Καταρχήν θα μπορούσε κάποιος να πει ότι δεν είναι και τόσο άσχημο. Να γίνει, δηλαδή, η χώρα σου μια απέραντη Disneyland, όπου έρχονται άνθρωποι απ’ όλο τον πλανήτη για να πιούν, να φάνε, να κάνουν ηλιοθεραπεία και να τζογάρουν στο Καζίνο. Τα χρήματα δεν έχουν μυρωδιά, όπως αποφάνθηκε και ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Βεσπασιανός. Το θέλουμε; Αυτά τα θέματα δεν τα συζητάμε. Έχουμε άλλα σπουδαιότερα από εκείνα που αφορούν το μέλλον των παιδιών μας…
Η Ελλάδα έχει πολλά περιθώρια να αναπτυχθεί πολύ περισσότερο στον τουρισμό. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πόσες κατοικίες έχουν αγοραστεί από ξένους στην Ισπανία και πόσες αντίστοιχα έχουν αγοραστεί στα νησιά του Αιγαίου. Στην μία περίπτωση μιλάμε για εκατομμύρια και στην άλλη για μερικές χιλιάδες αγοραπωλησίες. Ή ακόμη να συγκρίνουμε τους τουρίστες της Ελλάδας με τους τουρίστες που επισκέπτονται μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Όπως και αν το εξετάσουμε το θέμα, το αποτέλεσμα θα είναι ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης. Δηλαδή, νέα περισσότερα έσοδα για το κράτος, αύξηση της απασχόλησης και των μισθών.
Ότι ο τουρισμός είναι μία σοβαρή πηγή εσόδων για την χώρα είναι γεγονός. Και πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι τα έσοδα από τον τουρισμό κράτησαν όρθια την χώρα στην περίοδο της μεγάλης κρίσης. Αλλά! Υπάρχει ένα αλλά! Αν η τουριστική ανάπτυξη είναι ένα κομμάτι της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας της χώρας ή αν είναι το μοναδικό. Διότι αν είναι το μοναδικό, τότε μιλάμε για καταστροφικές συνέπειες, τις οποίες τις έχουν ήδη βιώσει σε νησιά που συνέβη αυτό ακριβώς: Ο τουρισμός ήταν ή εξελίχτηκε στην μοναδική ουσιαστική οικονομική δραστηριότητα του τόπου. Πόσοι Μυκωνιάτες είναι σήμερα κυρίαρχοι της πατρογονικής τους γης;
Το ζητούμενο δεν είναι να σηκώσουμε τείχη απέναντι στην τουριστική ανάπτυξη. Δεν είναι το πρόβλημα ο τουρισμός, αλλά το σοβαρό έλλειμα που υπάρχει σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες. Κι είναι πράγματι επικίνδυνο για την Ελλάδα να μετατραπεί σε ένα απέραντο τόπο διασκέδασης, την ώρα που η γειτονική μας Τουρκία, για παράδειγμα, παράγει από καρφίτσες μέχρι αεροπλάνα! Επικίνδυνο για την ίδια την επιβίωση του έθνους.
Είναι δύσκολο να δημιουργήσει κανείς μεγάλη βιομηχανία. Αν και από την άλλη δεν είμαστε στο μηδέν. Η βιομηχανική παραγωγή έχει σημαντική παρουσία, αλλά χρειάζεται ενίσχυση. Δηλαδή πολιτική βούληση για στήριξη. Να δεχτούμε, πάντως, ότι δεν θέλουμε να συναγωνιστούμε τους Τούρκους στην παραγωγή αυτοκινήτων. Ή ακόμη και ότι δεν μπορούμε.
Υπάρχουν, όμως, τομείς της επιχειρηματικής δράσης που μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα! Και κυρίως σε τομείς που έχουν σχέση με την τεχνολογία. Στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης δεν έχει σημασία αν δεν τα είχες καταφέρει καλά σε όλες τις προηγούμενες βιομηχανικές επαναστάσεις. Έχει όμως σημασία αν δεν τα καταφέρεις ειδικά σε αυτήν.
Μιλάμε στην πραγματικότητα για το μοντέλο της οικονομίας που θέλουμε να ακολουθήσουμε στα επόμενα χρόνια. Ξέρω! Αυτή την συζήτηση την έχουμε κάνει άπειρες φορές στο παρελθόν. Έχουμε μιλήσει, για παράδειγμα, για την αγροτική Οικονομία. Κι ενώ όλα τα κόμματα είπαν κάτι σχετικό, στο τέλος έγιναν ελάχιστα πράγματα.
Εμείς ως πολίτες, όμως, πρέπει να πιέσουμε τα κόμματα να ασχοληθούν με τα σπουδαία. Με τα σημαντικά. Και να με συγχωρείτε, αλλά το σπίτι στην Πάρο δεν πρόκειται να αλλάξει την ζωή μας. Και δεν ξέρουμε αν μπορεί ο ένας του ενός κόμματος να δει τον άλλον του άλλου κόμματος, αλλά σε κάποια πράγματα μπορούν και πρέπει να συνεννοηθούν. Μην μας πουν ότι δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε ένα πρόγραμμα ανάπτυξης της υπαίθρου. Εκτός κι αν δεν τους ενδιαφέρει ότι χωριά στην Ήπειρο και στην Πελοπόννησο ερημώνουν. Είτε από τον θάνατο των ηλικιωμένων, είτε επειδή οι νέοι αναζητούν εργασία στην Μύκονο, στην Πάρο, στην Σαντορίνη και στα άλλα νησιά…
Θανάσης Μαυρίδης
