Αν στις εκλογές του Ιουνίου η ΝΔ πάρει ένα 38%, αλλά μπουν στη Βουλή επιπλέον δύο κόμματα, τότε μειώνεται το μπόνους των 50 εδρών και ο νικητής θα έχει μια εύθραυστη κοινοβουλευτική πλειοψηφία 151 – 153 εδρών.
Αυτοδύναμη και βιώσιμη κυβέρνηση τετραετίας, με ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία της ΝΔ πέριξ των 158 εδρών, όσες και το 2019, απαιτεί 40% και άνω, διευκρινίζει στο Liberal ο διευθύνων σύμβουλος της Marc, Θωμάς Γεράκης, εξηγώντας πόσο ρευστό είναι το τοπίο, ειδικά αν κάποιοι θεωρήσουν ότι το κόμμα έχει εξασφαλίσει ένα ισχυρό ποσοστό από τις εκλογές του Μαΐου και επιλέξουν να μην ψηφίσουν.
Αν οι κάλπες δεν βγάλουν μια ισχυρή αυτοδυναμία, ο ίδιος δεν αποκλείει καθόλου το ενδεχόμενο τρίτων εκλογών. Σαν σενάριο είναι υπαρκτό, δεν βρίσκεται στην σφαίρα της φαντασίας, εξηγεί ο κ. Γεράκης.
Πόσο κοντά είναι ο στόχος της ΝΔ για αυτοδυναμία και σταθερή κυβέρνηση, με βάση τα εκλογικά σενάρια;
Τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται «κλειδωμένο», αφού το αποτέλεσμα της πρώτης κάλπης δεν προσμετράται στη δεύτερη. Διακρίνω τρεις κινδύνους για τη ΝΔ, προκειμένου να εξασφαλίσει μια ασφαλή αυτοδυναμία. Ο ένας είναι η χαλάρωση των ψηφοφόρων της. Δηλαδή, η άποψη ότι το κόμμα έχει εξασφαλίσει ένα ισχυρό ποσοστό, που του επιτρέπει μια άνετη αυτοδυναμία. Ο δεύτερος που συνδέεται με τη χαλάρωση, είναι ένα τμήμα κεντρογενών ψηφοφόρων, οι οποίοι είχαν στηρίξει την ΝΔ, αυτή τη φορά να στραφούν προς το ΠΑΣΟΚ, θεωρώντας ότι έτσι υπηρετούν την αντι-ΣΥΡΙΖΑ στόχευση, ενισχύοντας το ΠΑΣΟΚ στον χώρο της κεντροαριστεράς. Και ο τρίτος κίνδυνος είναι η πιθανή είσοδος μικρότερων κομμάτων στη Βουλή, αυξάνοντας έτσι τον πήχη για την αυτοδυναμία.
Ένα ποσοστό 38% ή 39% της ΝΔ στις δεύτερες κάλπες, της εξασφαλίζει μια άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία;
Όχι απαραίτητα. Και είναι λάθος η εκτίμηση κάποιων ψηφοφόρων ότι το 40,8% του Μαΐου είναι ένα υπερβολικό ποσοστό, άρα αρκεί ακόμη και ένα χαμηλότερο για μια άνετη αυτοδυναμία της ΝΔ. Επίσης, λάθος είναι η ερώτηση ως προς το ποιο ποσοστό χρειάζεται η ΝΔ για να εξασφαλίσει αυτοδυναμία. Το ζητούμενο δεν είναι μια κυβέρνηση με οριακή αυτοδυναμία 151 βουλευτών.
Η επίτευξη ή όχι της αυτοδυναμίας εξαρτάται από δύο ποσοστά: από αυτό του πρώτου κόμματος και από το άθροισμα των ποσοστών των κομμάτων που θα μείνουν τελικά εκτός Βουλής. Υπάρχουν εκλογικά σενάρια που η ΝΔ, με νίκη 38%, δεν εξασφαλίζει παρά 151 βουλευτές. Δηλαδή πετυχαίνει μια εύθραυστη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ο στόχος για σταθερή διακυβέρνηση εξυπηρετείται μόνο με 40% και πάνω.
Ποιες παραμέτρους λαμβάνει υπόψη αυτή η ανάλυση;
Αν η ΝΔ αποσπάσει ένα 38%, αλλά εκτός Βουλής μείνει μόνο το 6% των κομμάτων, (και όχι το 16% όπως στις προηγούμενες εκλογές), δηλαδή μπουν στη Βουλή επιπλέον δύο-τρία κόμματα, τότε μια νίκη της ΝΔ μεταφράζεται σε μόλις 151 βουλευτές. Αν πάρει πάλι 38%, αλλά εκτός Βουλής μείνει ένα 8%, τότε εξασφαλίζει επισφαλή αυτοδυναμία, με μόλις 153 βουλευτές.
Διότι η διαφορά με τις εκλογές του 2019 είναι ότι με το σημερινό σύστημα, το εκλογικό μπόνους των 50 εδρών δεν είναι δεδομένο, αλλά κλιμακούμενο, ανάλογα με το ποσοστό του πρώτου κόμματος.
Υπό ποιες προϋποθέσεις το πρώτο κόμμα εξασφαλίζει το ανώτατο όριο του μπόνους των 50 εδρών;
Μόνο εφόσον πάρει 40% και άνω, όπως έλαβε η ΝΔ στις 21 Μαΐου. Για κάθε 1% λιγότερο που παίρνει το πρώτο κόμμα, το μπόνους μειώνεται κατά 2 έδρες. Αν δηλαδή τον Ιούνιο η ΝΔ λάβει, π.χ. 39%, θα πάρει 48 έδρες από το μπόνους. Αν πέσει στο 38%, θα λάβει 46 έδρες. Τυχόν υποχώρησή της στο 37%, θα ενισχυθεί με 44 έδρες, κ.ό.κ.
Αυτός είναι και ο λόγος που σας έλεγα πριν ότι για να εξασφαλισθεί μια βιώσιμη και αυτοδύναμη διακυβέρνηση τετραετίας για τη χώρα, η ΝΔ χρειάζεται ένα ποσοστό 40% και άνω, προκειμένου οι έδρες της στη Βουλή να μην είναι πολύ κοντά στις 151- μην ξεχνάμε ότι στις εκλογές του 2019 με μπόνους 50 εδρών είχε κερδίσει 158 έδρες.
Υπάρχει κίνδυνος για μια αδύναμη αυτοδυναμία ακόμη και με ένα 40% για τη ΝΔ;
Υπάρχει. Δείτε δύο παραδείγματα. Αν εξασφαλίσει 40%, αλλά εκτός Βουλής μείνει μόνο ένα 4% των κομμάτων, τότε στη νέα Βουλή θα έχει μόλις 154 βουλευτές. Λιγότερους δηλαδή απ’ όσους την περίοδο 2019-2023. Αν πάρει 40%, αλλά εκτός Βουλής μείνει το 6%, οι βουλευτές της θα είναι 156. Ξανά λιγότεροι από τους 158. Και μόνο αν εξασφαλίσει 40%, αλλά δεν εισέλθει στην Βουλή το 8% των κομμάτων που σήμερα βρίσκονται εκτός, φτάνει τους 158 βουλευτές, τους οποίους πήρε στις εκλογές του 2019, πετυχαίνοντας μια ασφαλή αυτοδυναμία.
Αυτό δεν σημαίνει μια «παντοδυναμία» της ΝΔ, όπως ο όρος που χρησιμοποιείται εσχάτως από την αντιπολίτευση. Σημαίνει απλώς ότι θα έχει τους ίδιους ακριβώς βουλευτές με εκείνους του 2019.
Είναι υπαρκτός ο κίνδυνος για τρίτες κάλπες, με βάση τα παραπάνω;
Δεδομένης της άρνησης του ΠΑΣΟΚ για κυβέρνηση συνεργασίας με πρωθυπουργό τον Μητσοτάκη, ακόμη και αν του λείπουν μόνο 1-2 έδρες, όπως το ίδιο το ΠΑΣΟΚ έχει πει, τότε η επίτευξη αυτοδυναμίας για την ΝΔ φαντάζει μονόδρομος.
Αν λοιπόν τον Ιούνιο δεν επιτευχθεί αυτοδυναμία, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο τρίτης κάλπης. Δεν βρίσκεται στη σφαίρα της φαντασίας, είναι ένα υπαρκτό ενδεχόμενο.
Βλέπετε εφικτό να μπορεί να κάνει την ανατροπή το ΠΑΣΟΚ και να βγει 2ο κόμμα;
Τα πάντα εξαρτώνται από το πόσο καθαρό θα είναι το μήνυμα των κομμάτων σε αυτές τις δεύτερες κάλπες.
Στην περίπτωση της ΝΔ είπαμε ότι ο στόχος είναι μια ισχυρή εντολή για σταθερή κυβέρνηση 4ετίας, μακριά από περιπέτειες ακυβερνησίας της χώρας.
Στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ ο στόχος είναι να διατηρήσει τουλάχιστον τις δυνάμεις του, δηλαδή επί της ουσίας να χάσει με καλύτερους όρους. Και όσον αφορά το ΠΑΣΟΚ, ο στόχος είναι να αυξήσει το εκτόπισμά του στο χώρο της Κεντροαριστεράς.
Τρεις ξεχωριστές μάχες θα δούμε στις εκλογές του Ιουνίου. Τη μάχη της ΝΔ για ισχυρή αυτοδυναμία. Τη μάχη της Κεντροαριστεράς, δηλαδή οι συσχετισμοί ανάμεσα στα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ και εκείνα του ΠΑΣΟΚ. Και τη μάχη των μικρότερων κομμάτων να μπουν στη Βουλή. Κάθε μάχη σχετίζεται με τις δύο προηγούμενες. Και κριτήριο για την επιτυχία όλων είναι το καθαρό μήνυμα, το unique selling point (USP), όπως λένε οι αγγλοσάξονες.
Τι είναι το unique selling point; Σε τι συνίσταται ;
Είναι αυτό το μοναδικό στοιχείο που δεν έχει ο ανταγωνισμός και που κάνει ένα προϊόν διαφορετικό και καλύτερο από τα υπόλοιπα. Στην περίπτωση της πολιτικής είναι το μήνυμα που προβάλλει ένα κόμμα, το οποίο πρέπει να είναι μοναδικό, να μην είναι δηλαδή ένα επιχείρημα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άλλο κόμμα. Ποιο είναι το πλεονέκτημά του, ποιος είναι ο λόγος για να το επιλέξουν οι ψηφοφόροι έναντι των άλλων.
Η ΝΔ έχει ένα τέτοιο πλεονέκτημα, το καθαρό μήνυμα ότι η χώρα χρειάζεται μια σταθερή και ισχυρή κυβέρνηση για να πάει μπροστά, όχι θνησιγενή σχήματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν το είχε στις προηγούμενες εκλογές. Η στρατηγική του ήταν θολή, δεν διέθετε ένα καθαρό και εφαρμόσιμο μήνυμα, ενώ υπήρχε και ένα μεγάλο θέμα αξιοπιστίας. Όσο για το ΠΑΣΟΚ, το μήνυμά του, που ως ένα βαθμό επιβραβεύτηκε, ήταν πως «εμείς είμαστε η μόνη σοβαρή δύναμη στην Κεντροαριστερά απέναντι στον λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ».