Από την Χάρι Κανελλοπούλου
«Καλή η μελαγχολία, όταν αντλεί την ενέργειά της από το φως και όχι από το σκοτάδι και την απελπισία.» Τα λόγια αυτά του όσιου Σιλουανού, που καταγράφονται δίπλα στο έργο του Αλέκου Κυραρίνη στο σημειωματάριο των εκδόσεων Πορφύρα, με τίτλο «Το φως του μαύρου» παραμένουν στη σκέψη, καθώς βλέπει κανείς τα έργα της ομότιτλης έκθεσης που φιλοξενείται στο Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη με αφορμή την έκδοση αυτή (σε επιμέλεια του Γιώργη Μυλωνά).
Στην έκθεση «Το φως του μαύρου» παρουσιάζονται τα έργα 12 εικαστικών που προσκλήθηκαν να συνοδεύσουν με την οπτική γλώσσα τους λέξεις και σκέψεις ελλήνων ποιητών και στοχαστών από διαφορετικές γενιές (όπως, μεταξύ άλλων, του Κωνσταντίνου Καβάφη, της Ζωής Καρέλλη, του Γιώργου Σεφέρη, του Κώστα Καρυωτάκη, του Νάσου Βαγενά) σε μία έκδοση για τους 12 μήνες του χρόνου. Μέσα από τον λόγο και την εικόνα εμφανίζονται εκδοχές κάθε δημιουργού σχετικά με τη μοναξιά – παραλλαγές για ένα συναίσθημα ανθρώπινο, στοχαστικό, σκληρό, αλλά ενίοτε και λυτρωτικό.
Το μαύρο, το χρώμα που απορροφά το φως, συνδέεται συμβολικά με το μυστήριο, την απομόνωση, το τέλος. Σε αντίθετη διάθεση στην έκθεση αυτή, τα δώδεκα έργα που παρουσιάζονται με αφορμή τη σχέση τους με το μαύρο, υπενθυμίζουν πως το τέλος μπορεί να είναι και η αρχή, το σημείο «μηδέν» για την απαρχή μιας κίνησης, το «κενό του χρώματος» που δίνει χώρο στη σκέψη για να γεννήσει μία άλλη πραγματικότητα.
Και όντως, οι οπτικές εναλλαγές μεταξύ των έργων δίνουν αυτόν το χώρο για διαφορετικές αναγνώσεις. Από το «πηχτό» μαύρο του λαδιού και των ακρυλικών (όπως εμφανίζεται στο Λευκό σε μαύρο του Χρήστου Μποκόρου, στη Γυναίκα της Ζάκυθος του Τάσου Μαντζαβίνου ή στην αποτυπωμένη φωτογραφικά Εξωτερική διακόσμηση του Άγγελου Παπαδημητρίου), μέχρι το πιο ελαφρύ και νευρώδες μαύρο κάθε σχεδιαστικού σκαριφήματος (Σχέδιο με μολύβι του Χρόνη Μπότσογλου) και το «διαπερατό» του μελανιού (Αποτσίγαρο του Μάρκου Καμπάνη, Κεραία με σύννεφα του Κωνσταντίνου Παπαμιχαλόπουλου), τα έργα υπενθυμίζουν πως –ακόμα και στην περίπτωση του μαύρου– στη φύση το φως δημιουργεί το χρώμα, ενώ στη ζωγραφική το χρώμα δημιουργεί το φως.
Στην έκθεση συμμετέχουν οι: Μαρία Γιαννακάκη, Μάρκος Καμπάνης, Γιώργος Κόρδης, Αλέκος Κυραρίνης, Τάσος Μαντζαβίνος, Εμμανουήλ Μπιτσάκης, Χρόνης Μπότσογλου, Χρήστος Μποκόρος, Άγγελος Παπαδημητρίου, Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, Εδουάρδος Σακαγιάν, Άννα Μαρία Τσακάλη.
Παράλληλες εκδηλώσεις
Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν οι εξής παράλληλες εκδηλώσεις:
Σάββατο 2 Δεκεμβρίου στις 12:00 ο εικαστικός Άγγελος Παπαδημητρίου φιλοτεχνεί χειροποίητες κατασκευές από χαρτί, δίνοντας μας πρωτότυπες ιδέες για δώρα.
Κυριακή 3 Δεκεμβρίου στις 12:00 ο Αλέκος Κυραρίνης δίνει ραντεβού με τα παιδιά για μια διαδραστική εμπειρία με τίτλο «Ο άγγελός μου».
Το σημειωματάριο «Το Φως του Μαύρου» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πορφύρα.
Επιμέλεια: Γιώργης Μυλωνάς
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, 28 Νοεμβρίου – 4 Δεκεμβρίου 2017
