Μαγνήτης μεγάλων επενδύσεων η Κρήτη
ΒΟΑΚ

Μαγνήτης μεγάλων επενδύσεων η Κρήτη

Από τις λιγοστές, ίσως, περιφέρειες εκτός της Αττικής, είναι η Κρήτη που συγκεντρώνει έναν πολύ μεγάλο αριθμό επενδύσεων, με τα νέα έργα που σχεδιάζονται να είναι πολυάριθμα. Ένα από τα πιο πρόσφατα; Ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ) και το τμήμα Χανιά-Ηράκλειο που-ως αναμενόταν-εντάχθηκαν στο ταμείο Ανάκαμψης με απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θ.Σκυλακάκη.

Το ποσό που χρηματοδοτείται διαμορφώνεται σε 200 εκατ. ευρώ και αφορά στην ολοκλήρωση φυσικού αντικειμένου που αντιστοιχεί στο 15% του συνολικού κόστους του έργου. Ουσιαστικά, πρόκειται για οδικό τμήμα μήκους περί τα 155 χλμ. με παράπλευρο και κάθετο οδικό δίκτυο περί τα 80 χλμ. που θα αναβαθμιστεί σε αυτοκινητόδρομο, μέσω σύμβασης παραχώρησης, και βρίσκεται εντός της αρμοδιότητας των Περιφερειακών Ενοτήτων (Π.Ε.) Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου.

Ο υφιστάμενος δρόμος, ιδίως κατά τους θερινούς μήνες, εμφανίζει προβλήματα κορεσμού, με επιπτώσεις στην εξυπηρέτηση της κυκλοφορίας και την οδική ασφάλεια, ιδίως σε θέσεις με σχετικά υψηλές ταχύτητες αλλά και σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις (αυξημένες αέριες εκπομπές καυσαερίων από την λειτουργία των οχημάτων με πρώτη ή δεύτερη ταχύτητα). Επιπλέον, η κατασκευή και λειτουργία του νέου ΒΟΑΚ θα εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή πρόσβαση στα λιμάνια, τα αεροδρόμια, τις τουριστικές και βιομηχανικές υποδομές της Κρήτης. Το εν λόγω project διεκδικούν η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η Άκτωρ Παραχωρήσεις, η κοινοπραξία Vinci Highways-Vinci Concessions, το σχήμα Acciona Concesiones-Μυτιληναίος και η Άβαξ.

Τα υπόλοιπα μεγάλα έργα

Επίσης, ένα από τα μεγαλύτερα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Κρήτη περιλαμβάνει το αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου Κρήτης που θα αντικαταστήσει το υφιστάμενο Νίκος Καζαντζάκης. θα είναι το δεύτερο πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο στην Ελλάδα, ως επιχειρησιακή συνέχεια του υφιστάμενου Κρατικού Αερολιμένα Ηρακλείου «Νίκος Καζαντζάκης». Με φορέα υλοποίησης την ΤΕΡΝΑ και την εταιρεία GMR θα εξυπηρετεί 10.000.000 επιβάτες ετησίως κατά την έναρξη, ενώ κατά τη διάρκεια της περιόδου παραχώρησης αναμένεται να ξεπεράσει τους 18.000.000 σε ετήσια βάση.  Ο αεροσταθμός θα έχει έκταση 90.000 τ.μ. κατά την έναρξη λειτουργιών και θα διαθέτει 8 επίπεδα, ενώ το έργο αποτελεί επένδυση άνω του μισού δισ. ευρώ.

Σε πλήρη εξέλιξη είναι και μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο ενιαίες επιχειρήσεις πόντισης ηλεκτρικών καλωδίων, από τη θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, Αριάδνη Interconnection, που εγκαθιστά υποβρύχιο καλώδιο υπερυψηλής τάσης 500 kV συνεχούς ρεύματος, με συνολικό μήκος 335 χιλιομέτρων στο πλαίσιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής. Μετά τη λειτουργία της πρώτης ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα, μέσω Πελοποννήσου τον Ιούλιο του 2021, ο ΑΔΜΗΕ προχωρά με εντατικό ρυθμό και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και τη δεύτερη διασύνδεση του νησιού με την Αττική, το μεγαλύτερο έργο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που υλοποιείται αυτή τη στιγμή στη χώρα με προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ και ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2024.

Σε διαδικασία πώλησης βρίσκεται και το 67% του μετοχικού κεφαλαίου της Οργανισμός Λιμένος Ηρακλείου, με τον φορέα να διαθέτει το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης και λειτουργίας των γηπέδων, κτιρίων και εγκαταστάσεων της χερσαίας λιμενικής ζώνης του λιμένος. Τον έλεγχο του λιμανιού διεκδικούν οκτώ επενδυτικά σχήματα που έχουν περάσει στην  τελική φάση του διαγωνισμού. Πρόκειται για τις κοινοπραξίες της Grimaldi Euromed με τις Μινωικές Γραμμές, της Portek International με την GPH Cruise Port, της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την Aviareps, της ΣΕΚΑΒΙΝ με την Golden Step Shipping, της ΤΕΚΑΛ με την JCC, και κατά μόνας οι Olete Limited και ΟΛΘ. Δεν αποκλείεται να μάθουμε το όνομα του πλειοδότη μέχρι το τέλος της χρονιάς.

Σημαντικό θα είναι και το αναπτυξιακό αποτύπωμα της αξιοποίησης της πρώην αμερικανικής βάσης στις Γούρνες Ηρακλείου με προτιμητέο επενδυτής, με προσφορά 40,2 εκατ. ευρώ, τη Reds. Εκεί η θυγατρική της Ελλάκτωρ σχεδιάζει να αναπτύξει στην έκταση των 350 στρεμμάτων  ολοκληρωμένο τουριστικό συγκρότημα με καζίνο.  

Εκτός από μεγάλα έργα υποδομής, εκατοντάδες τουριστικές επενδύσεις δρομολογούνται στην Κρήτη. Ξεχωρίζουν το έργο 125 εκατ. για την εξαγορά συνολικής έκτασης άνω των 200 στρεμμάτων στον κόλπο Κισσάμου Χανίων και τη δημιουργία του πρώτου ξενοδοχειακού συγκροτήματος υπό το εμπορικό σήμα της Ikos Resorts στο νησί.