Τα social media έχουν αλλάξει τον τρόπο που επικοινωνούμε, ενημερωνόμαστε, ψυχαγωγούμαστε. Πλέον επιβεβαιώνεται –και με ερευνητικά ευρήματα– ότι έχουν αλλάξει και τον τρόπο που κοιμόμαστε.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Pittsburgh κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο χρόνος χρήσης των κοινωνικών δικτύων επηρεάζει ευθέως την ποιότητα του ύπνου σας. Όπως σωστά υποθέτετε όσο περισσότερο χρόνο περνάτε online τόσο πιθανότερες και συχνότερες θα είναι οι διαταραχές του ύπνου.
Κι αυτό δεν αφορά (μόνο) εκείνους που τσεκάρουν το Facebook στο κρεβάτι ή σκρολάρουν στο Instagram πριν καλά καλά ανοίξουν τα μάτια τους.
Η μεγάλη αϋπνία
Σύμφωνα με την έρευνα του Πανεπιστημίου του Pittsburgh ένας στους τρεις χρήστες που ξοδεύει μία ώρα την ημέρα στα social media παρουσιάζει εκτεταμένες διαταραχές ύπνου. Η έρευνα (με δείγμα 1.787 νέους ηλικίας από 19 έως 32) καταδεικνύει ότι ο μέσος χρήστης συνδέεται σε Facebook, Twitter, Google Plus, Instagram 30 φορές την εβδομάδα και παραμένει συνδεδεμένος 61 λεπτά την ημέρα. To 25% των πιο φανατικών χρηστών εμφάνισε διπλάσιες αναφορές διαταραχών ύπνου από τους μέσους ή περιστασιακούς χρήστες.
Σύμφωνα με τον υπεύθυνο της μελέτης, καθηγητή Brian A. Primack, απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση προκειμένου να διαπιστωθεί αν η χρήση των κοινωνικών δικτύων προκαλεί τις διαταραχές ύπνου ή αν για παράδειγμα η αϋπνία αποτελεί αφορμή για να συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τα social media.
Στην ίδια έρευνα πάντως συσχετίζεται η πολύωρη χρήση των κοινωνικών δικτύων με την αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης. Άλλωστε η αϋπνία και η κατάθλιψη είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Η περίληψη των συμπερασμάτων εδώ. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26783723
Οι κίνδυνοι για τους εφήβους
Για πολλούς χρήστες και ειδικά νεότερους πλέον δεν υπάρχει πια η διάκριση online και offline. Αφενός η ευρύτατη διάδοση των συνδεδεμένων συσκευών, και αφετέρου η δυνατότητα σύνδεσης στο Internet από (σχεδόν) παντού τους επιτρέπει –ή τους επιβάλλει;– να είναι διαρκώς συνδεδεμένοι. Εκτός από τις ώρες που κοιμούνται.
Μια έρευνα του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης διαπίστωσε την «πίεση» που αισθάνονται άτομα νεαρής ηλικίας να μένουν διαρκώς συνδεδεμένα, προκειμένου να απαντούν σε προσωπικά μηνύματα, να σχολιάζουν δημοσιεύσεις και να βλέπουν τα posts των «φίλων» τους. Προφανώς, η πίεση αυτή έχει αδιαμφισβήτητες επιπτώσεις που έχει στην καθημερινότητά τους: από διαταραχές άγχους και χαμηλή αυτοεκτίμηση, μέχρι κατάθλιψη και προβλήματα στον ύπνο.
Όπως σημειώνει η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου, Dr Cleland Woods σημειώνει ότι οι έφηβοι που συνδέονται στα social media τις νυχτερινές ώρες έχουν συντριπιτικά περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν κάποιο ψυχικό ή/και σωματικό πρόβλημα. Βέβαια, η λύση για τους γονείς δεν μπορεί να είναι να απαγορεύσουν τη χρήση, αλλά να θέσουν όρια και να κατανοήσουν τους λόγους που τα παιδιά τους επενδύουν συναισθηματικά στα social media.
Η εφαρμογή αλλά και οι συμβουλές του διαβόητου Γιατρού του Ύπνου http://thesleepdoctor.com/resources/apps/ θα σας βοηθήσουν να περιορίσετε τις διαταραχές ύπνου χωρίς να εγκαταλείψετε δια παντός το Internet.
Φως, περισσότερο φως
Δεν είναι μόνο η εθιστική δύναμη των social media που μας κάνει να χάνουμε τον ύπνο μας, αλλά και η ίδια η τεχνολογία. Η συντριπτική πλειοψηφία των σύγχρονων συσκευών διαθέτουν τεχνητό φωτισμό, ο οποίος ευθύνεται για τη διαταραχή του κιρκαδικού ρυθμού και την απορρύθμιση του βιολογικού μας ρολογιού.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Rensselaer Polytechnic Institute, http://rpi.edu/ το φως που εκπέμπει η οθόνη του smartphone ή του tablet ρίχνει τα επίπεδα μελατονίνης –ειδικά σε σκοτεινά περιβάλλοντα. Μείωση της τάξης του 20% στις τιμές της μελατονίνης καταγράφηκε στους περισσότερους συμμετέχοντες, ενώ πολλαπλάσια ήταν η πτώση των τιμών ήταν στους χρήστες που έπαιζαν games πριν κοιμηθούν.
Αυτό συμβαίνει γιατί η χαρακτηριστική μπλε λάμψη της οθόνης στέλνει λανθασμένα μηνύματα στον εγκέφαλό σας. Όσο χαζεύετε το timeline στο Facebook πριν κοιμηθείτε, ο εγκέφαλός σας εκλαμβάνει τον τεχνητό φωτισμό ως ηλιακό φως και λειτουργεί σαν να ήταν μέρα. Και φυσικά εσείς δεν κοιμάστε. Και φυσικά συνεχίζετε να χαζεύετε το timeline στο Facebook. Πιο φαύλος δεν γίνεται ο κύκλος.
Αν και η λύση είναι να απενεργοποιείτε το smartphone πριν ξαπλώσετε, υπάρχουν εφαρμογές όπως το Twilight https://play.google.com/store/apps/details?id=com.urbandroid.lux που υπόσχονται να μετριάσουν το πρόβλημα για όσους δεν μπορούν να αποχωριστούν το κινητό ούτε στο κρεβάτι.
