Οι θέσεις του Γιάνη Βαρουφάκη είναι ξεκάθαρες. Δεν τις κρύβει. Και γιατί να τις κρύψει αφού του αποφέρουν δημοσκοπικά κέρδη; Είμαι βέβαιος πως σε όλη την προεκλογική περίοδο θα κινηθεί σε αυτό το αντισυστημικό μοτίβο, γιατί το αντισυστημικό κοινό—ιδίως στους νέους—είναι μεγάλο.
Αυτές οι θέσεις του Βαρουφάκη δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στον ΣΥΡΙΖΑ. Τον διεμβολίζουν από τα αριστερά, τη στιγμή μάλιστα που έχει αποκοπεί από το σώμα των μετριοπαθών ψηφοφόρων εξαιτίας κυρίως του πολακισμού. Συνεπώς, ο Αλ.Τσίπρας και η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται διπλά πιεσμένοι, για αυτό και η παρατηρούμενη δημοσκοπική στασιμότητα.
Όμως ο Βαρουφάκης έχει προκαλέσει ζημία και στο κεντρικό αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ, τη λεγόμενη «προοδευτική» κυβέρνηση. Είναι σαφές—όσο κυλούν οι μέρες αυτό φαίνεται—πως στον σχηματισμό της χρειάζεται και τρίτος παίκτης. Και αυτός ο τρίτος παίκτης—αν βεβαίως το ΠΑΣΟΚ δεχτεί να συμμετάσχει σε μια τέτοια κυβέρνηση, κάτι που το αρνείται κατηγορηματικά—θα είναι ο Βαρουφάκης.
Έτσι εξηγούνται και οι πολύ πρόσφατες δηλώσεις του Αλ. Τσίπρα πως «δε θέλω να αποκλείσω κανένα εκ των προτέρων» και πως «το 3-4% δεν μπορεί να επιβάλει τη θέλησή του». Τι σημαίνει πως δεν θέλεις να αποκλείσεις κανένα εκ των προτέρων; Συμπεριλαμβάνεις σε αυτούς που δε θέλεις να αποκλείσεις και το κόμμα των κηραλοιφών; Και τον δραχμιστή Βαρουφάκη;
Εκείνο το οποίο ξέρω είναι, πως σε μια κυβέρνηση συνεργασίας απαραίτητη προϋπόθεση για μια προγραμματική συμφωνία είναι η σύγκλιση στο επίπεδο των αρχών. Δηλαδή σύγκλιση επί των κεντρικών πολιτικών θέσεων των κομμάτων που θέλουν να συνεργαστούν.
Αν το ένα κόμμα θέλει το ευρώ και το άλλο τη δραχμή ή κάποιους εναλλακτικούς τρόπους συναλλαγών, τι συνεννόηση στα υπόλοιπα θέματα θα μπορούσε να υπάρξει; Απλά πράγματα.
Ακόμα και ψήφο ανοχής ζητάς από ένα κόμμα με το οποίο, αν μη τι άλλο, υπάρχει μια κοινή οπτική στη μεγάλη εικόνα. Δε μπορεί να ζητήσεις ψήφο ανοχής από ένα κόμμα που επαγγέλλεται τη δικτατορία του προλεταριάτου ή από ένα κόμμα που ο ηγέτης του πουλά τις επιστολές του Χριστού.
Γιατί λοιπόν ο Αλ. Τσίπρας δεν κόβει ευθύς εξ αρχής τις γέφυρες με τον Βαρουφάκη, αλλά μασά τα λόγια του; γιατί τον αφήνει να τον εξευτελίζει όταν λέει πως το ΜέΡΑ 25 δεν πρόκειται ποτέ να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ; Γιατί τελικά φαίνεται το κόμμα του 25-26% ικέτης στις διαθέσεις του 3-4%;
Η απάντηση είναι απλή. Διότι αν αρχίσει να κόβει τις γέφυρες συνεργασίες με τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης θα μείνει χωρίς κεντρικό πολιτικό αφήγημα. Διότι έτσι θα καταρρεύσει η στρατηγική της «προοδευτικής» κυβέρνησης ή της κυβέρνησης των ηττημένων. Και χωρίς κεντρικό πολιτικό αφήγημα δε θα μπορέσει να κινητοποιήσει τους φίλους του. Ιδίως αν ο βασικός αντίπαλος προσέρχεται στις κάλπες με μια ξεκάθαρη στρατηγική, που είναι και απολύτως εφικτή. Την αυτοδυναμία.
