Μπορεί να φαίνεται παράδοξο για όσους δεν παρακολουθούν στενά την ελληνική επιχειρηματική σκηνή, όμως, αυτή τη στιγμή υπάρχει ζήτηση για γραφεία συνολικής επιφάνειας 100 χιλ. τετραγωνικών μέτρων. Τι σημαίνει αυτό;
Ότι τα νέα κτίρια γραφείων που κατασκευάζονται ή έχουν ολοκληρωθεί, ως επί το πλείστον στο Μαρούσι και σε δεύτερη φάση κοντά στο κέντρο της Αθήνας (π.χ. Syggrou Office Complex, στην Λεωφ. Συγγρού) δύσκολα θα μπορούσαν να απορροφήσουν τη ζήτηση. Εταιρίες του χρηματοπιστωτικού κλάδου, startups, αλλά και επιχειρήσεις που αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια και ψάχνουν νέους χώρους, εκδηλώνουν ισχυρή ζήτηση.
Έτσι, δεν προκαλεί εντύπωση γιατί ένα χρόνο πριν παραδοθεί σε λειτουργία, τα ενοικιαστήρια στον Πύργο Πειραιά έχουν, σχεδόν, κλείσει. Όπως έκανε γνωστό πριν από λίγες ημέρες, η τεχνολογική εταιρία Dialectica συμφώνησε με την Dimand για την ενοικίαση έξι ορόφων, συνολικής επιφάνειας άνω των 6.000 τ.μ., στον Πύργο Πειραιά. Το κτίριο που ανακατασκευάζει η κοινοπραξία Dimand, Prodea και EBRD (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης) θα παραδοθεί στους χρήστες του στα τέλη Φθινοπώρου-αρχές Χειμώνα 2023.
Σύμφωνα με όσα είπε, πρόσφατα, σε δημοσιογραφική παρουσίαση ο επικεφαλής της Dimand Δημήτρης Ανδριόπουλος, η ανακατασκευή του συγκεκριμένου κτιρίου σηματοδοτεί και την ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής, όπως συνέβη και με την ανακατασκευή των πρώην εγκαταστάσεων της καπνοβιομηχανίας Παπαστράτος στον Αγ.Διονύσιο. Ακόμη, η Dimand αυτό το διάστημα ολοκληρώνει τη συμφωνία ενοικίασης χώρων σε εταιρείες λιανικής για χώρους περί των 7,5 χιλ. τ.μ.
Ισχυρή ζήτηση
Όπως αναφέρει έκθεση της Cushman & Wakefield, η καθαρή απορρόφηση γραφειακών χώρων στο δεύτερο τρίμηνο επιβραδύνθηκε εάν συγκριθεί με την υψηλή δραστηριότητα του 1ου τριμήνου του 2022, φθάνοντας τα 20.000 τ.μ., γεγονός που διαμορφώνει τη συνολική επιφάνεια για το πρώτο εξάμηνο, στο μέγεθος-ρεκόρ των 55.000 τ.μ. Το κέντρο της Αθήνας ανήκει στις πιο ενεργές υπό-αγορές, ενώ σημαντικός αριθμός συναλλαγών προήλθε από τον χρηματοπιστωτικό κλάδο. Όπως αναφέρει η Cushman & Wakefield, ύστερα από την επιβράδυνση της μισθωτικής-επενδυτικής δραστηριότητας λόγω της πανδημίας, η ζήτηση για γραφεία, που επιτρέπουν ευελιξία, έχει πλέον ανακάμψει τροφοδοτώντας ισχυρή ζήτηση.
Πώς διαμορφώνονται οι τιμές; Για καλούς χώρους, δηλαδή νεόδμητους και βιοκλιματικούς, τα ενοίκια παρέμειναν σταθερά στα 25 ευρώ/τ.μ./μήνα που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν ακόμη και τα 28 ευρώ /τ.μ./μήνα. Η επενδυτική αγορά παρουσίασε αυξημένη δραστηριότητα στο β’ τρίμηνο με συναλλαγές αξίας 165 εκατ. ευρώ. Η αγορά από την Generali του νέου κτηρίου της 8.000 τ.μ. που φιλοξενεί την έδρα της στη Λεωφ. Συγγρού αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα deals.
Βέβαια, οι μεγάλες συναλλαγές, που κυριάρχησαν το 2021, επιβραδύνθηκαν φέτος λόγω του αρνητικού αντίκτυπου των τρεχουσών μακροοικονομικών και γεωπολιτικών συνθηκών που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα, τις τιμές των δομικών υλικών και το κόστος χρηματοδότησης. Πάντως, η ποσότητα των χώρων που αναπτύσσονται και πρόκειται να παραδοθούν παραμένει σημαντική και διαμορφώνεται σε 370 χιλ.τ.μ. μέχρι το 2025. Το γραφείο, όπως σημειώνει η C&W, εξακολουθεί να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο, ωστόσο η νέα φιλοσοφία design είναι πολύ πιο ευέλικτη με την ευημερία και τη βιωσιμότητα των εργαζομένων να αποτελούν σημαντικούς παράγοντες ζήτησης.