Του Γιάννη Παλιούρη
Ρομπότ, αλγόριθμοι, εφαρμογές μηχανικής μάθησης. Εικόνα από το όχι και τόσο και μακρινό μέλλον που θα αναδιατάξει ριζικά τον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε. Μια τεχνολογική επανάσταση που όπως και άλλες στο παρελθόν γεννά δυνατότητες αλλά και δημιουργεί απώλειες. Και ο μεγάλος φόβος που συνοδεύει την τεχνητή νοημοσύνη είναι ότι σε βάθος χρόνου θα καταργήσει θέσεις εργασίας, δημιουργώντας στρατιές ανέργων. Όμως, ποιοι στ' αλήθεια κινδυνεύουν τα ευφυή συστήματα που έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους στον εργασιακό ορίζοντα;
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε προ ημερών το Ινστιτούτο Brookings τα ρομπότ δεν θα μας αντικαταστήσουν όλους, αλλά περίπου 36 εκατομμύρια Αμερικανών βρίσκονται στην επικίνδυνη ζώνη, καθώς το 70% των εργασιών που επιτελούν σήμερα θα περάσει στα «χέρια» μηχανών και εφαρμογών. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της έρευνας, το οποίο μάλιστα βρίσκει ευθεία αντανάκλαση και σε κλάδους της ελληνικής οικονομίας, είναι το ποιοι κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους από την αναπόφευκτη επικράτηση της αυτοματοποίησης.
Σύμφωνα, λοιπόν, με το Ινστιτούτο Brookings μεταξύ των κλάδων που θα δεχθούν τους μεγαλύτερους τριγμούς είναι αυτός της εστίασης και του τουρισμού. Μπορεί να φαντάζει απίθανο, αλλά δεν είναι μόνοι οι βιομηχανικοί εργάτες που πρέπει να ανησυχούν για τη δουλειά τους. Και αυτό γιατί όπως εξηγεί το Ινστιτούτο Brookings στον τουρισμό και την εστίαση υπάρχει μια πληθώρα εργασιών ρουτίνας, δηλαδή εργασιών που δεν χρειάζονται την ανθρώπινη δημιουργικότητα για να εκτελεστούν. Αρκεί μια καλοκουρδισμένη διαδικασία και μερικές ευφυείς μηχανές για να τις φέρουν εις πέρας.
Το Brookings υποστηρίζει ότι τηλεφωνητές, υπάλληλοι υποδοχής ακόμα και σερβιτόροι θα καταστούν απολύτως αναλώσιμοι, στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης και των ρομποτικών συστημάτων. Μάλιστα, προειδοποιεί ότι πρέπει να υπάρξουν κεντρικές πολιτικές πρωτοβουλίες κατάρτισης του εργατικού δυναμικού ώστε οι επόμενες γενιές εργαζομένων να αποκτήσουν ψηφιακές δεξιότητες.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Google μέσα στο 2019 θα ξεκινήσει την πιλοτική εφαρμογή ψηφιακών βοηθών σε ξενοδοχεία και μάλιστα σε αρκετές γλώσσες. Επίσης η Walmart και άλλοι λιανοπωλητές στις ΗΠΑ προετοιμάζουν καταστήματα χωρίς ταμίες, στα οποία οι πελάτες θα πληρώνουν με τη χρήση οπτικής αναγνώρισης προσώπου.
Στην ίδια έρευνα επισημαίνεται ότι η στροφή των επιχειρήσεων προς τις λύσεις αυτοματοποίησης αναμένεται να επιταχυνθεί κατά την επόμενη μεγάλη οικονομική κρίση. Στην προσπάθειά τους οι επιχειρήσεις να περικόψουν τα λειτουργικά της κόστη, διατηρώντας ή και αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητά τους, είναι πιο πιθανό να υιοθετήσουν λύσεις αυτοματισμού σε περίοδο ισχνών αγελάδων.
Τέλος, το Ινστιτούτο Brookings σημειώνει ότι οι θέσεις εργασίας που θα παραμείνουν σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστες από την εδραίωση της Τεχνητής Νοημοσύνης, θα είναι εκείνες που απαιτούν όχι μόνο υψηλού επιπέδου εκπαίδευση, αλλά διαπροσωπικές δεξιότητες και συναισθηματική νοημοσύνη.
Κατά κανόνα θα είναι υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας οι οποίες έχουν ανάγκη από την ανθρώπινη δημιουργικότητα για την επίλυση προβλημάτων και θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντικατασταθούν από αυτοματοποιημένα, ευφυή συστήματα. Η ανθρώπινη εργασία δεν πρόκειται να εξαφανιστεί τελείως, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι ρομποτικές διατάξεις θα εκτοπίσουν χειρωνακτικό εργατικό δυναμικό και η Τεχνητή Νοημοσύνης θα αντικαταστήσει ολόκληρους επαγγελματικούς κλάδους.
