Μας είναι εξαιρετικά δύσκολο να κατανοήσουμε τι ήταν αυτό που μετέτρεψε την Τουρκία μέσα σε μία νύκτα από αναθεωρητική δύναμη σε δύναμη σταθερότητας στην περιοχή. Πώς περάσαμε από τα «ξεσπάσματα» του Νίκου Δένδια στην Άγκυρα στις τοποθετήσεις του ιδίου περί «μεγάλης ευκαιρίας». Δεν είδαμε κάτι που να αλλάζει τις πάγιες θέσεις της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας. Εντάξει! Δεν απειλούν με βομβαρδισμό την Αθήνα. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι πρόκειται για πρόοδο. Σοβαρά τώρα;
Η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να λύσει τα θέματα που έχει με την Τουρκία. Και η Τουρκία δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερο εμπορικό και πολιτικό εταίρο. Σε αυτά θα συμφωνήσουμε. Ο διάλογος και η συνεννόηση είναι ο καλύτερος δρόμος για τις δύο χώρες και τους λαούς τους. Θα τολμούσαμε μάλιστα να πούμε ότι αν οι πολιτικές ηγεσίες των δύο χωρών και οι οικονομικές τους ελίτ έκαναν το αποφασιστικό και τολμηρό βήμα, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τις βάσεις για μία νέα κατάσταση στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου. Αλλά αυτά μοιάζουν προς το παρόν μακρινή μουσική…
Εκεί που σίγουρα διαφωνούμε είναι στο αν έγιναν ουσιαστικά βήματα προόδου στις σχέσεις των δύο χωρών. Αν έχει περιγραφεί με σαφήνεια ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο θα πάμε να συζητήσουμε. Και τέλος ποια είναι τα θέματα που θα μπουν στο τραπέζι και ποιες θα είναι οι δικές μας κόκκινες γραμμές.
Αν και εφόσον δεν έχει υπάρξει κάποια ουσιαστική πρόοδος, τότε είτε ο κ. Δένδιας υπήρξε υπερβολικός στην Άγκυρα, είτε είναι σήμερα υπερβολικός.
Ο υπογράφων πιστεύει ότι η Τουρκία έχει μακροχρόνια σχέδια για το Αιγαίο και τις σχέσεις της με την Ελλάδα και ότι αυτά δεν ανατρέπονται με χαριεντισμούς. Επίσης, η Τουρκία δεν μας έχει συνηθίσει να αλλάζει στρατηγικές σαν τα πουκάμισα. Τακτικισμούς κάνει, αλλά στρατηγικές δεν αλλάζει. Αν υπάρχει απόδειξη για το αντίθετο, είμαστε έτοιμοι να αναθεωρήσουμε. Και η καλύτερη απόδειξη θα ήταν να μας δείξει η Τουρκία ότι σέβεται το διεθνές δίκαιο.
Αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι ότι η Τουρκία βρίσκεται σήμερα σε αδυναμία να συνεχίσει την υλοποίηση των σχεδίων της λόγω των μεγάλων ζημιών του πρόσφατου σεισμού. Μιλάμε στην πραγματικότητα για αναστολή και όχι για ματαίωση σχεδίων.
Ακόμη κι έτσι να είναι, δεν είναι προς το συμφέρον μας να εξομαλύνουμε τις σχέσεις μας; Να τις εξομαλύνουμε! Ουδεμία αντίρρηση. Αλλά τι σημαίνει εξομάλυνση; Ότι δεν στέλνουν τα αεροπλάνα τους να πετούν πάνω από τα κεφάλια των νησιωτών μας; Μήπως θα έπρεπε να ξεκινήσουμε με ένα σύμφωνο μη επίθεσης; Λέμε τώρα! Με κάτι ουσιαστικό, τέλος πάντων.
Το επαναλαμβάνουμε προς αποφυγή παρεξηγήσεων. Είμαστε από τους τελευταίους που θα έπαιρναν αρνητική θέση σε μια προοπτική διαλόγου με την Τουρκία. Αλλά να πρόκειται πράγματι για προοπτική και όχι για ένα ακόμη σόου δημοσίων σχέσεων, σαν κι αυτά που συνήθως κτίζουν πολιτικές καριέρες και γκρεμίζουν τα όρια της κοινής λογικής.
Θανάσης Μαυρίδης
