Του James Pethokoukis
Η ταχύτατη ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου για τον COVID-19 υπήρξε η σημαντικότερη τεχνολογική εξέλιξη του 2020, αλλά δεν ήταν η μόνη. Η χρονιά αυτή υπήρξε επίσης εκπληκτική και για τις διαστημικές πτήσεις, καθώς μεταξύ των άλλων είδαμε την εκτόξευση τριών αποστολών στον Άρη. Πιο σημαντικό για τους Αμερικανούς ίσως ήταν η ανάκτηση από τις ΗΠΑ της ικανότητας για αποστολής ανθρώπων σε τροχιά, χάρη στο διαστημικό όχημα Dragon 2 της SpaceX.
Φυσικά, εν μέσω μιας πανδημίας τα οφέλη των καινοτομιών στις διαστημικές πτήσεις δεν έχουν την ίδια σημασία με αυτές στο πεδίο της υγείας. Αλλά παραμένουν σημαντικές μολονότι δεν μπορούν εύκολα να ποσοτικοποιηθούν. Όπως είπε ο Πρόεδρος Κένεντι το 1962 «Επιλέξαμε να πάμε στο φεγγάρι εντός αυτής της δεκαετίας και να κάνουμε και τα υπόλοιπα πράγματα, όχι γιατί αυτά είναι εύκολα, αλλά επειδή είναι δύσκολα».
Και σε ένα όμορφο δοκίμιό του στο The New Atlantis, ο James Poulos υποστηρίζει ότι το ταξίδι στον Άρη θα είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απόδειξη της ικανότητάς μας να συλλέξουμε και να αναλύσουμε κάποιες πέτρες που βρίσκονται σήμερα δεκάδες εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη γη. Όπως γράφει ο Πούλος: «Δεν είναι ο Άρης τόσο ξεχωριστός και τόσο γεμάτος με συγκεκριμένες δυνατότητες, περιμένοντας εμάς και την στιγμή εκείνη που πλησιάζει με μεγάλη ταχύτητα όταν θα μπορούμε να εγκατασταθούμε εκεί μόνιμα, ώστε να πρέπει να μιλάμε για τον Άρη με αγάπη, ερωτευμένοι μ’ αυτόν; Δεν θα μιλούσαμε λάθος, ψευδώς, αν μιλούσαμε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο για το μόνο διαθέσιμο σε μας μέρος για να κάνουμε το πρώτο μας σπίτι πέρα από τον μητρικό μας πλανήτη;»
Τούτου δοθέντος, υπάρχουν βεβαίως και οικονομικά οφέλη στο να ταξιδέψουμε πέρα από τον πλανήτη μας, των οποίων η δυνητική αξία εκτιμάται στα τρισεκατομμύρια δολάρια. Συζήτησα αυτό το θέμα το 2019 με τον Matt Weinzierl του Harvard Business School, και αφορά από τον τουρισμό μέχρι την παραγωγή και τις εξορύξεις. Πάντα πίστευα ότι η ιδέα της κατασκευής προϊόντων σε τροχιά θα αποδειχθεί πιθανότατα επαναστατική. Γι’ αυτό και μου άρεσε πολύ να πέφτω πάνω σε ειδήσεις με θέμα τις επενδύσεις κεφαλαίων στην Varda Space Industries. Να μια πολύ καλή συνόψιση του οράματος της εταιρίας για την διαστημική κατασκευή προϊόντων, από την οποία άντλησα αυτό το απόσπασμα:
«Πειράματα που διεξήχθησαν από τη NASA και το πλήρωμα του ISS καταδεικνύουν ότι υπάρχουν πολλές συναρπαστικές εφαρμογές για την κατασκευή προϊόντων στο διάστημα με εξαιρετικά μεγάλη σημασία για την κοινωνία. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα. Το να φτάσει ο αναγκαίος εξοπλισμός για την κατασκευή αυτών των πραγμάτων σε μια τροχιά χαμηλής βαρύτητας απαιτεί σήμερα ένα αστρονομικό κόστος - χρειάζεται κανείς να χρησιμοποιήσει ένα ακριβό ταξίδι με πύραυλο για να φτάσει εκεί. Και μόλις φτάσει στο διάστημα, τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται. Δεν υπάρχουν άνθρωποι. Μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει μόνο τα υλικά που έφερε μαζί του, και είναι σχεδόν αδύνατο να επιδιορθωθεί το οτιδήποτε, συνεπώς όλα τα συστήματα πρέπει να να είναι αυτοματοποιημένα και εξαιρετικά ανθεκτικά.
Ευτυχώς, το κόστος της μεταφοράς στο διάστημα πέφτει με ραγδαίο ρυθμό, σε μεγάλο βαθμό χάρη σε καινοτομίες όπως η καθετοποιημένη παραγωγή και η επαναχρησιμοποίηση πυραύλων που ξεκίνησε η SpaceX. Η μείωση του κόστους θα συνεχιστεί με την μεγάλη έκρηξη και άλλων νεοφυών επιχειρήσεων που επιδιώκουν φθηνότερες και καλύτερες πυραυλικές λύσεις. Για πρώτη φορά στην ιστορία, οι εμπορικές κατασκευές προϊόντων στο διάστημα αρχίζουν να φαίνονται βιώσιμες.
Όπως προείπα, ελπίζουμε το 2021 να είναι μια σπουδαία χρονιά για την καινοτομία, με πολλές ακόμη να έπονται.
--
Ο James Pethokoukis είναι αρθρογράφος και μπλόγκερ στο American Enterprise Institute (ΑΕΙ).
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 15 Δεκεμβρίου 2020 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
