(Φωτ. Η παρέλαση των νικητών κατά τη διάρκεια της τελετής λήξης, με πρώτο τον Σπύρο Λούη)
Ιωάννης Φραγκούδης
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896, ο Ιωάννης Φραγκούδης διέπρεψε στη σκοποβολή και μέχρι σήμερα παραμένει ο μοναδικός Έλληνας αθλητής που έχει κατακτήσει χρυσό, ασημένιο και χάλκινο μετάλλιο σε μια διοργάνωση. Μάλιστα τα δύο τα πήρε την ίδια ημέρα.
Στο αυτόματο πιστόλι από 25μ. ήρθε πρώτος με 344 βαθμούς σε 30 βολές, αφήνοντας δεύτερο τον Γιώργο Ορφανίδη με 249 βαθμούς και τρίτο τον Δανό Χόλγκερ Νίλσεν. Νωρίτερα είχε αγωνιστεί στο ελεύθερο πιστόλι από 30μ., όπου πήρε την τρίτη θέση, την οποία η ΔΟΕ εκ των υστέρων αναγνώρισε ως χάλκινο μετάλλιο. Πρώτος ήταν ο Αμερικανός Σάμερ Πέιν με 442 βαθμούς και δεύτερος ο Δανός Χόλγκερ Νίλσεν με 285 βαθμούς. Και την επομένη έλαβε μέρος στην καραμπίνα τριών στάσεων από 300μ. και πήρε το αργυρό μετάλλιο με 1.312 βαθμούς. Πρώτος ήταν ο Γιώργος Ορφανίδης με 1.583 βαθμούς και τρίτος ο Δανός Βίγκο Γιένσεν με 1.305 βαθμούς. Τέλος, στους Αγώνες της Αθήνας ο Φραγκούδης είχε και μια 4η θέση, στο στρατιωτικό πιστόλι από 25μ.
Υπήρξε μια από τις μεγάλες μορφές του ελληνικού Αθλητισμού και το 1896 θεωρήθηκε λάθος που δεν έλαβε μέρος και σε άλλες κατηγορίες της σκοποβολής, παρ'' όλο που είχε δηλωθεί, καθώς οι επιδόσεις του ήταν τέτοιες που μπορούσαν να του δώσουν άνετες νίκες. Έτσι έχασε την ευκαιρία να περάσει στην ιστορία του ελληνικού Αθλητισμού ως ο αθλητής που θα κατακτούσε σε μια διοργάνωση τα περισσότερα Ολυμπιακά μετάλλια.
Αξιωματικός του Πυροβολικού, έφτασε στις υψηλότερες βαθμίδες της ιεραρχίας και έγινε υπασπιστής του Γεώργιου Α''. Μάλιστα ήταν συνοδός του στη Θεσσαλονίκη όταν δολοφονήθηκε ο Βασιλιάς. Η καταγωγή του ήταν από την Κύπρο, γι'' αυτό και ως αθλητής ανήκε στον Γ.Σ. Λεμεσού
Γεώργιος Ορφανίδης
Ο Γιώργος Ορφανίδης γεννήθηκε το 1859, ήταν δικηγόρος και γόνος αριστοκρατικής οικογένειας. Πήρε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896, στη σκοποβολή και κατάφερε να γίνει πρωταγωνιστής του αγωνίσματος, αφού κατέκτησε ένα χρυσό κι ένα αργυρό μετάλλιο.
Συγκεκριμένα, στο αγώνισμα της καραμπίνας τριών στάσεων από 300μ. συγκέντρωσε 1.583 βαθμούς και πήρε την πρώτη θέση, με δεύτερο τον Ιωάννη Φραγκούδη (1.312 βαθμούς) και τρίτο τον Δανό Βίγκο Γιένσεν (1.305 βαθμούς), ενώ στο αυτόματο πιστόλι από 25μ. συγκέντρωσε 249 βαθμούς σε 30 βολές και πήρε τη δεύτερη θέση. Πρώτος ήταν ο Ιωάννης Φραγκούδης με 344 βαθμούς και τρίτος ο Δανός Χόλγκερ Νίλσεν.
Στους Αγώνες της Αθήνας ο Ορφανίδης μετείχε ακόμη στην καραμπίνα από 200μ. και στο ελεύθερο πιστόλι από 30μ. Και στα δύο αγωνίσματα ήρθε 5ος. Ακόμη, κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στην Μεσολυμπιάδα του 1906 στο πιστόλι από 50μ. με 221 βαθμούς. Πήρε μέρος και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1908 στο Λονδίνο, στην καραμπίνα μικρού διαμετρήματος (15ος), στο Ομαδικό της στρατιωτικής καραμπίνας (7ος), στο Ομαδικό της ελεύθερης καραμπίνας (9ος), στο Ομαδικό πιστόλι (7ος) και στις βολές κατά πήλινων στόχων.
Λαμπρή ήταν και η επαγγελματική του σταδιοδρομία, αφού εξελίχτηκε σε κορυφαίο δικηγόρο της εποχής, αλλά ποτέ δεν εγκατέλειψε τον Αθλητισμό. Ακόμη κι όταν σταμάτησε να παίρνει μέρος σε αγώνες, παρέμεινε κοντά για να προσφέρει τις υπηρεσίες του από άλλο πόστο. Από το 1921 μέχρι το 1930 διετέλεσε μέλος της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων (ΕΟΑ).
Παντελής Καρασεβδάς
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896, η Ελλάδα στη σκοποβολή πραγματοποίησε εντυπωσιακή εμφάνιση και ειδικά στην κατηγορία της καραμπίνας από 200μ. πέτυχε τριπλή νίκη. «Χρυσός» Ολυμπιονίκης αναδείχθηκε ο Παντελής Καρασεβδάς με 2.320 βαθμούς, ενώ δεύτερος ήταν ο Παύλος Παυλίδης με 1.978 βαθμούς και τρίτος ο Νίκος Τρικούπης με 1.713 βαθμούς.
Γεννήθηκε το 1877 στον Αστακό και όπως συνήθιζε να λέει ο ίδιος, έμαθε να σκοπεύει στην ιδιαίτερη πατρίδα του πηγαίνοντας για κυνήγι με τους δικούς του ανθρώπους. Ανήκε στον Πανελλήνιο Γ.Σ., του οποίου πολλά χρόνια αργότερα διετέλεσε πρόεδρος (1925-1935). Το 1896 πήρε μέρος και στην καραμπίνα τριών στάσεων από 300μ. και ήρθε 5ος με 1.039 βαθμούς. Εκτός από τη σκοποβολή υπήρξε και αθλητής της κολύμβησης.
Παρ'' ό,τι σπούδασε νομικά, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες έλαβε μέρος σε όλους τους πολέμους της εποχής και τιμήθηκε με όλα σχεδόν τα ελληνικά παράσημα. Ήταν επικεφαλής εθελοντικού σώματος στο Μακεδονικό Αγώνα, με το ψευδώνυμο «Παντολέων». Συμμετείχε στην επανάσταση της Σάμου, όπου τραυματίστηκε και γι'' αυτό τιμήθηκε «επ'' ανδραγαθία». Στον Α'' Παγκόσμιο Πόλεμο είχε τον βαθμό του ταγματάρχη και τιμήθηκε από τον Γαλλικό Στρατό με το παράσημο της «Λεγεώνας της Τιμής».
Αποστρατεύτηκε με τον βαθμό του συνταγματάρχη και ακολούθησε τον δρόμο της πολιτικής, καθώς εξελέγη τρεις φορές βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας με το κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελευθερίου Βενιζέλου. Το διάστημα που διετέλεσε πρόεδρος του Πανελλήνιου Γ.Σ., ο σύλλογος απέκτησε τον χώρο στο Πεδίον του Άρεως, όπου έχει μέχρι σήμερα τις εγκαταστάσεις του. Ακόμη, από το 1924 έως το 1935 διετέλεσε μέλος της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων (ΕΟΑ).
Ως χαρακτήρας υπήρξε ακέραιος και παράδειγμα ήθους. Παρά την πλούσια δράση του και τη λαμπρή σταδιοδρομία του, ουδέποτε απέκτησε προσωπική περιουσία και είχε ως μοναδικό εισόδημα τη σύνταξή του. Πέθανε το 1946 στη γενέτειρά του.
Παύλος Παυλίδης
Ο Παύλος Παυλίδης υπήρξε άλλο ένα εκλεκτό μέλος, της σπουδαίας ομάδας που παρουσίασε η Ελλάδα στη σκοποβολή, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896. Γεννήθηκε το 1868 και ήταν δικηγόρος στο επάγγελμα.
Πήρε μέρος στο αγώνισμα της καραμπίνας από 200μ., όπου προέκυψε τριπλή ελληνική νίκη. Ο Παυλίδης ήρθε δεύτερος με 1.978 βαθμούς και κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο. Πρώτος ήταν ο Παντελής Καρασεβδάς με 2.320 βαθμούς και τρίτος ο Νίκος Τρικούπης με 1.713 βαθμούς.
Το 1896 αγωνίστηκε και στην καραμπίνα τριών στάσεων από 300μ., χωρίς να διακριθεί. Σε διάφορα ξένα αρχεία των Ολυμπιακών Αγώνων, ο Παυλίδης εμφανίζεται να μετέχει και στους Αγώνες του 1920 στην Αμβέρσα και στους Αγώνες του 1924 στο Παρίσι, ωστόσο αυτό δεν επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία της ΕΟΕ.
Νικόλαος Τρικούπης
Ο Νικόλαος Τρικούπης γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1868 και σε ηλικία 20 ετών αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων. Στη συνέχεια πήγε στη Γαλλία για ανώτερες σπουδές κι εκεί άρχισε να παίρνει μέρος σε αγώνες σκοποβολής.
Δεινός σκοπευτής, συμπεριλήφθηκε στην ελληνική ομάδα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας και μετείχε στο αγώνισμα της καραμπίνας από 200μ., όπου η Ελλάδα σημείωσε τριπλή επιτυχία. Πρώτος ήρθε ο Παντελής Καρασεβδάς με 2.320 βαθμούς, δεύτερος ο Παναγιώτης Παυλίδης με 1.978 βαθμούς και τρίτος ο Νικόλαος Τρικούπης με 1.713 βαθμούς.
Μετά τους Αγώνες αφοσιώθηκε στην αποστολή του ως στρατιωτικός. Πήρε μέρος στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο το 1897, στους Βαλκανικούς πολέμους και στη Μικρασιατική εκστρατεία. Έφτασε μέχρι το βαθμό του Αρχιστράτηγου.
Νικόλαος Μωράκης
Δεν σώζονται βιογραφικά στοιχεία για τον Νικόλαο Μωράκη, ο οποίος ήρθε τρίτος στη σκοποβολή, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896. Μετείχε στην κατηγορία στρατιωτικό πιστόλι από 25μ. και από τον Τύπο της εποχής φαίνεται ότι η τρίτη θέση που πήρε ήταν επιτυχία, καθώς στην κατηγορία αυτή οι αθλητές από τις Η.Π.Α. εμφανίζονταν ασυναγώνιστοι και διέθεταν εξοπλισμό τελευταίου τύπου. Μάλιστα τις δύο πρώτες θέσεις πήραν δύο αδέλφια, ο Τζον και ο Σάμερ Πέιν, με 442 και 380 βαθμούς αντίστοιχα. Και οι δύο ήταν στρατιωτικοί και είχαν το βαθμό του υπολοχαγού.
Ο Μωράκης συγκέντρωσε 205 βαθμούς σε 30 βολές, ενώ πήρε μέρος και στο ελεύθερο πιστόλι από 30 μέτρα, όπου κατέλαβε την 4η θέση.
Ιωάννης Μαλοκίνης
Υπηρετούσε τη θητεία του στο Ναυτικό κι έγινε «χρυσός» Ολυμπιονίκης. Ο Γιάννης Μαλοκίνης γεννήθηκε το 1880 στις Σπέτσες και το 1896 ήταν ναύτης στο θωρηκτό «Ύδρα». Επειδή η Ελλάδα ήταν μια χώρα της Μεσογείου και διέθετε ναυτική δύναμη, η νεοσυσταθείσα Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αποφάσισε να εντάξει στο πρόγραμμα της κολύμβησης, ειδικά στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, κι ένα αγώνισμα όπου θα έπαιρναν μέρος μόνο ναύτες, τα 100μ. ελεύθερο ναυτών, με συμμετοχή αποκλειστικά Ελλήνων.
Παρ'' όλα αυτά υπήρξε έντονος ανταγωνισμός, που ξέσπασε μέσα από τις τοπικιστικές διαφορές. Βρέθηκαν δηλαδή οι Σπέτσες να «μονομαχούν» με την Άνδρο. Πισίνες δεν υπήρχαν στην Ελλάδα κι έτσι όλα τα αγωνίσματα της κολύμβησης έγιναν σε ανοιχτή θάλασσα και συγκεκριμένα στον όρμο της Ζέας. Κι εκεί, μέσα στα παγωμένα νερά, ο Μαλοκίνης αποδείχθηκε πιο γρήγορος, τερμάτισε πρώτος με χρόνο 2:20:04 και έγινε πέρα από Ολυμπιονίκης, ο μεγάλος ήρωας του νησιού του.
Παρά τις ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου αγωνίσματος, όπου ο καθένας κολυμπούσε με όποιο στιλ ήθελε, το χρυσό μετάλλιο του νεαρού Σπετσιώτη, είναι το μοναδικό που έχει κατακτήσει η Ελλάδα στην κολύμβηση. Δεύτερος ήταν ο Σπύρος Χασάπης και τρίτος ο Δημήτρης Δρίβας.
Ευστάθιος Χωραφάς
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, το 1896, δεν δόθηκαν χάλκινα μετάλλια. Η τρίτη θέση που κατέκτησαν τότε οι αθλητές, αναγνωρίστηκε από τη ΔΟΕ ως χάλκινο μετάλλιο πολλά χρόνια αργότερα. Έτσι, ο Ευστάθιος Χωραφάς έχασε την ευκαιρία να περάσει στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού, ως ο πρώτος και μοναδικός Έλληνας αθλητής, που στην κολύμβηση κατέκτησε τρία μετάλλια (ένα ασημένιο και δύο χάλκινα) σε μια διοργάνωση.
Οι πληροφορίες που σώζονται σήμερα γι'' αυτόν τον αθλητή δεν είναι πολλές. Μόνο ότι γεννήθηκε το 1871 στην Κεφαλονιά. Φαίνεται όμως ότι, ως γνήσιος νησιώτης, υπήρξε δεινός κολυμβητής, αλλά και σπάνια περίπτωση αθλητή, αφού το 1896 στο λιμανάκι της Ζέας, πήρε μέρος και στα τρία αγωνίσματα της κολύμβησης, δηλαδή από αυτό της ταχύτητας (100μ.) μέχρι αυτό της αντοχής (1.200μ.) και διακρίθηκε σε όλα, αφού και στα τρία τερμάτισε μέσα στις τρεις πρώτες θέσεις. Κι όλα αυτά την ίδια ημέρα!
Συγκεκριμένα, ο Χωραφάς πήρε το ασημένιο μετάλλιο στα 100μ. ελεύθερο. Τερμάτισε δεύτερος με χρόνο 1:23.00, πίσω από τον Ούγγρο Άλφρεντ Χάγιος (1:22.20), που ήταν ο κορυφαίος κολυμβητής της διοργάνωσης.
Στα 500μ. ελεύθερο ήρθε τρίτος, πίσω από τον Αυστριακό Πολ Νόιμαν και τον Έλληνα Αντώνη Πεπανό, όπως τρίτος ήρθε και στα 1.200μ. ελεύθερο, πίσω πάλι από τον Άλφρεντ Χάγιος και τον Έλληνα Γιάννη Ανδρέου.
Αντώνιος Πεπανός
Ο Αντώνης Πεπανός γεννήθηκε το 1866 στην Πάτρα και ήταν αθλητής της Γυμναστικής Εταιρείας Πατρών. Στην εποχή του είχε μεγάλη φήμη ως κολυμβητής και είχε πετύχει πολλές νίκες σε Πανελλήνιους Αγώνες.
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896, ήταν πλέον 30 ετών και δηλώθηκε περισσότερο για τη συμμετοχή, ως αποκορύφωμα της σημαντικής καριέρας που είχε ως κολυμβητής και σε αναγνώριση της αδιαμφισβήτητης αξίας του. Ωστόσο, κατάφερε να πάρει το αργυρό μετάλλιο στα 500μ. ελεύθερο με χρόνο 9:57.6 και να μπει στο «πάνθεο» των Ελλήνων Ολυμπιονικών. Ήταν η δικαίωση ενός σπουδαίου και πρωτοπόρου -για τα δεδομένα της εποχής- αθλητή. Πρώτος ήρθε ο Αυστριακός Πολ Νόιμαν με 8:12.6 και τρίτος ο Ευστάθιος Χωραφάς. Ο Πεπανός πήρε μέρος και στα 1.200μ. ελεύθερο, η ηλικία του όμως δεν του επέτρεψε να διακριθεί.
Προς τιμήν του δόθηκε το όνομά του στο Εθνικό κολυμβητήριο της Πάτρας.
Ιωάννης Ανδρέου
Δυστυχώς, στην ελληνική βιβλιογραφία δεν σώζoνται βιογραφικά στοιχεία για τον κολυμβητή Ιωάννη Ανδρέου, παρά μόνο ότι έλαβε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896, ως αθλητής του Ομίλου Πεζοπόρων Πειραιά.
Στα 1.200μ. ελεύθερο, τον τότε «Μαραθώνιο» της κολύμβησης, μετείχαν εννιά αθλητές από τέσσερις χώρες. Παρά τα προβλήματα που δημιούργησαν το κρύο και τα κύματα, ο Ανδρέου τερμάτισε 2ος με χρόνο 21:03.04 και πήρε το αργυρό μετάλλιο. Πρώτος ήρθε ο περίφημος Ούγγρος κολυμβητής Άλφρεντ Χάγιος με χρόνο 18:22.01 και τρίτος ο Ευστάθιος Χωραφάς.
Σπυρίδων Χασάπης
Ο Σπυρίδων Χασάπης (λανθασμένα αναφέρεται και ως Χαζάπης) γεννήθηκε το 1872. Υπηρετούσε τη θητεία του στο Ναυτικό, όταν αναδείχθηκε δεύτερος Ολυμπιονίκης. Επειδή η Ελλάδα ήταν μια χώρα της Μεσογείου και διέθετε ναυτική δύναμη, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αποφάσισε να εντάξει στο πρόγραμμα της κολύμβησης, ειδικά στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, κι ένα αγώνισμα όπου θα έπαιρναν μέρος μόνο ναύτες, τα 100μ. ελεύθερο ναυτών, με συμμετοχή αποκλειστικά Ελλήνων.
Ανάμεσα στους ναύτες υπήρξε έντονος ανταγωνισμός, που ξέσπασε μέσα από τις τοπικιστικές διαφορές. Ο Χασάπης, που ήταν από την Άνδρο, βρέθηκε να συναγωνίζεται δύο κολυμβητές από τις Σπέτσες. Έχασε από τον έναν, τον Γιάννη Μαλοκίνη, και νίκησε τον άλλο, τον Δημήτρη Δρίβα. Έτσι κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο.
Δημήτριος Δρίβας
Δεν υπάρχουν πολλά βιογραφικά στοιχεία για τον Δημήτριο Δρίβα, πέρα από το ότι γεννήθηκε στις Σπέτσες και πως υπηρετούσε τη θητεία του στο Ναυτικό, όταν έγιναν οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας το 1896. Επειδή η Ελλάδα ήταν μια χώρα της Μεσογείου και διέθετε ναυτική δύναμη, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αποφάσισε να εντάξει στο πρόγραμμα της κολύμβησης, ειδικά στους Αγώνες της Αθήνας, κι ένα αγώνισμα όπου θα έπαιρναν μέρος μόνο ναύτες, τα 100μ. ελεύθερο ναυτών με συμμετοχή αποκλειστικά Ελλήνων.
Το νησί των Σπετσών κυριάρχησε στο αγώνισμα, καθώς την πρώτη θέση πήρε ο Γιάννης Μαλοκίνης και την τρίτη ο Δημήτρης Δρίβας. Δεύτερος ήρθε ο Σπύρος Χασάπης από την Άνδρο.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
