Του Γιάννη Παλιούρη
Με την επικράτηση της ψηφιακής τεχνολογίας και της αυτοματοποίησης σε όλους σχεδόν τους εργασιακούς χώρους να θεωρείται κάτι παραπάνω από δεδομένη, η μεγάλη ανησυχία που τη συνοδεύει είναι πόσες θέσεις εργασίας θα χαθούν. Την ανησυχία αυτή έρχεται να διαψεύσει η Automata Technologies, μια εταιρεία με έδρα το Λονδίνο και όραμα τη δημιουργία ρομπότ που θα λειτουργούν όχι ανταγωνιστικά, αλλά συνεργατικά με τους ανθρώπους.
Το δημιούργημα της Automata Technologies «ακούει» στο όνομα Eva και πρόκειται για έναν ρομποτικό βραχίονα που θα «εκδημοκρατίσει», σύμφωνα με τους κατασκευαστές τους, την πρόσβαση στην αυτοματοποίηση για κάθε κλάδο και κάθε επιχείρηση. Καταρχάς η Eva κοστίζει κλάσμα των δεκάδων χιλιάδων δολαρίων που είναι το τυπικό κόστος ων βιομηχανικών ρομπότ. Συγκεκριμένα, με 4.999 λίρες κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να αγοράσει το ρομπότ της Automata Technologies. Εναλλακτικά μπορεί να το νοικιάσει ως υπηρεσία (Robot as a Service) για 500 λίρες τον μήνα. Πρόκειται για μια νέα προσέγγιση στη χρήση ρομπότ, ανάλογη με εκείνη των «εποχιακών εργαζόμενων» σε κλάδους όπως ο τουρισμός.
Σύμφωνα με τους ιδρυτές της Automata, το ρομπότ τους δεν θα αντικαταστήσει ανθρώπους από τις γραμμές εργασίας και παραγωγής, αλλά θα τους απαλλάξει από βαρετά, επαναλαμβανόμενα καθήκοντα με μηδενική προστιθέμενη αξία. Επιπλέον, η εταιρεία ανέπτυξε το δικό της λογισμικό, που ονομάζεται Choreograph, το οποίο επιτρέπει στις εταιρείες να διαμορφώσουν όλες τις ακολουθίες που χρειάζονται για να αξιοποιήσουν πλήρως την Eva.
Ουσιαστικά, η πρόταση της Automata είναι διαφορετική από αυτή που συνοδεύει την έως σήμερα χρήση των ρομπότ εργασίας. Η Eva είναι ένα προσιτό προϊόν, φιλικό προς τον χρήστη με ευέλικτο προγραμματισμό και μεγάλο εύρος καθηκόντων. Γι' αυτό και θα μπορούσε να χαρακτηριστεί περισσότερος ως «Συνεργατικό Ρομπότ» (Collaborative Robots – Cobots) παρά ως βιομηχανικό.
Σε σύγκριση με τα συνηθισμένα βιομηχανικά ρομπότ, τα Cobots είναι πιο ακριβή, περισσότερο ευέλικτα και μικρότερα. Το σημαντικότερο πλεονέκτημά τους, όμως, είναι το «πακέτο» ευφυίας και συνδεσιμότητας με το οποίο είναι εφοδιασμένα: προηγμένη τεχνολογία αισθητήρων, τεχνητή νοημοσύνη, χωρικός προσανατολισμός και ικανότητα αποστολής και λήψης δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Χαρακτηριστικά που τους επιτρέπουν να προσαρμοστούν σε μια ευρεία γκάμα καθηκόντων.
Σε βάθος χρόνου τα συνεργατικά ρομπότ θεωρείται ότι θα αποτελέσουν τον βασικό πυλώνα της Πέμπτης Βιομηχανική Επανάστασης. Το Industry 5.0 θα εκμεταλλευτεί τα οφέλη της αυξημένης αυτοματοποίησης από το Industry 4.0 επαναφέρoντας παράλληλα τους ανθρώπους πίσω στις γραμμές παραγωγής.
Ενώ η Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με τη συνέπεια της ροής εργασιών, δηλαδή την αυτοματοποίηση της παραγωγής, κάτι το οποίο δεν απαιτεί υποχρεωτικά την παρουσία ανθρώπων, τo Industry 5.0 θα στηριχτεί στον συνδυασμό εργαζόμενων υψηλής εξειδίκευσης και συνεργατικών ρομπότ. Συνδυασμός που θεωρείται απαραίτητος για τη δημιουργία εξατομικευμένων προϊόντων και υπηρεσιών.
Σε αυτό το πλαίσιο είναι ενδεικτική η κίνηση του κολοσσού των βιομηχανικών ρομπότ ABB, να επενδύσει στην Automata Technologies , το ποσό των 7,4 εκατομμυρίων δολαρίων, σε μια προσπάθεια να κατοχυρώσει τη θέση της σε μια μελλοντική αγορά όπου τα ρομπότ δεν θα είναι «καρφωμένα» στις γραμμές παραγωγής αλλά θα μεταφέρονται από το γραφείο στο εργοστάσιο, μέσα σε ένα σακίδιο πλάτης.