Του Γιάννη Παλιούρη
Ο ισραηλινός διανοητής Γιουβάλ Χαράρι υποστηρίζει ότι όποιος κατέχει τα δεδομένα, κατέχει το μέλλον. Kάτι που ωστόσο μένει να αποδειχθεί. Αυτό που, όμως, έχει ήδη αποδειχθεί είναι ότι όποιος ασχολείται επαγγελματικά με τα data είναι εξαιρετικά τυχερός, αφού κάνει την «καλύτερη δουλειά». Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε η Glassdoor, η οποία συντάσσει τον περίφημο δείκτη «Best Jobs in America» για την αγορά εργασίας των ΗΠΑ.
Συγκεκριμένα, η ειδικότητα «Ερευνητής Δεδομένων» (Data Scientist) ψηφίστηκε για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά ως η «Καλύτερη Δουλειά» στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού. Το αποτέλεσμα προέκυψε με βάση το συνδυασμό τριών παραγόντων: Αρχικός μέσος ετήσιος μισθός στα 108.000 δολάρια, εργασιακή ικανοποίηση και ζήτηση από την αγορά εργασίας.
Πέρα από τους ερευνητές δεδομένων, στις 20 πρώτες θέσεις της σχετικής λίστας φιγουράρουν οι Developers, οι Μηχανικοί Κώδικα, οι Προγραμματιστές και οι επικεφαλής τμημάτων ΙΤ. Σύμφωνα με άλλη έκθεση της εταιρείας ερευνών U.S. News & World Report News, οι Προγραμματιστές Λογισμικού είναι η καλύτερη δουλειά στις ΗΠΑ, καθώς προσφέρει ευέλικτες ώρες και συνθήκες απομακρυσμένης εργασίας, ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα για προσωπική και επαγγελματική εξέλιξη των εργαζόμενων. Όπως και οι data analysts, οι προγραμματιστές λογισμικού έχουν μέσο ετήσιο μισθό άνω των 100.000 δολαρίων και μπορούν να αλλάξουν εύκολα εργοδότη, συχνά επιλέγοντας μεταξύ κολοσσών όπως η Google και η Microsoft, καθώς η ζήτηση είναι τεράστια.
Ουσιαστικά η έρευνα της U.S. News & World Report News καταρρίπτει τα συμπεράσματα της Glassdoor… επιβεβαιώνοντάς τα: η τεχνολογία, γενικά, αλλάζει την αγορά εργασίας, προσφέροντας καλοπληρωμένες δουλειές, υψηλής εξειδίκευσης, οι οποίες αποτελούν μαγνήτη για πολλούς νέους.
Η ανάπτυξη της αυτοματοποίησης με τεχνολογίες όπως η ρομποτική και η τεχνητή νοημοσύνη φέρνει την υπόσχεση για υψηλότερη παραγωγικότητα και αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Ταυτόχρονα, όμως, εγείρει ερωτήματα σχετικά με τον ευρύτερο αντίκτυπο της τεχνολογίας στις θέσεις εργασίας, τις δεξιότητες, τους μισθούς και τη φύση της ίδιας της εργασίας. Ωστόσο παρά τα καταστροφολογικά σενάρια περί αφανισμού ολόκληρων επαγγελματικών κλάδων, η τεχνολογία μάλλον θα δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας από αυτές που θα καταργήσει.
Αυτό προκύπτει και από τις σχετικές εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF), σύμφωνα με τις οποίες οι αναδυόμενες τεχνολογίες την τετραετία 2018-2022 θα οδηγήσουν στην απώλεια 75 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας παγκοσμίως, αλλά και τη δημιουργία 133 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας κατά την ίδια περίοδο. Δηλαδή, μια «καθαρή» αύξηση 58 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας.
Η αλήθεια είναι ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον της εργασίας. Μάλιστα, είναι «δελεαστικό» και εν μέρει λογικό να πιστεύουμε ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις θα οδηγήσουν σε τεράστια ανεργία. Ωστόσο η ψύχραιμη προσέγγιση λέει πως η τεχνολογική πρόοδος είναι απλά αναπόφευκτη. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι πως θα εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες που δημιουργεί και όχι πως θα «ταμπουρωθούμε» πίσω από μοντέλα ανάπτυξης που σε πολλές χώρες άλλωστε θεωρούνται παρωχημένα.
Υπερεθνικοί οργανισμοί, κρατικές οντότητες, επιχειρήσεις κάθε μεγέθους αλλά και εργαζόμενοι θα βρεθούμε ενώπιον πρωτοφανών προκλήσεων. Το αν οι προκλήσεις καταστούν ευκαιρίες θα εξαρτηθεί από τον βαθμό ετοιμότητας αλλά και το πρίσμα μέσα από το οποίο θα τις αναλύσουμε. Το διακύβευμα είναι τεράστιο, μεγαλύτερο από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν, καθώς η ταχύτητα των αλλαγών που φέρνει η τεχνολογία δεν προσφέρει…«εβδομάδα προσαρμογής» όπως με αντίστοιχες αλλαγές στο παρελθόν.