του Lone Star Policy Institute. Η Brooke Medina είναι διευθύντρια επικοινωνίας στο Civitas Institute στη Βόρεια Καρολίνα.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 17 Μαρτίου 2019 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.
