Της Victoria Stapley-Brown
Το Mirage, ένα νέο έργο του καλλιτέχνη Doug Aitken, εμφανίστηκε στην έρημο της Καλιφόρνια. Το έργο, ένα πιστό αντίγραφο ενός ράντσου με επιφάνειες από καθρέφτες, είναι μέρος της έκθεσης έργων σε συγκεκριμένο χώρο με τίτλο “Desert X”, που ιδρύθηκε από τη Susan Davis και είναι επιμελημένη από τον καλλιτεχνικό διευθυντή Neville Wakefield, η οποία άνοιξε για το κοινό στις 25 Φεβρουαρίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 20 Απριλίου.
“Ήθελα να πάρω την καθομιλουμένη ενός προαστιακού σπιτιού της Δυτικής Ακτής... και να της αφαιρέσω οποιαδήποτε ανθρώπινη επαφή ή υπάρχοντα, ώστε να έρθει στην καθαρή της μορφή”, εξηγεί ο Aitken. “Ήθελα η φόρμα να κάνει διάλογο με το γύρω περιβάλλον.” Ο καλλιτέχνης δουλεύει για αυτό το έργο περίπου δύο χρόνια, προσπαθώντας να βρει την τέλια περιοχή. Αυτή κατέληξε να είναι ένα σημείο σε μια βραχώδη λοφοπλαγιά πάνω από τα Παλμ Σπρινγκς, με μια προοπτική που επιτρέπει στους επισκέπτες να βλέπουν την περιοχή των προαστίων από κάτω τους, αλλά και ένα σημείο που τέτοια περιβάλλοντα φτιαγμένα από τον άνθρωπο “εξαφανίζονται στο τοπίο της ερήμου.”
Το Mirage δεν έχει πόρτες ή παράθυρα στα σημεία που θα τα έβρισκε κανείς κανονικά, ενώ υπάρχουν ανοιχτά σημεία στο ταβάνι, για να μπαίνει μέσα το φως και τα στοιχεία της φύσης. Υπάρχει “κάτι πολύ οργανικό στο Mirage, επειδή έχεις την αμεσότητα της γης... και υπάρχει και ένας άνεμος που συνεχώς φυσάει σε από το σημείο”, λέει ο Aitken. Οι επισκέπτες μπορούν να περπατήσουν στο ανακλαστικό εσωτερικό του σπιτιού, το οποίο έχει πάνω κάτω τις διαστάσεις και την κάτοψη ενός τυπικού ράντσου στην Καλιφόρνια, όπως ένα χώρο στο μέγεθος μιας κρεβατοκάμαρας και ένα διάδρομο δυόμιση μέτρων, ο οποίος είναι “ένα καλειδοσκόπιο καθρεφτών”. (Το έργο θα παραμείνει εκεί και μετά την έκθεση, μέχρι τις 31 Οκτωβρίου.)
“Με ενδιαφέρει πάρα πολύ αυτή η ένταση του πώς αντιμετωπίζουμε το τοπίο”, προσθέτει ο Aitken. “Υπάρχει αυτή η αίσθηση στο δυτικό κομμάτι της Αμερικής ότι το τοπίο είναι κάτι που πρέπει να δαμαστεί και να οργανωθεί και να καθαριστεί.” Όταν ρωτήθηκε για το αν η βίαιη ιστορία του “Manifest Destiny”, της πρώιμης αμερικανικής εκλογίκευσης του δυτικού επεκτατισμού, επηρέασε καθόλου το έργο του, ο Άιτκεν απάντησε χιουμοριστικά: “Πρέπει να το γράψεις αυτό.” Αλλά αρνείται να αποδώσει κάποιο συγκεκριμένο νόημα στο έργο, λέγοντας ότι ο κάθε επισκέπτης μπορεί να το προσεγγίσει με διαφορετικό τρόπο.
“Όταν φτιάχνεις ένα έργο σαν το Mirage, το οποίο στην πραγματικότητα είναι βασισμένο σε μια ιδέα, παίρνεις την ιδέα, την αναπτύσσεις και την τελειοποιείς”, λέει ο Aitken, “αλλά σε κάποιο σημείο, το αφήνεις και το ίδιο το έργο παίρνει τον έλεγχο... και αν είσαι τυχερός, σε εκπλήσσει και σε σοκάρει με συγκεκριμένους τρόπους σε συγκεκριμένες στιγμές.”
Απόδοση: Χρόνης Μούγιος
