Οι τιμές των ακινήτων σε όλη την Ευρώπη εξακολούθησαν να ενισχύονται το δεύτερο τρίμηνο της χρονιάς όμως, με βραδύτερους ρυθμούς. Αποτέλεσμα της ενεργειακής κρίσης και της εκτόξευσης του πληθωρισμού; Η απάντηση είναι μάλλον θετική: η επιβράδυνση των ρυθμών αύξησης τιμών κατοικίας είχε προβλεφθεί πριν από αρκετά τρίμηνα, με το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου να είναι εάν πρόκειται αντίστοιχη πτωτική τάση να καταγραφεί και στην ελληνική αγορά ακινήτων.
Ας πάρουμε όμως, τα πράγματα από την αρχή. Τι δείχνουν τα στοιχεία του Global Property Guide; Ότι οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν σε 49 χώρες και μειώθηκαν μόνο σε εννέα, από τις 58 συνολικά αγορές real estate που έχουν δημοσιεύσει μέχρι στιγμής στατιστικά στοιχεία.
Ωστόσο, σύμφωνα με το φορέα, η ανοδική αυτή μεταβολή αποτελεί “ψευδαίσθηση”. Ο λόγος; Λόγω του υψηλού πληθωρισμού οι τιμές αυξάνονται με ισχυρό ρυθμό κατά βάση φαινομενικά. Έτσι, εάν η άνοδος των αξιών αναπροσαρμοστεί βάσει του πληθωρισμού, οι τιμές ενισχύονται σε 34 μόνο χώρες, ενώ έχουν μειωθεί σε 24 χώρες κατά της διάρκεια της χρονιάς μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2022.
Σε κάθε όμως, περίπτωση, όσον αφορά στη δυναμική των αξιών, στις περισσότερες από τις χώρες παγκοσμίως, καταγράφεται επιβράδυνση. Μόνο σε 12 από τις 58 πόλεις που καλύπτει το Housing Europe, υπάρχουν ρυθμοί ανόδου ισχυρότεροι συγκριτικά με το β’ τρίμηνο του 2021.
Καταγράφεται δηλαδή, μία ξεκάθαρη επιβράδυνση των εκρηκτικών ρυθμών ανάπτυξης, γεγονός που αποδίδεται στο πολύ μικρό απόθεμα προσιτών κατοικιών, τον συνεχώς αυξανόμενο πληθωρισμό, την κρίση στην Ουκρανία αλλά και την πανδημία που ακόμη δεν αποτελεί οριστικά παρελθόν.
Στην Αμερική, οι μέχρι πρότινος εκρηκτικοί ρυθμοί ανόδου έχουν επιβραδυνθεί, ενώ στη Ευρώπη μόλις σε 7 από τα 27 κράτη-μέλη το μομέντουμ είναι ισχυρότερο, σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Σε Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο παρουσιάζεται διόρθωση, ενώ η Ισπανία και η Ιταλία εμφανίζουν υποχώρηση τιμών.
Τι μέλλει γενέσθαι στην Ελλάδα; Σύμφωνα με ορισμένες αναλύσεις, εάν η άνοδος που ανήλθε στο 9,4% το β’ τρίμηνο, σύμφωνα με την ΤτΕ προσαρμοστεί βάσει πληθωρισμού, τότε η πραγματική αύξηση είναι 6,7% έναντι 8,1% το β’ τρίμηνο του 2021.
Το ποσοστό αυτό δηλαδή, φανερώνει χαμηλότερους ρυθμούς αύξησης των τιμών. Παρόλ’ αυτά, σύμφωνα με τους ειδικούς, οριστικά συμπεράσματα δεν είναι δυνατόν να εξαχθούν για την πορεία της ελληνικής αγοράς ακινήτων. Όχι, μόνο επειδή, διαχρονικά, σε Ελλάδα και εξωτερικό τα ακίνητα απορροφούν τις πληθωριστικές πιέσεις, αλλά κυρίως εξαιτίας του μικρού μεγέθους της ελληνικής αγοράς.
Με άλλα λόγια, το περιορισμένο απόθεμα κατοικιών που να είναι κατάλληλο, δημιουργεί προϋποθέσεις για συνεχή αυξημένη ζήτηση με αποτέλεσμα να λειτουργεί ο κλασικός νόμος της αγοράς και οι ζητούμενες τιμές να αυξάνονται. Κι αυτό με δεδομένο ότι οι αυξημένες στεγαστικές ανάγκες των νοικοκυριών θα πρέπει να ικανοποιηθούν.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι εάν υπάρξει στροφή στα παλαιά διαμερίσματα, οι τιμές τους θα αυξηθούν, ενώ οι αξίες διαμερισμάτων που ανεγείρονται αυτή την περίοδο και πρόκειται να παραδοθούν σε ορίζοντα ενός χρόνου, δεν μπορούν να πωληθούν σε τιμές χαμηλότερες, σε σχέση με τις σημερινές ή με αυτές πριν από 12 μήνες, λόγω αυξημένου κατασκευαστικού κόστους.
Με τα δεδομένα αυτά, οι ειδικοί εκτιμούν ότι το κακό σενάριο που θα μπορούσε να ισχύσει για την ελληνική αγορά ακινήτων αφορά μία περιορισμένη διόρθωση τιμών.
